• ۱ ساعت قبل
  • کد خبر: 78396
  • زمان مطالعه: ۳ دقیقه

یادداشت؛

نگاهی به آینده تأمین مواد اولیه فولاد

حسین عباس نیا - معاون امور معدنی شرکت صنایع معدنی فولاد سنگان
حسین عباس نیا

در قلب صنعت فولاد ایران، معدن سنگان خراسان نه تنها منبع اصلی سنگ آهن کشور است، بلکه ستون فقرات امنیت و پایداری زنجیره تولید فولاد محسوب می‌شود. با ذخیره نزدیک به یک میلیارد تن و تأمین صد درصد خوراک کارخانه فولاد سنگان، این معدن نقشی حیاتی در توسعه، بهره‌وری و رقابت‌پذیری صنعت دارد. اما تهدید کمبود سنگ آهن و چالش‌های انرژی و لجستیک، یادآور ضرورت مدیریت تخصصی، توسعه اکتشافات و نوسازی ناوگان معدنی است؛ راهبردهایی که تضمین می‌کنند زنجیره فولاد ایران تا دهه‌ها با ثبات و پایدار باقی بماند.

پایگاه خبری تحلیلی ایراسین؛ در صنعت فولاد کشور، پایداری زنجیره تولید مستقیماً به تأمین مستمر مواد اولیه با کیفیت بالا وابسته است، شرکت صنایع معدنی فولاد سنگان خراسان، به‌عنوان یکی از بازیگران کلیدی این حوزه، به استخراج و فرآوری سنگ آهن از مجموعه معدنی عظیم سنگان (خواف) متکی است؛ معدنی که نزدیک به یک میلیارد تن ذخیره دارد و سهمی حدود ۳۰ درصدی از ذخایر سنگ آهن کشور را دارا می‌باشد که سالانه تا ۲۵ میلیون تن استخراج واقعی دارد، این چهارراه استراتژیک مواد اولیه زنجیره فولاد ایران، تأمین‌کننده اصلی خوراک کارخانه کنسانتره سازی شرکت فولاد سنگان بوده و حدود ۱۰۰ درصد نیاز خطوط تولید این کارخانه را تأمین می‌کند؛ نقش معدن سنگان نه فقط در تضمین پایداری، بلکه در توسعه، افزایش بهره‌وری و امنیت زنجیره ارزش فولاد در ابعاد ملی حیاتی است. منبع اصلی تأمین سنگ، مجتمع سنگ آهن سنگان (خواف) است که تحت نظارت سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) اداره می‌شود و تقریباً می‌توان گفت که ۱۰۰ درصد خوراک مورد نیاز کارخانه فولاد سنگان از این معدن تأمین می‌گردد، در نتیجه این معدن نقش بسیار مهمی در پایداری زنجیره فولاد، از معدن تا کارخانه، ایفا می‌کند.

تهدید کمبود سنگ آهن و نیاز به توجه جدی‌تر

عملکرد معدن سنگان تأثیر مستقیمی بر فعال بودن سنگ‌بنای زنجیره تولید به ویژه در حلقه بعدی یعنی تولید کنسانتره و سپس گندله دارد، اگر ما بتوانیم در این بخش با دقت و سرعت مناسب عمل کنیم و به موقع نیاز مصرف کارخانه‌ها را تأمین نمائیم، کارخانه نیز می‌تواند با راندمان بالا به تولید ادامه دهد. معدن سنگان، دارای ذخیره بسیار بالا و نسبت مناسب باطله‌برداری به ماده معدنی است و تا امروز خوراک کارخانه کنسانتره را تأمین کرده است.‌

خطر کمبود سنگ آهن، از لحاظ کمیت و کیفیت، منتفی نیست و باید در این زمینه، به ویژه با گسترش واحدهای فرآوری و بالا رفتن نیاز به خوراک اولیه.جدی‌تر و به موقع عمل کنیم؛ در اصل بزرگ‌ترین کمکی که به ما می‌رسد این است که سنگان بتواند متناسب با میزان مصرف منطقه و برنامه‌های توسعه، خوراک معدنی را با کمیت و کیفیت بهتر افزایش دهد و مجتمع‌های تازه‌تأسیس نیز مشغول به کار شوند.

