به گزارش ایراسین، در سال‌های اخیر، سیاست انرژی یونان بر کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی و تسریع گذار به انرژی‌های پاک متمرکز شده است، این رویکرد در چارچوب قوانین ملی و اتحادیه اروپا، با هدف تأمین امنیت انرژی، پاسخ به تقاضای رو به رشد و کاهش فشارهای زیست‌محیطی اتخاذ شده است، بر اساس گزارش‌های بین‌المللی، سیاست‌های انرژی یونان از دهه ۲۰۱۰ به این سو تقویت شده و «قانون آب و هوای ملی» این کشور کاهش ۵۵ درصدی گازهای گلخانه‌ای تا ۲۰۳۰ و خروج از زغال‌سنگ را هدف‌گذاری کرده است، به‌طور کلی، «طرح ملی انرژی و اقلیم» (NECP) یونان، سند اصلی سیاست‌گذاری تا سال ۲۰۳۰، این تغییرات بنیادین در ساختار تولید برق را تشریح کرده است.

بر اساس گزارش رسمی آژانس محیط‌زیست اروپا (EEA)، در سال ۲۰۲۳ حدود ۵۷ درصد از سبد انرژی یونان توسط منابع تجدیدپذیر (خورشیدی، بادی و برق‌آبی) تأمین شده است، این رقم تاریخی، نشان‌دهنده جهش بزرگ در توسعه تجدیدپذیرها است که یونان را در میان پیشروان اروپایی قرار می‌دهد، حتی پیش از آن، داده‌های تحلیل‌گران بین‌المللی نیز نشان می‌داد که در سال‌های اخیر سهم انرژی‌های تجدیدپذیر از تولید برق کشور بالاتر از ۴۰ درصد بوده است، این تغییر پایدار در ترکیب سبد انرژی یونان، تعمیمی از راهبرد چندسالۀ توسعه خورشیدی و بادی به ویژه در مناطق آفتابی و ساحلی است.

مطابق نسخه نهایی «برنامه ملی انرژی و اقلیم» یونان، سهم انرژی‌های تجدیدپذیر در تولید برق باید تا سال ۲۰۳۰ به حدود ۸۰–۸۲ درصد برسد، این هدف بلندپروازانه با کاهش سقف تولید نیروگاه‌های حرارتی و متمرکز شدن بر توسعه خورشیدی و بادی، به‌ویژه در جزایر و مناطق کم‌برق، دنبال می‌شود، علاوه بر توسعه ظرفیت، تقویت شبکه انتقال و افزایش سامانه‌های ذخیره‌سازی انرژی (باتری و آب‌پمپاژ) بخش‌های کلیدی این استراتژی هستند. تحقق این سیاست‌ها نه‌تنها انتشار آلاینده‌ها و گازهای گلخانه‌ای را کاهش می‌دهد، بلکه به معنای اتکای کمتر به واردات سوخت‌های فسیلی است که پایداری و استقلال انرژی یونان را تضمین می‌کند.

یونان؛ نمونه موفق تاب‌آوری انرژی در اروپا

یونان همچنین خروج تدریجی از زغال‌سنگ (لگنایت) را در دستور کار قرار داده است. طبق برنامه اعلام شده از سوی شرکت دولتی برق یونان (PPC)، تمامی نیروگاه‌های برقی با سوخت زغال‌سنگ تا سال ۲۰۲۶ تعطیل خواهند شد، داده‌های رسمی نشان می‌دهد که از سال ۲۰۰۵ سهم زغال‌سنگ در تولید برق یونان با شتاب کاهش یافته و تا سال ۲۰۲۱ به حدود ۱۰ درصد رسیده است، روند کاهش سهم زغال‌سنگ، همراه با جایگزینی تدریجی آن توسط گاز و تجدیدپذیرها، یکی از مهم‌ترین عوامل افت شدت کربن در بخش برق این کشور به‌شمار می‌رود.

اجرای کامل این سیاست‌ها می‌تواند به کاهش چشمگیر انتشار گازهای گلخانه‌ای در بخش انرژی منجر شود. هدف ۵۵ درصد کاهش خالص گازهای گلخانه‌ای تا سال ۲۰۳۰ (نسبت به سال ۱۹۹۰) در قانون ملی اقلیم یونان ذکر شده است، با احتساب پایه ۲۰۰۵ که مبنای برخی تعهدات بین‌المللی است، تخمین‌های رسمی نشان می‌دهد اجرای طرح‌های کنونی می‌تواند کاهش ۵۵–۶۰ درصدی انتشار کربن بخش انرژی را تا ۲۰۳۰ به همراه داشته باشد، اجماع کارشناسی بر این است که توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر و کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی مهم‌ترین محرک این روند خواهد بود.

از منظر پایداری شبکه و مدیریت تقاضا، تجدیدپذیرها نقش مکمل و راهبردی ایفا می‌کنند، به عنوان مثال در تابستان، تولید بالای برق خورشیدی در زمان اوج مصرف، بار کاری نیروگاه‌های حرارتی را کاهش داده و از نارسایی برق جلوگیری می‌کند؛ در زمستان نیز افزایش سهم تجدیدپذیرها به کاهش وابستگی به سوخت‌های وارداتی و تقویت امنیت انرژی کمک می‌کند. این الگوی تطبیق تولید و مصرف، نوآوری مهمی برای کشورهایی است که همزمان با کمبود منابع سوخت‌های فسیلی، با نوسانات تقاضای برق مواجهند.

در مجموع، سرعت بالای توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر در یونان نه‌تنها دستاوردی زیست‌محیطی، بلکه ابزاری راهبردی برای تاب‌آوری اقتصادی و امنیت انرژی محسوب می‌شود، کاهش وابستگی به سوخت‌های خارجی، تنوع‌بخشی به سبد تولید برق و جذب سرمایه‌گذاری نوآورانه، همه حاصل سرمایه‌گذاری هدفمند در انرژی پاک هستند، تجربه یونان نشان می‌دهد تمرکز بر انرژی‌های تجدیدپذیر می‌تواند الگویی موفق برای عبور از چالش‌های ساختاری بخش انرژی باشد و راهنمایی ارزشمند برای دیگر کشورها، به‌ویژه آنهایی که اقتصادشان وابسته به سوخت‌های فسیلی است، ارائه کند.