به گزارش ایراسین، صنعت فولاد جهان در تقاطع دو تحول بزرگ قرار دارد: کاهش کربن و دیجیتالی‌سازی. این تحولات تنها تغییرات تکنولوژیک نیستند، بلکه پیامدهای اجتماعی، اقتصادی و سیاسی گسترده‌ای دارند — کمی شبیه انجام عمل جراحی قلب باز در حین دویدن ماراتن.
چند سال پیش، بسیاری تصور می‌کردند که کاهش کربن به‌راحتی از طریق احیای مستقیم مبتنی بر هیدروژن و کوره‌های قوس الکتریکی محقق می‌شود. اما در عمل، محدودیت‌های انرژی، هزینه بالای مواد اولیه و رقابت جهانی، این مسیر را پیچیده‌تر کرده است.
دیجیتالی‌سازی؛ وعده‌ای که هنوز محقق نشده
گرچه بحث دیجیتالی‌سازی بیش از ۳۰ سال است مطرح شده، اجرای واقعی آن در فولادسازی جهان و به‌ویژه در ایران هنوز کند است. با وجود ظهور صنعت ۴.۰ و هوش مصنوعی، بسیاری از فرآیندهای پرانرژی فولادسازی هنوز به‌صورت دستی مدیریت می‌شوند و بهره‌وری کامل فناوری‌های نوین محقق نشده است.
فرصت‌های استراتژیک برای ایران
در ایران، با توجه به ذخایر غنی سنگ‌آهن و ظرفیت‌های موجود در صنایع فولاد، این دو تحول می‌توانند به فرصتی استراتژیک برای ارتقای رقابت‌پذیری و توسعه پایدار تبدیل شوند. سرمایه‌گذاری در فناوری‌های کاهش کربن، اتوماسیون و هوش مصنوعی می‌تواند ضمن کاهش هزینه و آلایندگی، جایگاه کشور در زنجیره ارزش جهانی فولاد را تقویت کند.
فولاد مبارکه به‌عنوان پیشگام صنعت فولاد ایران، در سال‌های اخیر با استفاده از فناوری‌های هوشمند و اتوماسیون، بهبود بهره‌وری انرژی و کاهش آلایندگی، نمونه‌ای موفق از حرکت به سمت فولاد سبز و دیجیتالی ارائه کرده است. سرمایه‌گذاری این شرکت در سیستم‌های هوش مصنوعی، پایش فرآیندها و بهینه‌سازی تولید، نشان می‌دهد که صنایع ایرانی می‌توانند همزمان با افزایش ظرفیت تولید، استانداردهای جهانی کاهش کربن و کیفیت را رعایت کنند.
نقش عناصر نادر خاکی و بازار جهانی
محدودیت‌های صادراتی چین بر عناصر نادر خاکی و برنامه‌های کشورهای اروپایی و آمریکا برای کاهش وابستگی به چین نشان می‌دهد که جهان به سمت تنوع‌بخشی به منابع و زنجیره‌های تأمین حرکت می‌کند. ایران نیز با توجه به ذخایر خود، می‌تواند با ایجاد زیرساخت‌های فرآوری و توسعه فناوری استخراج، سهمی از بازار جهانی این مواد استراتژیک را به دست آورد.
اهمیت راهبرد ملی و هم‌افزایی با تجارب بین‌المللی
تجربیات بین‌المللی نشان می‌دهد که موفقیت مستلزم راهبرد ملی، سرمایه‌گذاری هدفمند و ارتباط پایدار با بازیگران جهانی است. نشست‌های تخصصی مانند steelTalk با حضور کارشناسان بین‌المللی، از جمله دکتر اینگ. تورستن هاوک، فرصت مناسبی برای بررسی وضعیت فعلی کاهش کربن و دیجیتالی‌سازی و ارائه راهکارهای تسریع پیشرفت فراهم می‌کند.
ایران در مسیر اقتصاد آینده فولاد
کارشناسان معتقدند که ترکیب این دو جریان کاهش کربن و دیجیتالی‌سازی نه تنها نیازهای داخلی صنایع پیشرفته ایران مانند خودروسازی برقی، الکترونیک و انرژی‌های تجدیدپذیر را تأمین می‌کند، بلکه امکان جبران بخشی از کمبود جهانی و ارتقای جایگاه ایران در اقتصاد آینده جهان را نیز فراهم می‌آورد.
نمونه تجربه فولاد مبارکه نشان می‌دهد که با سرمایه‌گذاری هدفمند در فناوری‌های سبز و دیجیتال، ایران می‌تواند مسیر خود را در فولاد آینده جهان تثبیت کند و همزمان از مزایای اقتصادی، زیست‌محیطی و صنعتی بهره‌مند شود.
ارسال نظر