به گزارش ایراسین، پنل تخصصی «سامانه مدیریت انرژی EMS» با حضور علی اصغر کاجی، مدیر گروه اسکادا شرکت ایریسا و احسان عبدالله زاده، مدیر پروژه اسکادا شرکت ایریسا در آخرین روز از نمایشگاه متافو ۴۰۴ در پاویون فولاد مبارکه برگزار شد.

علی‌اصغر کاجی، مدیر گروه اسکادا شرکت ایریسا، در این پنل اظهار کرد: «سیستم‌های اسکادا، یا کنترل نظارت شده و جمع‌آوری داده، ابزارهایی هستند که برای مدیریت شبکه‌های وسیع داده‌ها در حوزه‌های مختلف کاربرد دارند. این سیستم‌ها امکان کنترل و نظارت بر شبکه‌های تولید، انتقال و مصرف برق، شبکه‌های سیالات شامل انواع گازها از جمله گاز طبیعی و گازهای صنعتی، آب و فاضلاب و اخیراً شبکه‌های نیروگاه‌های تجدیدپذیر را فراهم می‌کنند.

وی افزود: اسکادا در تمامی این شبکه‌ها به‌عنوان رکن اساسی مدیریت، جمع‌آوری داده، پایش مستمر و کنترل بهینه شبکه‌ها را ممکن می‌سازد و نقش کلیدی در بهره‌وری، ایمنی و پایداری شبکه‌های حیاتی کشور ایفا می‌کند.

یکپارچه‌سازی داده‌های OT و IT

مدیر گروه اسکادا شرکت ایریسا بیان کرد: در حوزه تحول دیجیتال، تمرکز فعلی بر فناوری‌هایی است که کاربرد بیشتری در صنعت دارند و تجربه عملی نشان می‌دهد برخی از این فناوری‌ها هنوز در بسیاری از صنایع کاربردی نشده‌اند. با این حال، ما در شرکت ایریسا اخیراً پروژه‌هایی را برای پیاده‌سازی این فناوری‌ها آغاز کرده‌ایم تا استفاده عملی از آن‌ها در سیستم‌های اسکادا و مدیریت انرژی امکان‌پذیر شود.

وی ادامه داد: در سیستم‌های اسکادا و مدیریت انرژی، داده‌ها به صورت گسترده و با نرخ بالای سنجش از طریق تعداد زیادی سنسور جمع‌آوری می‌شوند. این حجم داده‌های بزرگ نیازمند پردازش دقیق و استخراج خروجی‌هایی است که بتوانند به مدیریت کارخانه کمک کنند. نکته کلیدی این است که اگر داده‌ها به صورت یکپارچه بین حوزه OT و IT مدیریت شوند، ارزش آن‌ها بسیار بیشتر خواهد شد.

کاجی افزود: پارامترهایی مانند تناژ تولید واحدهای مختلف کارخانه با بالاترین دقت، رویدادهای متنوع تولید و داده‌های انرژی، زمانی که یکپارچه شوند، می‌توانند پایه‌ای برای پیاده‌سازی مدل‌های هوش مصنوعی باشند. این امر امکان تصمیم‌گیری بهینه، کاهش هزینه‌های انرژی و بهبود کیفیت تولید را فراهم می‌کند و می‌تواند نقش بسیار مهمی در مدیریت هوشمند کارخانه ایفا کند.

وی تأکید کرد: یکی از چالش‌های فعلی صنایع، استفاده ناکامل از داده‌ها در چرخه تولید است. با یکپارچه‌سازی داده‌ها و بهره‌گیری از مدل‌های هوش مصنوعی، می‌توان ورودی‌های مهمی برای برنامه‌ریزی تولید و بهینه‌سازی مصرف انرژی فراهم کرد و رویکردهای جدید و هوشمندانه‌ای در مدیریت فرآیندهای صنعتی ایجاد کرد.

