پایگاه خبری تحلیلی ایراسین، کارخانه «کاردیف» در ولز، که تحت مالکیت گروه صنعتی «سلسا» اسپانیاست، فولاد قراضه را با جریان برق ولتاژ بالا ذوب می‌کند؛ آن هم با ایجاد دمای ۱۶۰۰ درجه سانتی‌گراد مورد نیاز برای تبدیل فلز به مایع. فولاد ذوب‌شده حالا آماده ریخته‌گری است و تبدیل به میلگرد برای تقویت بتن می‌شود.
میلیون‌ها تن از تولید سالانه این کارخانه در پروژه‌های مختلف مورد استفاده قرار گرفته؛ از عرصه ساخت و ساز مانند ساخت استادیوم «ویمبلی» گرفته تا پروژه‌های زیرساختی مثل خط لوله الیزابت و نیروگاه هسته‌ای هینکلی پوینت؛ کوره قوس الکتریکی، نماد آینده برای بقیه صنعت بریتانیاست.
شرکت تاتا استیل، واقع در بندر تالبوت و شرکت بریتیش استیل در شهر اسکانثورپ، هر کدام در حال برنامه‌ریزی هستند تا از این کوره‌های آلاینده دست بکشند و به تکنولوژی برقی سبزتری روی آورند. این طرح‌ها انتشار کربن را کاهش می‌دهند، اما باعث از بین رفتن هزاران شغل می‌شوند، از جمله ۲۸۰۰ شغل در جنوب ولز.
فشار برای سرمایه‌گذاری
دولت جدید بریتانیا قول داده در مورد سوبسید ۵۰۰ میلیون پوندی که محافظه‌کارها تصویبش کرده بودند، بازنگری کند. قرار بود این سوبسید به تاتا استیل که در مالکیت هندی‌هاست، کمک کند این تغییر رویه را انجام دهد و تقریباً ۲ درصد از انتشار کربن بریتانیا کم کند. تاتا چند ساعت بعد از اینکه رای‌دهنده‌ها در انتخابات عمومی به حزب کارگر رأی دادند، آخرین آهن را در کوره ذوب آهن قالب زد و دومین کوره را هم در ماه سپتامبر تعطیل کرد. اما جاناتان رینالدز، وزیر تجارت جدید بریتانیا، به امید نجات مشاغل، وعده کمک مالی بیشتر داده است. حزب کارگر قول داده ۵/۲ میلیارد پوند دیگر در صنعت فولاد بریتانیا سرمایه‌گذاری کند. بخش عمده‌ای از این پول قرار است به تاتا استیل تعلق بگیرد. اما همواره در مورد اینکه این پول چطور قرار است خرج شود، پرسش‌هایی مطرح بوده و این در حالی است که تاتا استیل بر تصمیمش برای تعطیل کردن کوره‌های ذوب، مصر بوده است.
وقتی حزب کارگر و اتحادیه‌های کارگری فولاد در مورد طرحی که هدفش تضمین سرمایه‌گذاری‌های جدیدی است که صدها شغل را در جنوب ولز حفظ می‌کنند به توافق رسیده‌اند، این تصویر به تدریج واضح‌تر می‌شود.
طبق اعلام تاتا، بعید است دولت بخواهد به کوره‌های ذوب آلاینده که ضررده هم هستند، سوبسید بدهد. اما سرمایه‌گذاری‌های تازه می‌تواند شامل یک صفحه نورد در بندر تالبوت باشد تا پایه‌های توربین‌های بادی ساخته شود. یا تأسیسات جدیدی برای ساخت فولادهای گالوانیزه باارزشی که در ساخت خودرو و ساختمان به کار می‌روند. یک منبع آگاه گفته این کارکردها روی هم می‌توانند ۵۰۰ شغل جدید ایجاد کنند. گرث استیس، مدیر انجمن تجاری فولاد بریتانیا که یک گروه لابی‌گر است، می‌گوید «بخش فولاد بریتانیا، با یک فرصت درخشان در انرژی بادی دریایی در آینده مواجه است که سرمایه‌گذاری خوبی را می‌طلبد. ما باید بتوانیم چنین فولادی را تأمین کنیم و برای رسیدن به آن، به سرمایه‌گذاری نیاز داریم.»
این قابل درک است که دولت و اتحادیه‌ها احتمالاً به تاتا استیل برای سرمایه‌گذاری در استفاده از هیدروژن در جهت تولید فولاد کم‌کربن فشار نمی‌آورند. اصطلاحاً «آهن اسفنجی» (DRI) مدت‌هاست به عنوان گزینه‌ای برای کربن‌زدایی صنعت فولاد بریتانیا مطرح شده، اما یک منبع صنعتی گفته DRI یک پروژه نشدنی است. سه نفر که از این مذاکرات اطلاع داشتند، گفته‌اند ساخت کارخانه DRI یک فرصت تجاری ضعیف برای تاتاست، چون بیشتر مواد خام خود را از آهن قراضه تأمین می‌کند. یک مساله بزرگ دیگر، فقدان کامل هیدروژن «سبز» درست شده با برق تجدیدپذیر در بریتانیا در مقیاس صنعتی است. رینالدز همچنین اندازه کوره‌های جدیدی که ممکن است در بندر تالبوت نصب شوند را زیر سوال برده است. تاتا متعهد شده یک کوره قوس الکتریکی بسازد که قادر است ۲/۳ میلیون تن فلز در سال تولید کند و تجهیزات آن را در ماه سپتامبر سفارش داده است. از اتحادیه‌ها خواسته شده برای ساخت یک کوره قوسی الکتریکی کوچک‌تر دیگر، احتمالاً در منطقه «لنورن» مذاکره کنند. اما یک منبع نزدیک به تاتا، گفته این شرکت با تقاضای کافی برای پشتیبانی از این موضوع مواجه نیست.
