پایگاه خبری تحلیلی ایراسین، یکی از موضوعات مهم در زمینه صادرات محصولات فولادی در کشور ما این است که ما باید نسبت به صادرات محصول نهایی اقدام کنیم. هر چند برخی معتقدند محصول نهایی ما دارای مشکلات و معایبی است که قابلیت رقابت با محصولات فولادی دیگر کشورها در بازارهای جهانی را ندارد، اما با مقایسه کلی مشخص می‌شود که مزیت‌های صادراتی محصولات تولیدی کشور ما، قابل رقابت با رقبای بین‌المللی هستند. در این زمینه، مقایسه‌هایی صورت می‌گیرد که گاهی نادرست است. به طور مثال، محصول تولیدی برند فولاد خوزستان را با محصول تولیدی یک واحد کوچک که به صورت رسمی یا غیر رسمی به عراق صادر می‌شود را در مقام مقایسه قرار می‌دهیم و از این قیاس اشتباه هم نتیجه‌گیری می‌کنیم و آن نتایج را مبنای عمل و تصمیم‌گیری قرار می‌دهیم! در حالی که این مقایسه از اساس اشتباه است. اگر قرار به مقایسه کردن باشد، باید کیفیت خوب شمش را با کیفیت خوب میلگرد در معرض مقایسه قرار بدهیم. در حال حاضر در کشور میلگرد صادراتی تولید می‌شود که در رقابت با دیگر کشورهای صادرکننده به عراق با قیمت ۳۰ الی ۴۰ دلار بالاتر به فروش می‌رسد، عمده دلیل این مساله نیز حفظ کیفیت، تداوم در عرضه و مدیریت درست مشتری بوده اما متأسفانه با سیاستگذاری نادرست، بازار صادراتی از دست می‌رود.

مشکل دیگری که معمولاً سرمایه‌گذار فعال در صنعت فولاد از آن رنج می‌برد ناشی از سیاستگذاری‌های کلان وزارت صمت و مجموعه‌های مرتبط با صنعت فولاد است. این سیاست‌های نادرست و وضع قوانین ناهمخوان و ناسازگار با شرایط موجود، معمولاً منجر به از دست رفتن بازارهای محصولات فولادی نورد می‌شود و باعث شده تا مشتری این بازارها که به دشواری به دست آمده است، به راحتی از دست برود! باید اشاره کرد که بازارهای صادراتی به زحمت و با تلاش زیاد بخش‌خصوصی، دولتی و نیمه‌دولتی در شرایط تحریمی کشف شده و قراردادهای مختلف کوتاه یا بلندمدت منعقد شده است. چنانکه امروز نوردکاران ایران، در بازار آفریقا و بازار کشورهای آسیای میانه مانند کشورهای گرجستان، ارمنستان و… با تلاش و استمرار فراوان که حاصل سالیان متمادی است، موفق به حضور مؤثر و کسب جایگاه در بازار شده و توانسته‌اند نسبت به جلب اعتماد و توجه مشتریان گام بردارد. اما ناگهان با اظهارنظرهای غیرکارشناسی درباره قیمت‌ها در بورس کالا و دیگر سیاست‌های بی‌اساس و نادرست، این بازار ارزشمند از دست رفته و محصولات فولادی ما مشتری خود را از کف می‌دهند. در چنین شرایطی صادرکننده کشور ما ناچار است دوباره زحمت زیادی را برای جلب مشتری و ایجاد اعتماد دوسویه متقبل شود؛ که بی‌تردید زمان و هزینه زیادی را از او به هدر خواهد داد.

باید توجه داشت که یکی از ارکان مهم و کلیدی در حوزه صادرات محصولات فولادی، جذب و حفظ مشتری است. وقتی شمش و سنگ آهن صادر می‌کنیم، تمام مشتریان ما، کارخانه‌هایی هستند که شرایط تحریم کشور ما نگرانی بسیار زیادی برای آنها ایجاد کرده و ما ناچار هستیم برای تعامل با آنها با احتیاط فراوان تحریم‌ها را دور بزنیم. احتیاطی که باعث شده تا لاجرم محصولات کشورما نیز با قیمت‌های جهانی فاصله‌ای معنادار داشته باشد. در چنین شرایطی، اگر شرایط کشور ما برای آن تاجر و شرکت طرف قرارداد مطلوب نباشد و آن را با شرایط کشور خود سازگار نبیند، فوراً با کشور دیگری تجارت را از سر می‌گیرد و طرف قرارداد دیگری را جایگزین صادرکننده کشور ما می‌کند. باید توجه داشت، حفظ ثبات و تداوم حضور در بازار، رکن بسیار مهمی در ایجاد اطمینان و اعتماد میان صادرکننده و مشتری است. امروز تولیدکننده‌ای در کشور عراق محصولات خود را ۵۰ دلار بیشتر از تولیدکنندگان ایرانی صادر می‌کند! یعنی شرایطی را از لحاظ کیفیت، پایداری، ثبات و تداوم در بازار ایجاد کرده و با توسعه توانمندی‌های خود، توانسته در میان این همه رقیبی که در بازار وجود دارد، آن را از آن خود سازد.

موضوع دیگری که باید به آن اشاره و تاکید کنم، ضرورت حمایت شرکت‌های بزرگ و صنایع بالادستی از صنایع پایین‌دستی است که انتظار می‌رود از سوی بنگاه‌های بزرگ کشور انجام شود. مشکل اصلی تولیدکنندگان محصولات نورد فولادی این است که تقریباً بالای ۹۰ درصد هزینه‌های تمام شده محصولات شامل مواد اولیه و قطعات یدکی و روغن و گریس و … خود را با ارز بالای ۵۰ تا ۶۰ هزار تومان تهیه می‌کنند. به همین ترتیب در بورس کالا شمش به عنوان مواد اولیه این بخش، با دلار بالای ۵۰ هزار تومان معامله می‌شود و باقی هزینه‌های مواد مصرفی از روغن گرفته تا گریس و قطعات یدکی، همه را با دلار بالای ۵۵ تا ۶۰ هزار تومان از بازار تهیه می‌کند تا خط تولید کارخانه حفظ شود. اما دولت با یک شعار زیبا اما غیرکارشناسی اعلام کرده است که همه زنجیره فولاد باید صادرات خود را با ارز نیمایی تحویل دهند.

احمد امین‌فر -دبیر انجمن نوردکاران فولادی ایران