اسکادا؛ زیربنای جمع‌آوری و کنترل داده‌ها

احسان عبدالله‌زاده، مدیر پروژه اسکادا شرکت ایریسا، نیز در این پنل اظهار کرد: یکی از ارکان اصلی سیستم‌های اسکادا، جمع‌آوری داده‌ها است که این فرآیند از سطح سایت و با استفاده از سنسورها و سیستم‌ها انجام می‌شود. داده‌های جمع‌آوری شده از طریق شبکه‌های فیبر نوری و شبکه‌های وایرلس به مرکز دیتا سنتر منتقل شده و در آنجا از طریق مجموعه‌ای از اپلیکیشن‌ها، مانیتورینگ داده‌ها، داشبوردهای مدیریتی و سیستم‌های کنترل پردازش می‌شوند.

وی در ادامه به نقش اسکادا در کاهش هزینه‌های انرژی و افزایش بهره‌وری در صنعت فولاد اشاره کرد و افزود: زمانی که به کنترل انرژی، کنترل هزینه‌های انرژی و پایداری انرژی در مجموعه‌های صنعتی فکر می‌کنیم، لازمه آن اندازه‌گیری، مانیتورینگ و جمع‌آوری داده‌هاست. این بخش، زیربنای استواری برای سامانه اسکادا ایجاد می‌کند و یکی از پایدارترین زیرساخت‌ها در این حوزه محسوب می‌شود.

عبدالله‌زاده تصریح کرد: با استفاده از داده‌های جمع‌آوری شده از سنسورها، کنترل انرژی در سطح سایت برقرار می‌شود و اندازه‌گیری‌های متنوع مطابق استانداردهای مدیریت انرژی در سامانه‌های EMS پیاده‌سازی می‌شوند. این سامانه‌ها با نظارت دقیق بر مصرف انرژی در منابع مختلف و شناسایی ناهنجاری‌ها، امکان تولید بهینه و پایدار را فراهم کرده و جریان کاری کارخانه را به بهترین شکل حفظ می‌کنند.

تأثیر اسکادا بر کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای

وی تأکید کرد: مدیریت دقیق مصرف انرژی شامل برق و گاز نه تنها بهره‌وری و کاهش هزینه‌ها را به همراه دارد، بلکه باعث کاهش تولید گازهای گلخانه‌ای و اثرات محیط‌زیستی منفی می‌شود. به این ترتیب، اجرای سیستم اسکادا در صنایع فولادی، نقش بسیار مهمی در پایداری محیط زیست و بهبود عملکرد انرژی دارد.

مدیر پروژه اسکادا شرکت ایریسا، عنوان کرد: در مجتمع فولاد مبارکه، برای اولین بار در سال ۱۳۹۶، مدیران ارشد تصمیم گرفتند با توجه به مشکلات موجود در سیستم‌های خارجی و با حمایت و همکاری تیم‌های بومی، یک سیستم بومی‌سازی شده طراحی و مورد استفاده قرار گیرد. این محصول به عنوان اولین سیستم داخلی در سال‌های بعد نصب و به بهره‌برداری رسید و از آن زمان تاکنون در مجتمع فولاد مبارکه استفاده می‌شود.

وی ادامه داد: پس از موفقیت این سیستم و نصب محصول EMS در مجتمع، فولاد مبارکه تصمیم گرفت این راهکار را برای کل گروه فولاد مبارکه نیز توسعه دهد. بر اساس این تصمیم، یک نسخه از سیستم در سطح کل گروه نصب خواهد شد و داده‌های تمامی واحدها و مجموعه‌های مختلف گروه جمع‌آوری می‌شود. این اطلاعات برای تولید گزارش‌های تحلیلی، داشبوردهای مدیریتی و ابزارهای کنترلی مورد استفاده قرار گرفته و در اختیار مدیران و تصمیم‌گیرندگان قرار خواهد گرفت.

عبدالله‌زاده در پایان تصریح کرد: این اقدام، گامی مهم در راستای یکپارچه‌سازی داده‌ها و بهبود فرآیندهای مدیریتی و بهره‌وری انرژی در سطح کل گروه فولاد مبارکه است و امکان تصمیم‌گیری هوشمند و بهینه‌سازی عملکرد کارخانه‌ها را فراهم می‌کند.