رقابت ژئوپلیتیکی بر سر خاک‌های نادر؛

خاک‌های نادر، میدان جدید قدرت

خاک‌های نادر، میدان جدید قدرت
سمانه رمضانی
چهارشنبه ۱۰ دی ۱۴۰۴ - ۱۵:۵۵

ذخایر عناصر نادر خاکی جهان به‌شدت متمرکز است؛ به‌طوری‌که چین با در اختیار داشتن نزدیک به نیمی از کل ذخایر جهانی، نقشی تعیین‌کننده در زنجیره تأمین فناوری‌های پیشرفته و انرژی‌های نو ایفا می‌کند و بسیاری از اقتصادهای بزرگ را به واردات وابسته نگه داشته است.

به گزارش ایراسین،عناصر نادر خاکی (REEs) از موتور خودروهای برقی و توربین‌های بادی گرفته تا تلفن‌های هوشمند و سامانه‌های هدایت دقیق نظامی ستون فقرات فناوری‌های مدرن به شمار می‌روند؛ این نقشه که توسط «برونو وندیتی» از وب‌سایت Visual Capitalist تهیه شده است، نشان می‌دهد ذخایر شناخته‌شده عناصر نادر خاکی جهان در سال ۲۰۲۵ در کجا قرار دارند و به‌خوبی تمرکز بالای این ذخایر در تعداد محدودی از کشورها را برجسته می‌کند.

خاک‌های نادر، میدان جدید قدرت

منبع: «سازمان زمین‌شناسی ایالات متحده آمریکا» (USGS)

توزیع ذخایر عناصر نادر خاکی در جهان به‌شدت نامتوازن است؛ چین به‌تنهایی نزدیک به نیمی از کل ذخایر جهانی را در اختیار دارد و پس از آن، برزیل با ذخایر قابل‌توجه در رتبه دوم قرار گرفته است، در مقابل بسیاری از اقتصادهای پیشرفته ذخایر بسیار محدودی از این عناصر دارند.

پایگاه ذخایری بسیار متمرکز

چین با ۴۴.۰ میلیون تن متریک ذخیره، حدود ۴۸ درصد از کل ذخایر جهانی که معادل ۹۱.۹ میلیون تن متریک برآورد شده، را در اختیار دارد. برزیل با ۲۱.۰ میلیون تن (۲۳ درصد) در جایگاه دوم قرار دارد که عمدتاً ناشی از ذخایر بزرگ خاک‌های یونی و سنگ سخت است؛ ذخایری که هنوز در مراحل اولیه توسعه قرار دارند.

هند با ۶.۹ میلیون تن و استرالیا با ۵.۷ میلیون تن در رده‌های بعدی قرار می‌گیرند. همچنین روسیه با ۳.۸ میلیون تن و ویتنام با ۳.۵ میلیون تن، ذخایری بیشتر از ایالات متحده آمریکا دارند. در مجموع، شش کشور نخست حدود ۸۰ درصد از کل ذخایر شناخته‌شده عناصر نادر خاکی جهان را در اختیار دارند.

اقتصادهای پیشرفته؛ سهم اندک، تقاضای بالا

ایالات متحده تنها ۱.۹ میلیون تن متریک عناصر نادر خاکی (حدود ۲ درصد) در اختیار دارد که این موضوع وابستگی بالای این کشور به تجارت خارجی و فرآوری میانی برای تأمین این مواد حیاتی را نشان می‌دهد. در ماه‌های اخیر، دولت ترامپ تلاش کرده است وابستگی آمریکا به مواد اولیه چینی را کاهش دهد؛ از جمله با تأمین مالی پروژه‌های معدنی داخلی، تسهیل روند صدور مجوزها و همکاری با متحدان برای متنوع‌سازی زنجیره‌های تأمین.

در ماه اکتبر، دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا و شیء جین‌پینگ رئیس‌جمهور چین توافق کردند در ازای تداوم صادرات عناصر نادر خاکی از سوی چین، تعرفه‌های تجاری کاهش یابد.

بازیگران نوظهور

کانادا با ۰.۸۳ میلیون تن و گرینلند (نزدیک به اتحادیه اروپا) با ۱.۵ میلیون تن، اگرچه ذخایر کمتری دارند، اما از پایگاه‌های معدنی معناداری برخوردارند.

آفریقا و مناطق قطبی نیز به‌عنوان منابع نوظهور مطرح شده‌اند؛ تانزانیا با ۰.۸۹ میلیون تن و آفریقای جنوبی با ۰.۸۶ میلیون تن، در کنار گرینلند، می‌توانند در صورت توسعه زیرساخت‌ها و ظرفیت‌های فرآوری، به قطب‌های جدید رشد در بازار عناصر نادر خاکی تبدیل شوند.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha