پایگاه خبری تحلیلی ایراسین، در ماه مارس، پاتریک پویانه، رئیس شرکت توتال انرژی، در دورهمی سالانه صنعت انرژی «سراویک» در هوستون گفته بود: «تگزاس برای ما اِلدُورادوست؛ اِلدورادو انرژی.» او از گسترش ذخایر شیل این غول فرانسوی در جنوب ایالت تگزاس رونمایی کرد که میتواند موقعیت شرکت را به عنوان صادرکننده برجسته گاز طبیعی مایع آمریکا، تقویت کند. توتال قبلاً سه نیروگاه گازی را در تگزاس خریده و یک بخش جدید تجارت برق در هوستون را راهاندازی کرده بود. ضمناً در شهرستان بادخیز «برازوریا» که با ماشین یک ساعت با شهر فاصله دارد، یک پارک خورشیدی تأسیس کرده که قابلیت تولید ۳۸۰ مگاوات برق پاک را دارد و بخشی از آن را در یک بانک باتریهای لیتیوم یون که توسط شرکت زیرمجموعه ذخیره انرژیاش به نام Saft درست شده، ذخیره میکند. در این پارک ۹۳۰ هکتاری، صدها گوسفند و آهو لابهلای ۷۰۰ هزار پنل فتوولتائیک چرا میکنند. آقای پویانه، در دورهمی هوستون خطاب به نفتیها گفته: «در اینجا عاشق همه شکلهای انرژی میشوید؛ از گاز گرفته تا تجدیدپذیرها.»
این استراتژی جهانی، تلاش شرکت توتال انرژی در بحث تحول انرژی است تا شکافی که آن سوی اقیانوس در این صنعت وجود دارد را پر کند. بریتیش پترولیوم و شل به عنوان رقبای بزرگ این شرکت فرانسوی در اروپا، سرمایهگذاریهای هنگفتی در کسبوکارهای انرژیهای بادی و خورشیدی انجام دادند، تا اینکه بازدهی ضعیف و کاهش قیمت سهام، مجبورشان کرد به شکل شرمآوری عقبنشینی کنند. در عوض اکسونموبیل و شورون، همتایان آمریکایی توتال، سرمایهگذاری در نفت و گاز را دو برابر کردند و همزمان از کسبوکارهای «مولکول پاک» مثل هیدروژن و جذب کربن حمایت کردند – و پاداشش را با ارزشگذاری بالاتری گرفتند.
آقای پویانه فکر میکند میتواند در هر دو دنیا فعالیت کند. شرکت او همچنان به سرمایهگذاری در نفت و گاز که دنیا هنوز به آنها نیاز دارد، ادامه میدهد. به عنوان مثال، میتوان به پروژههای هیدروکربنی اخیر در برزیل، سورینام، نامیبیا و امارات اشاره کرد. الزامات آقای پویانه در این پروژهها، کاهش انتشار کربن هنگام استخراج نفت خام و مهمتر از آن، کاهش هزینههای تولید به «کمتر از ۲۰ دلار در هر بشکه» است. در صورتی که هر بشکه حدود ۹۰ دلار فروش برود، آنها به اندازه کافی پول خواهند داشت که در کسبوکار انرژیهای تجدیدپذیر سرمایهگذاری کنند. اگر اهداف اقلیمی جهانی بخواهند محقق شوند، این کسبوکارها باید هر چه سریعتر رشد کنند. توتال انرژی حدود ۵ هزار مگاوات ظرفیت انرژی پاک را تنها در تگزاس ایجاد کرده و به یکی از بزرگترین حامیان چنین سرمایهگذاریهایی در آمریکا تبدیل شده است. این شرکت قصد دارد ۳۰ درصد هزینه سرمایهای خود یا حدود ۵ میلیارد دلار در سال را به برق کمکربن اختصاص دهد. تا سال ۲۰۳۰ توتال میخواهد سالانه بیش از ۱۰۰ تراوات ساعت برق تولید کند که برای تأمین برق کل ایالت آریزونا کافی است. شاید یک چهارم این تراوات ساعت در آمریکا تولید شود. چیزی که برنامههای سبز توتال انرژی را متمایز میکند، این است که این شرکت روشی پیدا کرده تا پول خوبی از آنها درآورد. سال گذشته، بازدهی سرمایه توتال ۲۰ درصد بود؛ بیشتر از کل رقبایش (نمودار). در نتیجه، از سال ۲۰۱۹ سهامداران توتال از سود نزدیک به ۸۰ درصدی بهره بردهاند که تقریباً برابر با سود سهام شورون و دو برابر سود سهام بریتیش پترولیوم و شل است.
یکی از دلایل آسیبپذیری انرژیهای تجدیدپذیر در فضای بازار، نوسان آن است. بیشتر مواقع باتریهای مقیاس شبکه، مانند باتریهایی که در برازوریا نصب شدهاند، به شکل پاک از انرژی باد و خورشید تغذیه میشوند. توتال انرژی هم از توربینهای گازی به عنوان پشتیبان «انعطافپذیر» در روزها و شبهای بدون باد و خورشید، استفاده میکند. سال گذشته، بخش زیادی از سود کسبوکار برق کمکربن این شرکت، از داراییهای «تولید انرژی انعطافپذیر» با گاز به دست آمد.
استراتژی دوگانه، محصول جانبی تاریخچه توتال انرژی است. این شرکت که مخفف نامش به فرانسوی CFP است، ۱۰۰ سال پیش برای حفظ استقلال انرژی فرانسه تأسیس شد. کارش در ابتدا حفاری هیدروکربنها در عراق بود. وقتی صنعت نفت عراق در سال ۱۹۷۲ ملی شد، این کسبوکار سودآور برای توتال پایان یافت. در سال ۲۰۲۱ شرکت در یک پروژه انرژی ۲۷ میلیارد دلاری، نقش اصلی را به دست آورد و به شکل شگفتانگیزی به عراق برگشت. پویانه معتقد است به خاطر اینکه برای تولید برق با استفاده از گازی که هدر میرفت، به عراق پیشنهاد کمک مالی و فنی کرده و همچنین قرار شده یک نیروگاه خورشیدی ۱۰۰۰ مگاواتی در این کشور بسازد، توانسته رقبا را در این پروژه کنار بزند. همین رویکرد، در لیبی، موزامبیک و کشورهای دیگری که منابع فراوان هیدروکربن و بخش برق رقتانگیزی دارند، مورد توجه قرار گرفته است. حالا و در میانه تحول انرژی، این مساله حتی در کشورهایی مثل آمریکا هم مطرح شده است.
برخی فعالان اقلیمی این استراتژی را زیر سوال میبرند. آنها فکر نمیکنند گاز – با اینکه پاکتر از نفت یا زغالسنگ میسوزد – پلی به سوی آیندهای سبزتر باشد، بلکه حتی یک بنبست فسیلی است. طرحهای هزینههای سرمایهای شرکت توتال نشان میدهند که این دیدگاه بیش از حد بدبینانه است. از ۵ میلیارد دلار سرمایهگذاری سالانه این شرکت در انرژی کمکربن، ۹۳ درصد مختص انرژیهای تجدیدپذیر است و فقط ۷ درصد آن به گاز میرسد. تا سال ۲۰۲۸، با افزایش استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر، سهم تولید انرژی انعطافپذیر از سود، به یک چهارم کاهش مییابد. طبق اعلام برنامه اقلیمی توتال انرژی، تا سال ۲۰۵۰ فقط ۲۵ درصد فروش این شرکت از نفت و گاز خواهد بود. این رقم در حال حاضر ۹۰ درصد است. توتال پیشبینی میکند که تولید برق و تجدیدپذیرها نیمی از درآمد آن را تشکیل دهند و بقیه هم به هیدروژن و سوختهای زیستی تجدیدپذیر اختصاص مییابد. از حالا تا آن موقع، تلاش شرکت این است که ثابت کند سوددهی و زمین، نباید در تناقض با هم باشند.
منبع: Economist
ارسال نظر