به گزارش پایگاه تحلیلی خبری ایراسین، شرکت فولاد مبارکه اصفهان با به‌کارگیری رویکردی پیشرو در حوزه ایمنی و بهداشت حرفه‌ای، گامی نوآورانه در صنعت فولاد ایران برداشته است که می‌تواند به الگویی برجسته تبدیل شود. این شرکت با استقرار سامانه هوشمند ارگونومیک مبتنی بر تحلیل تصویر و هوش مصنوعی، بدون نیاز به تجهیزات پوشیدنی گران‌قیمت یا سنسورهای پیچیده، وضعیت بدنی کارکنان را در محیط کار به‌صورت بی‌درنگ پایش می‌کند. در این سامانه، دوربین‌های مدار بسته (CCTV) موجود در خطوط تولید به عنوان منبع داده اصلی به خدمت گرفته شده‌اند و الگوریتم‌های هوشمند قادرند بر اساس استانداردهایی همچون مدل REBA و RULA، ریسک‌های حرکتی و وضعیت ارگونومیکی هر اپراتور را اندازه‌گیری کنند. این ارزیابی هوشمند ضمن کاهش خطای انسانی، زمان تحلیل را به طرز چشمگیری کاهش می‌دهد و مدیران ایمنی را قادر می‌سازد در لحظه تصمیم‌های اصلاحی بگیرند. افزون بر این، فولاد مبارکه در راستای پیوستن به روند نوآوری در صنعت، آزمایشگاه تخصصی ارگونومی تأسیس کرده تا بتواند ترکیب ارزیابی‌های فیزیکی، شناختی و فیزیولوژیک را اجرا کند و داده‌های به‌دست‌آمده از سامانه هوش مصنوعی را در طراحی و بهبود ایستگاه‌های کاری و فرآیندها به کار ببرد. این ساختار داده‌محور، با تقویت فرهنگ مراقبت هوشمند و تلفیق فناوری با مسئولیت‌پذیری انسانی، نه صرفاً یک پروژه فنی بلکه یک تحول ساختاری در شیوه مدیریت ایمنی به شمار می‌آید.

بر اساس مستندات رسمی موجود، شرکت فولاد مبارکه با طراحی و پیاده‌سازی سامانه هوشمند «Ergonomica AI» برای شناسایی و پیشگیری از ریسک‌های ارگونومیک، توانسته است در عرصه بین‌المللی به یکی از پنج شرکت برتر جهان در حوزه نوآوری‌های ایمنی و سلامت شغلی در سال ۲۰۲۵ تبدیل شود. انجمن جهانی فولاد (World Steel Association) در دوازدهم اکتبر ۲۰۲۵، این پروژه را به عنوان یکی از رویکردهای پیشگامانه در استفاده از هوش مصنوعی برای کاهش ریسک‌های شغلی مورد تقدیر قرار داد. شالینی کوماری، مدیر ایمنی و سلامت انجمن جهانی فولاد، به صراحت اعلام کرد که این انجمن شاهد روند رو به رشدی در استفاده از هوش مصنوعی، رباتیک و فناوری به عنوان ابزارهای کاهش ریسک است و اعضا رویکردهای نوآورانه‌ای را برای دسترسی کارکنان و پیمانکاران به این ابزارها نشان داده‌اند. سامانه Ergonomica AI که توسط معاونت سرمایه انسانی فولاد مبارکه تحت سرپرستی حسین مدرسی‌فر طراحی شده است، یک سیستم هوشمند و غیرتهاجمی است که با استفاده از دوربین‌های CCTV استاندارد یا حتی ویدئوی موبایل، قادر است به طور خودکار ریسک‌های ارگونومیک را تشخیص دهد. این سامانه با تحلیل ۱۳۵ نقطه کلیدی آناتومیکی برای هر فرد و اعمال مدل‌های ارگونومیک معتبر بین‌المللی، هشدارهای لازم را صادر کرده و داده‌ها را برای داشبوردهای مدیریتی و اقدامات پیشگیرانه ذخیره می‌کند.‌

