به گزارش ایراسین، در حالی‌که صنعت زغال‌سنگ اروپا در یکی از بحرانی‌ترین دوره‌های خود قرار دارد، دولت لهستان اعلام کرد شرکت دولتی جی‌اس‌دبلیو ( JSW)، بزرگ‌ترین تولیدکننده زغال‌سنگ کک در قاره اروپا، نمی‌تواند مبلغ ۱.۶ میلیارد زلوتی (حدود ۴۱۲ میلیون دلار) را که در دو سال گذشته به صندوق جبران افزایش قیمت انرژی پرداخت کرده است، بازپس گیرد، این تصمیم که روز چهارشنبه توسط آندریج دومانسکی، وزیر دارایی لهستان اعلام شد، بازتاب گسترده‌ای در بازارهای مالی و صنعتی این کشور داشته و سهام جی‌اس‌دبلیو را با افت ۴.۶ درصدی مواجه کرده است.

از جنگ اوکراین تا صندوق انرژی

پس از تهاجم روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲، قیمت انرژی در سراسر اروپا جهش بی‌سابقه‌ای را تجربه کرد، دولت لهستان برای کنترل تبعات اقتصادی این بحران و جلوگیری از افزایش افسارگسیخته بهای برق و گاز، صندوقی ویژه برای تثبیت قیمت انرژی ایجاد کرد و از شرکت‌های بزرگ فعال در حوزه زغال‌سنگ و انرژی خواست تا در تأمین منابع مالی آن مشارکت کنند.

در این میان، JSW به‌عنوان یکی از ستون‌های اصلی صنعت انرژی و فولاد لهستان، با پرداخت بیش از ۱.۶ میلیارد زلوتی در سال‌های ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴ به این صندوق کمک کرد، اما با گذشت زمان و تغییر شرایط بازار، این شرکت اعلام کرد که به دلیل کاهش قیمت جهانی زغال‌سنگ کک، افزایش شدید هزینه‌های تولید و فشارهای ناشی از دستمزد بالا، در وضعیت مالی دشواری قرار گرفته است و خواستار بازپرداخت بخشی از مبالغ پرداختی خود شده بود.

فشارهای مالی و چشم‌انداز مبهم بازسازی

JSW که زغال‌سنگ کک آن ماده اولیه اصلی در تولید فولاد در لهستان و چندین کشور اروپایی است، در ماه‌های اخیر با کاهش تقاضا از سوی صنایع فولادسازی، افت قیمت جهانی زغال‌سنگ و افزایش هزینه‌های حقوق و انرژی روبه‌رو بوده است. این شرایط منجر به کاهش نقدینگی و نیاز فوری شرکت به بازسازی ساختاری شده است.

وزیر دارایی لهستان در گفت‌وگو با رادیوی دولتی گفت: در حال حاضر امکان بازپرداخت این مبلغ وجود ندارد. هزینه‌های پایه شرکت به طور قابل‌توجهی افزایش یافته است و با کاهش قیمت زغال‌سنگ، جی‌اس‌دبلیو با مشکلات نقدینگی روبه‌روست. مایلم ببینم این شرکت چه اقداماتی برای کاهش هزینه‌ها و افزایش بهره‌وری در پیش خواهد گرفت.

کارشناسان اقتصادی معتقدند که تصمیم دولت مبنی بر عدم بازپرداخت، از منظر بودجه‌ای قابل درک است، زیرا صندوق انرژی همچنان برای حمایت از خانوارها و صنایع کوچک مورد نیاز است. با این حال، این اقدام می‌تواند فشار مضاعفی بر یکی از مهم‌ترین بنگاه‌های صنعتی لهستان وارد کند و حتی خطر کاهش تولید یا تعدیل نیروی کار را در ماه‌های آینده افزایش دهد.

JSW با بیش از ۲۰ هزار کارمند و چندین معدن در جنوب لهستان، از ستون‌های اصلی اقتصاد صنعتی کشور محسوب می‌شود. این شرکت تأمین‌کننده اصلی زغال‌سنگ کک برای کارخانه‌های فولاد لهستان، جمهوری چک و آلمان است. هرگونه اختلال در فعالیت‌های این شرکت می‌تواند زنجیره تأمین فولاد اروپا را مختل کند.

از سوی دیگر، در حالی که اتحادیه اروپا سیاست‌های سخت‌گیرانه‌ای برای کاهش مصرف زغال‌سنگ و گذار به انرژی‌های پاک در پیش گرفته است، دولت لهستان همچنان بر نقش استراتژیک زغال‌سنگ در امنیت انرژی خود تأکید دارد. تصمیم اخیر دولت درباره جی‌اس‌دبلیو، در واقع نمادی از تضاد میان ضرورت‌های زیست‌محیطی و واقعیت‌های اقتصادی صنعت انرژی لهستان است.

واکنش بازار و آینده مبهم

پس از انتشار خبر، سهام JSW در بورس ورشو با افت محسوس مواجه شد و تحلیل‌گران هشدار داده‌اند که ادامه فشارهای مالی و نبود حمایت مستقیم دولت، ممکن است شرکت را ناگزیر به فروش دارایی‌ها، کاهش هزینه‌های سرمایه‌ای یا حتی مذاکره برای وام‌های اضطراری کند.

با این حال، برخی ناظران بر این باورند که دولت لهستان در نهایت ممکن است در قالب برنامه‌های بازسازی صنعتی یا حمایت هدفمند از صنایع مادر، به شکل غیرمستقیم به کمک این شرکت بیاید.

تصمیم دولت لهستان برای عدم بازپرداخت کمک‌های انرژی به جی‌اس‌دبلیو، تنها یک پرونده مالی نیست؛ بلکه نشانه‌ای از چالش‌های عمیق‌تر در مسیر توازن میان حمایت از صنایع سنتی و گذار به اقتصاد سبز در اروپای شرقی است.