روی ریکهاس، دبیر کل اتحادیه دیگری که از کارگران فولاد نمایندگی می‌کند، می‌گوید رینالدز در مورد پیش‌نویس یادداشت تفاهمی که بین تاتا و اتحادیه‌ها منعقد شده و در آن از گزینه‌های محتمل صحبت به میان آمده، خیلی خلاصه حرف زده است. ریکهاس می‌گوید وزیر تجارت بریتانیا «اذعان کرده بود که تعهدات سرمایه‌گذاری قبلاً تضمین شده‌اند و همه اینها مبنای مذاکرات جاری با تاتا استیل را شکل می‌دهند.» اما به گفته او زمان کم است. «ما از تاتا می‌خواهیم که هر چه سریع‌تر وارد مذاکرات معنادار با دولت شود تا قفل سرمایه‌گذاری‌های بیشتر باز شود و از مشاغل حمایت شود.» سخنگوی تاتا گفته این شرکت پذیرای سرمایه‌گذاری بیشتر است، اما برای پیشبرد کار خود به یک مورد کسب‌وکار متقاعدکننده نیاز دارد.
از زغال سنگ به برق
هر اتفاقی که بیفتد، به نظر می‌رسد کوره‌های ذوب بریتانیا در آستانه تعطیلی هستند. این کوره‌ها در طول صدها سال فولادسازی تکامل یافته‌اند، اما روش اصلی استفاده از آنها، فرق چندانی با آنچه بریتانیا در طول انقلاب صنعتی انجام می‌داد، ندارد. کوره‌ها از سوزاندن زغال سنگ برای جداسازی اکسیژن از سنگ‌آهن استفاده می‌کنند. در مرحله بعد، آهن گداخته‌ای که به دست آمده، برای تولید فولاد فرآوری می‌شود. اما بیشتر اکسیژنی که جدا شده، با کربن زغال سنگ ترکیب می‌شود و دی‌اکسید کربن تولید می‌کند؛ گازی که بیشترین نقش را در گرمایش زمین دارد.
کوره‌های قوس الکتریکی به زغال سنگ نیاز ندارند. طرح تاتا این است که تبدیل سنگ‌آهن به فلز را رها کند و در عوض، ضایعات فولاد را از پل‌ها و ساختمان‌های مخروبه و خودروهای اوراقی – یا هر چیز قابل استفاده‌ای – جمع‌آوری کند و آنها را با استفاده از برق، دوباره ذوب کند. این فرآیند چرخشی در مقایسه با کوره‌های ذوب آهن، کربن بسیار کمتری تولید می‌کند.
شرکت سلسا که ۱۸۰۰ نیروی کار در بریتانیا دارد، در سال ۲۰۰۲ به سایت جدید کاردیف نقل مکان کرد و در سال ۲۰۰۶ کوره قوس الکتریکی در آن نصب کرد. شعله‌های آتشی که به سقف کوره کاردیف می‌رسند، به وضوح نشان می‌دهند که این فرآیند بدون کربن نیست. اما سلسا می‌گوید انتشار کربنی که الان دارد، ۸۸ درصد کمتر از زمان کوره‌های ذوب‌آهن است. این شرکت متعهد شده تا سال ۲۰۵۰ کربن‌خنثی شود و می‌گوید با استفاده کامل از برق تجدیدپذیر به این هدف می‌رسد؛ اگرچه تا زمانی که بتواند از هیدروژن و تکنولوژی‌های دیگر برای کارکردهایی فراتر از کوره قوس الکتریکی استفاده کند، مجبور است به روش‌های دیگری انتشار کربن را جبران کند.
امنیت حاکمیتی
تغییر به سمت کوره‌های قوس الکتریکی، به موضوع دیگری که حزب کارگر و عده‌ای در صنعت دفاعی مورد تاکید قرار داده‌اند، توجه نمی‌کند: اگر کوره‌های ذوب آهن در بندر تالبوت و اسکانثورپ تعطیل شوند، بریتانیا دیگر راهی برای تبدیل سنگ‌آهن به فولاد ندارد. کریس مک‌دونالد، از مهندس‌های سابق تاتا استیل، از طرفداران سرمایه‌گذاری بریتانیا در تأسیسات DRI هیدروژن برای «امنیت حاکمیتی» توانایی ساخت فولاد است.
مک‌دونالد در سال ۲۰۱۴ از واحد پژوهشی تاتا رفت و به یک مؤسسه غیرانتفاعی پیوست. او حالا نماینده حزب کارگر در «استاکتون نورث» است و تلاش دارد بر دولت جدید نفوذ داشته باشد.
مک‌دونالد معتقد است بخش فولاد بریتانیا با توجه به حجم قراضه‌ای که در اختیار دارد، شاید فقط به یک کارخانه DRI نیاز داشته باشد. اما مشخص نیست کدام شرکت به تنهایی حاضر است برای سرمایه‌گذاری قدم بردارد. پیشنهاد او این است که این کارخانه به عنوان یک سرمایه‌گذاری خطرپذیر مشترک تحت حمایت دولت تأسیس شود. اگر تعطیلی کوره‌های ذوب‌آهن ادامه پیدا کند، بریتانیا تنها کشور عضو گروه ۲۰ خواهد بود که توانایی ساخت فولاد خودش را ندارد؛ آن هم بعد از هرج و مرج در زنجیره‌های تأمین جهانی به واسطه همه‌گیری کرونا و جنگ روسیه و اوکراین.
منبع: Guardian
ارسال نظر