پایگاه خبری تحلیلی ایراسین، در حالی که صنعت فولاد جهان با چالش دوگانه کربن‌زدایی و تحول دیجیتال دست‌وپنجه نرم می‌کند، فولاد مبارکه در حال بازنویسی کتاب قواعد بازی خود است. تحلیل سخنان اخیر مدیرعامل گروه در افتتاحیه ارزیابی جایزه ملی تعالی سازمانی فولاد مبارکه و تطبیق آن با گزارش پایداری شرکت نشان می‌دهد که این غول صنعتی، دیگر صرفاً به دنبال بقا نیست، بلکه به دنبال تثبیت مزیت رقابتی پایدار از طریق تغییر در ساختار قدرت و عملیات است.

تعالی سازمانی فراتر از فرآیندها، به سوی حکمرانی ESG

سعید زرندی بر تعالی به مثابه یک فرهنگ جاری تأکید دارد. از منظر استراتژیک، تعالی سازمانی همان «اثربخشی عملیاتی» است که پیش‌شرط استراتژی است.

• مستندات گزارش پایداری: فولاد مبارکه تعالی را با شاخص‌های ESG (محیط‌زیست، اجتماع و حکمرانی) پیوند زده است و تلاش کرده با بازتعریف ماهیت مسئولیت‌های اجتماعی، پیشروی در اقتصاد چرخشی، تصفیه و بازیافت پساب و کاهش آلایندگی، خود را در این شاخص‌ها تقویت کند.

• وضعیت موجود: استقرار نظام‌های مدیریت یکپارچه (IMS) و پایش مستمر شاخص‌های بهره‌وری. بر اساس آمارهای موجود شرکت توانسته است نرخ‌های بازگشت سرمایه و شاخص‌های شفافیت را در سطحی نگه دارد که در میان ۱۰۰ شرکت برتر ایران پیشرو باشد.

• 

• مسیر پیش‌رو: حرکت به سمت «حکمرانی داده‌محور». هدف‌گذاری شرکت در سال ۱۴۰۴، رسیدن به بلوغ کامل در مدل‌های تعالی جهانی (مانند EFQM ۲۰۲۰) با تمرکز بر رضایت ذی‌نفعان است.

معماری استراتژیک برای سال‌های آتی

در فولاد مبارکه، برنامه‌محوری از سطح شعار خارج شده و به کارت امتیازی متوازن تبدیل شده است. نقشه استراتژی شرکت با تمرکز بر خلق ارزش پایدار ترسیم شده است.

• شرکت برای تحقق اهداف پایداری خود، پروژه‌های عظیمی مانند «نیروگاه خورشیدی آفتاب شرق» (بزرگ‌ترین در نوع خود) را تعریف کرده است. سرمایه‌گذاری در بخش زیرساخت‌های انرژی و آب نشان‌دهنده یک برنامه دقیق برای مقابله با ناترازی‌های انرژی است؛ جایی که استفاده از پساب تصفیه‌شده شهری، وابستگی به منابع آب خام را به حداقل ممکن رسانده است.

• 

• گذار از یک واحد تولیدی به یک «هلدینگ چندرشته‌ای پیشرفته». برنامه‌محوری در اینجا به معنای تاب‌آوری در برابر شوک‌های بیرونی است.

رهبری در اکوسیستم نوآوری و فناوری: مدل POSCO در ایران

پیشرانان صنعت فولاد جهان (مانند POSCO و ArcelorMittal) دیگر فقط فولاد نمی‌سازند، آن‌ها دانش صادر می‌کنند. تأکید زرندی بر اکوسیستم نوآوری، دقیقاً در راستای تقویت «زنجیره ارزش» است.

• فولاد مبارکه از طریق بازوی نوآوری خود، در حال ایجاد بزرگ‌ترین اکوسیستم فناوری کشور است. در گزارش‌های شرکت به همکاری با بیش از ۱۰۰ شرکت دانش‌بنیان و تعریف پروژه‌های تحقیق و توسعه (R&D) اشاره شده است.

• فناوری‌های کلیدی (Industry 4.0): گزارش‌ها بر «تحول دیجیتال» و «فولاد هوشمند» تأکید دارند. هدف‌گذاری برای بومی‌سازی قطعات حساس (مانند همان الکترود گرافیتی) بخشی از این رهبری فناوری است.

• تخصیص درصدی از سود سالانه به سرمایه‌گذاری‌های خطرپذیر (CVC) در استارتاپ‌های حوزه متالورژی و انرژی‌های پاک. این یعنی مبارکه در حال سرمایه گذاری بر آینده است.

فولاد مبارکه در حال عبور از عصر «سخت افزار محوری» و ورود به عصر «نرم‌افزار محوری و پایداری» است. تعالی سازمانی برای مبارکه دیگر یک انتخاب نیست، بلکه ابزاری برای کاهش ریسک‌های حکمرانی است و خود تأمینی پاسخی هوشمندانه به ناترازی‌های ملی (برق و گاز) است تا تولید متوقف نشود. در همین راستا نوآوری تنها راه گریز از تله‌ی «کالایی شدن» و حرکت به سمت محصولات با ارزش افزوده بالاست.

در نهایت، انتخاب این مسیر نشان می‌دهد که این شرکت با پذیرش استانداردهای جهانی (GRI)، در حال آماده‌سازی خود برای حضور در بازارهای بین‌المللیِ بدون کربن (CBAM) است. این همان «کار بزرگی» است که در لایه‌های زیرین اعداد و ارقام گزارش، خودنمایی می‌کند.