پایگاه خبری تحلیلی ایراسین، در دنیای پرنوسان امروز، جایی که زنجیره‌های تأمین جهانی با تلنگری درهم می‌شکنند و ریسک‌های ژئوپولیتیک و سایبری به بخشی از روزمرگی صنایع تبدیل شده‌اند، مفهوم امنیت در بنگاه‌های بزرگ تغییر ماهیت داده است. خبر دریافت استاندارد ISO 22301 (مدیریت تداوم کسب‌وکار) توسط فولاد مبارکه، فراتر از نصب یک گواهینامه جدید بر دیوار افتخارات این شرکت است و این مهم در حالی محقق شده که کشور در جنگ کاملاً ترکیبی در حوزه‌های اقتصاد، اطلاعات، سایبری و نظامی قرار دارد. این رویداد، سیگنالی روشن از بلوغ استراتژیک بزرگترین فولادساز منطقه است؛ سیگنالی که می‌گوید این بنگاه از مرحله واکنش به بحران عبور کرده و به مرحله طراحی برای بقا و تداوم در تراز جهانی رسیده است و از دید استراتژیک این اقدام یک ضرورت رقابتی در زنجیره ارزش است.

استانداردسازی به مثابه معماری حکمرانی

در نگاه سنتی، استانداردها چک‌لیست‌هایی برای رعایت حداقل‌ها هستند. اما در نگاه استراتژیک فولاد مبارکه، استاندارد ISO 22301 یک سازه حکمرانی است. این همان تفکری است که شرکت‌های پیشرویی مانند پوسکو و تاتا استیل را متمایز می‌کند: آن‌ها سیستم را طوری طراحی می‌کنند که قائم به شخص نباشد، بلکه قائم به فرایند باشد.

محمدرضا شریفی، معاون استراتژی و توسعه فناوری، به درستی به این تغییر پارادایم اشاره می‌کند:

«استاندارد مدیریت تداوم کسب‌وکار برای فولاد مبارکه صرفاً یک چارچوب اجرایی نیست؛ بلکه یک سازه حکمرانی است که… به شکل‌گیری الگویی جامع، منسجم و آینده‌نگر در اداره سازمان کمک می‌کند. این استاندارد نقش مهمی در تضمین پایداری زنجیره ارزش، حفظ جایگاه رقابتی و استمرار مسئولیت‌های ملی فولاد مبارکه ایفا می‌کند.»

این نگاه نشان می‌دهد که مبارکه در حال ساختن یک «سیستم ایمنی بیولوژیک» برای سازمان است که در برابر شوک‌های بیرونی (تحریم، قطعی انرژی، حملات سایبری) نه تنها نمی‌شکند، بلکه منعطف عمل می‌کند.

هم‌راستایی با استراتژی ۱۴۱۴: پیوند «تاب‌آوری» و «تعالی»

یکی از اصول کلیدی مدیریت استراتژیک، همسو بودن اقدامات تاکتیکی با اهداف بلندمدت است. اقدام اخیر فولاد مبارکه دقیقاً در همین پازل تعریف می‌شود. سیامک شجاعی، مدیر استراتژی و تعالی سازمانی، تشریح می‌کند که چگونه این استاندارد، حلقه مفقوده میان محورهای کلیدی استراتژی شرکت است:

«در نقشه استراتژی فولاد مبارکه، سه محور کلیدی—تعالی عملیات، توسعه پایدار و تاب‌آوری سازمانی—جایگاه ویژه‌ای دارند. ISO 22301 دقیقاً در نقطه تلاقی این سه محور عمل می‌کند… این استاندارد ستون پشتیبان اجرای استراتژی‌های کلان ۱۴۱۴ و یکی از مهم‌ترین نمادهای سازمانی در مسیر تبدیل فولاد مبارکه به یک بنگاه تاب‌آور، پایدار و جهانی است.»

این رویکرد اثبات می‌کند که فولاد مبارکه برنامه‌محور است. یعنی هر ابزار مدیریتی جدید، نه به صورت جزیره‌ای، بلکه برای تکمیل نقشه راه کلان (۱۴۱۴) به کار گرفته می‌شود.

عملیات پایدار: زبان مشترک با بازارهای جهانی

در بازارهای جهانی فولاد، مشتریان فقط «محصول» نمی‌خرند؛ آن‌ها «اطمینان» می‌خرند. مشتری خارجی باید بداند که اگر بحرانی در خاورمیانه رخ داد، فولاد مبارکه همچنان قادر به تحویل سفارش است. دریافت این گواهینامه، اعتبار بین‌المللی مبارکه را به عنوان یک تأمین‌کننده قابل اتکا ارتقا می‌دهد.

محمدصالح فدکی، رئیس تداوم کسب‌وکار و مدیریت ریسک، بر این جنبه تأکید دارد:

«این گواهینامه تأیید می‌کند که شرکت، آمادگی کامل دارد تا در برابر اختلالات، تولید ملی را بدون وقفه یا با حداقل انحراف ادامه دهد. این موضوع، هم به افزایش اعتماد مشتریان و ذی‌نفعان کمک می‌کند و هم به تقویت جایگاه فولاد مبارکه در بازارهای داخلی و بین‌المللی منجر می‌شود.»

فرهنگ سازمانی: گذار از «استقرار» به «زندگی با استاندارد»

شاید مهم‌ترین نکته در این گزارش، تغییر فرهنگ سازمانی باشد. علی کیانی، رئیس سیستم‌های مدیریت کیفیت، تعبیری بسیار دقیق و پورتر-گونه به کار می‌برد:

«امروز می‌توان با اطمینان گفت فولاد مبارکه از مرحله «استقرار استانداردها» عبور کرده و وارد مرحله «زندگی با استانداردها» شده است؛ جایی که استانداردها بخشی از رفتار سازمانی، فرهنگ تصمیم‌سازی و الگوی حکمرانی ما شده‌اند.»

این همان نقطه‌ای است که مزیت رقابتی پایدار خلق می‌شود. رقبا می‌توانند تکنولوژی را بخرند، اما نمی‌توانند به سادگی فرهنگی را کپی کنند که در آن «ریسک‌سنجی» و «تداوم کسب‌وکار» در DNA تصمیم‌گیری روزانه مدیران و کارکنان نفوذ کرده است.

فولاد مبارکه، فانوس دریایی صنعت ایران

همان‌طور که غلامرضا سلیمی، معاون بهره‌برداری اشاره کرده، فولاد مبارکه «برای نخستین بار در میان شرکت‌های صنعتی کشور» به این موفقیت دست یافته است. این یعنی مبارکه فراتر از یک بنگاه اقتصادی، نقش «رهبر ارکستر» توسعه صنعتی ایران را بازی می‌کند.

این شرکت با پیاده‌سازی مدل‌های جهانی و اثبات کارایی آن‌ها (مدل‌هایی که بر پایداری عملیاتی، زیست‌محیطی و اجتماعی استوارند)، راه را برای سایر صنایع باز می‌کند. اقدام فولاد مبارکه در اخذ ISO 22301، مهر تأییدی است بر اینکه در عصر بی‌ثباتی، برنده کسی نیست که قوی‌ترین بازو را دارد، بلکه کسی است که «هوشمندترین سیستم عصبی» را برای تداوم حیات طراحی کرده است. فولاد مبارکه نشان داد که آینده را نه با آرزو، بلکه با «برنامه و استاندارد» می‌سازد.