به گزارش ایراسین، قیمت مس در سال ۲۰۲۵ با ثبت رکوردهای تاریخی جدید، به یکی از پرخبرترین و پرمخاطب‌ترین بازارهای کالایی جهان تبدیل شد. بهای این فلز استراتژیک در هفته پایانی سال از مرز ۱۲ هزار دلار به ازای هر تن در بورس فلزات لندن و ۵.۶۰ دلار به ازای هر پوند در بازار شیکاگو عبور کرد؛ رکوردی که پایانی بر سالی پرنوسان، همراه با اختلالات عرضه، توقف‌های تولید، تنش‌های تجاری، ادغام‌های بزرگ معدنی و پیش‌بینی‌های صعودی بی‌سابقه بود.

بر اساس گزارش MINING.COM، مس در مسیر ثبت بیشترین رشد سالانه خود از سال ۲۰۰۹ قرار گرفت و مطالب مرتبط با این فلز در سال ۲۰۲۵ بیش از ۲.۵ میلیون بار توسط مخاطبان خوانده شد. این در حالی است که طلا نیز در سال جاری عملکردی درخشان داشت، اما مس به‌واسطه نقش کلیدی در گذار انرژی و صنایع نوین، توجه ویژه‌ای را به خود جلب کرد.

در میان پرخواننده‌ترین مطالب سال، رتبه‌بندی بزرگ‌ترین معادن مس جهان در صدر قرار گرفت. معدن اسکوندیدا در شیلی با تولید ۱.۲۸ میلیون تن در سال ۲۰۲۴ بزرگ‌ترین معدن مس جهان معرفی شد؛ پس از آن، معادن تحت مدیریت شرکت‌های بزرگی مانند BHP و ریو تینتو بیشترین سهم را در رشد تولید جهانی داشتند، نسخه تکمیلی این گزارش در نیمه دوم سال با تمرکز بر تولید نیمه نخست ۲۰۲۵ منتشر شد.

در آمریکا نیز توجه‌ها به معادن قدیمی و پروژه‌های متوقف‌شده جلب شد. معدن مورِنسی در ایالت آریزونا با وجود بیش از ۱۵۰ سال فعالیت، همچنان حدود ۱۰ میلیون تن مس قابل استحصال در توده‌های باطله خود دارد. شرکت فریپورت-مک‌موران در حال توسعه فناوری‌های جدید برای استخراج این ذخایر است و هدف‌گذاری تولید ۴۰۰ هزار تن تا سال ۲۰۳۰ را دنبال می‌کند؛ همزمان پروژه Resolution Copper، یکی از بزرگ‌ترین ذخایر دست‌نخورده مس آمریکا، به دلیل موانع حقوقی، زیست‌محیطی و مخالفت قبایل بومی همچنان بلاتکلیف باقی مانده است.

در کانادا، احتمال تعطیلی ذوب‌خانه هورن متعلق به گلنکور به یکی از خبرسازترین موضوعات سال تبدیل شد. هزینه‌های سنگین ارتقای زیست‌محیطی و فشارهای قانونی، آینده بزرگ‌ترین واحد فرآوری مس این کشور را با ابهام مواجه کرده است. این در حالی است که سرمایه‌گذاران نسبت به استراتژی گلنکور در بهره‌گیری از رونق بازار مس ابراز تردید کرده‌اند.

در سطح سیاست‌گذاری، سازمان زمین‌شناسی آمریکا (USGS) در اقدامی مهم، مس و نقره را به فهرست مواد معدنی حیاتی اضافه کرد؛ اقدامی که با هدف حمایت از سرمایه‌گذاری، امنیت عرضه و اصلاح فرآیندهای صدور مجوز انجام شد.

سال تعیین‌کننده مس در اقتصاد جهانی

بازار مس در سال ۲۰۲۵ شاهد اختلاف‌نظر جدی میان نهادهای مالی نیز بود. گلدمن ساکس معتقد است قیمت مس در سال‌های آینده در محدوده ۱۰ تا ۱۱ هزار دلار باقی خواهد ماند و مازاد عرضه مانع تداوم قیمت‌های بالا می‌شود. در مقابل، بانک آمریکا پیش‌بینی‌های بسیار خوش‌بینانه‌تری ارائه داد و از احتمال جهش قیمت‌ها تا ۱۵ هزار دلار در صورت تداوم اختلالات تولید و رشد تقاضا، به‌ویژه از سوی چین، سخن گفت.

همزمان گزارش‌های تحلیلی از جمله برآورد بلومبرگ NEF نشان می‌دهد بازار مس در آستانه ورود به یک کمبود ساختاری قرار دارد. بر اساس این گزارش، از سال ۲۰۲۶ تقاضای ناشی از برقی‌سازی و انرژی‌های پاک از عرضه پیشی خواهد گرفت و در صورت عدم توسعه معادن جدید، کسری تجمعی بازار تا سال ۲۰۵۰ به ۱۹ میلیون تن می‌رسد.

در بخش عرضه، حوادث غیرمنتظره نیز نقش مهمی در نوسانات بازار داشتند. اعلام فورس‌ماژور در معدن گراسبرگ اندونزی توسط فریپورت، کاهش شدید ذخایر بورس فلزات لندن و نوسانات ناشی از سیاست‌های تعرفه‌ای آمریکا، از جمله عواملی بودند که به جهش یا سقوط مقطعی قیمت‌ها منجر شدند.

در مقابل این چالش‌ها، پروژه‌های جدیدی نیز به بهره‌برداری نزدیک شدند. راه‌اندازی بزرگ‌ترین ذوب‌خانه مس آفریقا در مجتمع Kamoa-Kakula در جمهوری دموکراتیک کنگو و دریافت مجوزهای کامل پروژه Copper World در آریزونا از جمله اخبار مثبت سال ۲۰۲۵ بود.

در مجموع، سال ۲۰۲۵ برای بازار جهانی مس سالی تعیین‌کننده بود؛ سالی که در آن، مس بیش از هر زمان دیگری در مرکز توجه سیاست‌گذاران، سرمایه‌گذاران و فعالان صنعتی قرار گرفت و نشانه‌های روشنی از نقش راهبردی این فلز در اقتصاد آینده جهان نمایان شد.