دولت تعهد ۲۰ ساله‌ای برای تأمین سنگ آهن شرکت فولاد سنگان داده و ما نیز با مدیریت اثربخش حوزه پیمانکاری و عملیات مهندسی معدن که از سرچشمه معدن آغاز می‌شود، تلاش داریم تا مشکلات این حوزه را به حداقل برسانیم. در مجموع، شرکت فولاد سنگان به دلیل دسترسی به بزرگ‌ترین ذخیره سنگ آهن کشور، یکی از مزیت‌های رقابتی را داراست؛ اما باید توجه داشت که عمر زنجیره فولاد ایران از نظر زیرساخت و سرمایه‌گذاری متناسب با حجم ذخایر شناسایی‌شده نیست.

براساس آمار رسمی، با نرخ مصرف کنونی، ذخایر سنگ آهن کنونی پاسخگوی ۴۲ سال تولید فولاد است و این در حالی است که انتظار نمی‌رود تا چهار دهه دیگر صنعت فولاد به پایان عمر خود برسد یا کارخانه‌ها از کار بیفتند، بنابراین توسعه اکتشافات، شناسایی ذخایر جدید و عمیق‌تر کردن عملیات اکتشافی یک الزام بنیادی است.

فرصت‌های اکتشافی در کمربند متالوزنیک جهانی

ایران روی کمربند متالوژنیک جهانی قرار دارد و بالقوه می‌تواند ذخایر تازه و باارزش بیشتری را کشف کند، مشروط بر اینکه اکتشافات با دقت و به شکل سیستماتیک و عمیق انجام شود، درحال‌حاضر برنامه‌ریزی برای افزایش حفاری‌های اکتشافی و رشد میزان برداشت صورت گرفته و رشد بیش از ۵۰ درصدی در برخی بخش‌ها حاصل شده است.‌

در حوزه ایمنی، دستورالعمل‌های سازمان نظام مهندسی معدن بسیار طبقه‌بندی شده است و اجرای دقیق این استانداردها توسط مسئولین فنی و ایمنی معادن ضروری است تا بتوان از بروز حوادث و توقف فعالیت‌ها جلوگیری کرد؛ خوشبختانه نقش نظام مهندسی معدن در سال‌های اخیر پررنگ‌تر شده و الزام برای رعایت دستورالعمل‌های ایمنی توسط همه فعالان معادن وجود دارد.

چالش یارانه انرژی و ضرورت نوسازی ناوگان معدنی

موضوع سوخت ماشین‌آلات معدنی و احتمال حذف یارانه انرژی، به ویژه یارانه گازوئیل، یک چالش است؛ حذف یارانه انرژی نه تنها موجب افزایش بهای تمام‌شده محصول و تضعیف رقابت‌پذیری می‌شود، بلکه روند بهره‌برداری و حتی بقای معادن را با تهدید روبه‌رو می‌کند؛ در حالی که حمل و نقل و انرژی هزینه‌های عمده بهره‌برداری هستند، اگر بتوانیم با بهینه‌سازی و نوسازی ناوگان ماشین‌آلات معدنی و یا اجازه ورود ماشین‌آلات جدید با ساعات کارکرد پایین و بهره‌وری بالاتر، مصرف انرژی را کاهش دهیم، علاوه‌بر صرفه‌جویی در هزینه‌ها، پایداری تولید را تضمین خواهیم کرد، اکنون بهره‌وری پایین و مصرف بالای گازوئیل یکی از معضلات عمده در حوزه استخراج است که باید با سیاست‌گذاری دقیق و مشوق‌های لازم برطرف شود.

در مجموع، تضمین امنیت زنجیره تأمین فولاد ایران جز با مدیریت تخصصی، توسعه اکتشافات، بهینه‌سازی عملیات معدنی و حمایت هوشمندانه دولت از بخش انرژی و لجستیک امکان‌پذیر نخواهد بود.

ارسال نظر

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
0 + 0 =