یکی از دستاوردهای مهم این سامانه، کاهش چشمگیر زمان ارزیابی وضعیت بدنی کارکنان است که از ۲۵ دقیقه به کمتر از ۵ دقیقه کاهش یافته و به عبارتی بیش از ۸۰ درصد افزایش سرعت در تحلیل گزارش‌های ارگونومیک حاصل شده است. این افزایش سرعت در ارائه تحلیل به ارتقای انگیزش نیروی انسانی، کاهش خستگی مزمن و بهبود رضایت شغلی کمک کرده است. قابلیت تحلیل همزمان چندین نفر به صورت real-time و ثبت خودکار در داشبورد مدیریتی از دیگر ویژگی‌های برجسته این سامانه است که کارایی آن را در محیط‌های صنعتی سنگین چندین برابر کرده است. علاوه بر تقدیر بین‌المللی، این پروژه در سی‌وششمین جشنواره ملی امتنان در اردیبهشت ۱۴۰۴ نیز به عنوان گروه کار نمونه بخش خدمات شناخته شد. بر اساس گزارش‌های رسمی، این سامانه منجر به کاهش قابل توجه بیماری‌های اسکلتی-عضلانی کارکنان شده است، هرچند ارقام دقیق کاهش مرخصی‌های بیماری و میزان صرفه‌جویی‌های اقتصادی در اسناد عمومی منتشر نشده است. آنچه مسلم است، فولاد مبارکه با این نوآوری نه تنها توانسته است به عنوان یک نمونه موفق ایرانی در عرصه بین‌المللی شناخته شود، بلکه به ارتقای کیفیت زندگی کارکنان و افزایش سرمایه انسانی خود نیز دست یافته و مسیری نوین برای صنایع سنگین در حوزه ایمنی و سلامت شغلی ترسیم کرده است.

آنچه پروژه فولاد مبارکه را فراتر از یک اقدام داخلی متمایز می‌کند، تأیید و ارجاع آن در سطح بین‌المللی به عنوان یک نمونه الهام‌بخش در صنعت فولاد است. طبق گزارش‌های منتشر شده، انجمن جهانی فولاد (Worldsteel) بر اهمیت استفاده از رویکردهای پیشرفته همچون هوش مصنوعی و فناوری دیجیتال برای کاهش حوادث و بیماری‌های شغلی تأکید می‌کند و شرکت‌هایی که چنین راهکارهایی را به کار می‌گیرند در صدر توصیه‌های اقدامات نوآورانه قرار دارند.

از سوی دیگر، فولاد مبارکه با تطبیق شاخص‌های داخلی خود با شاخص‌های جهانی ایمنی همچون نرخ حوادث، فرکانس آسیب‌های با زمان از دست رفته و مدیریت پیش‌بخش مخاطرات، نشان داده است که یک صنعت ایران می‌تواند در مقایسه با شرکت‌های بین‌المللی رقابت کند. در حقیقت تأسیس آزمایشگاه ارگونومی و اتکا به سامانه هوشمند بدون پوشیدنی‌ها، نقطه تمایز مهمی است، چرا که بسیاری از شرکت‌های بزرگ جهان هنوز متکی به ابزارهای پوشیدنی گران یا سیستم‌های مجزا هستند. فولاد مبارکه با این دستاورد، نه تنها درون کشور، بلکه در سطح منطقه و جهان پیام روشنی ارسال می‌کند: فناوری نوپایه، ترکیب علم و داده، و فرهنگ مسئولیت‌پذیری می‌تواند مرزهای مرسوم در ایمنی صنعتی را بشکند. از دید استراتژیک، این حرکت در راستای تبدیل شرکت به صنعتی هوشمند، با ارتقای تصویر برند، جذب استعدادهای فناور و ایجاد مزیت رقابتی در بازار داخلی و صادرات، نقطه عطفی است. در نتیجه، پروژه هوشمندسازی ایمنی ارگونومیک در فولاد مبارکه، نه فقط یک موفقیت فنی، بلکه نمادی از توانایی ایرانی در رهبری تحول صنعتی جهانی محسوب می‌شود.