به گزارش ایراسین، تحولات اخیر در صنعت انرژی و حمل‌ونقل جهان، از جمله امضای قرارداد بزرگ میان شرکت دولتی CleanCo و Aurizon در ایالت کوئینزلند استرالیا برای تأمین برق تجدیدپذیر شبکه ریلی زغال‌سنگ، نشان می‌دهد که حتی صنایع سنتی و انرژی‌بر نیز با سرعتی چشمگیر در مسیر گذار به اقتصاد کم‌کربن و پایدار قرار گرفته‌اند. این روند، اگرچه در ظاهر به معنای چالشی برای کشورهای وابسته به انرژی فسیلی است، اما در واقع می‌تواند برای ایران، فرصتی راهبردی برای بازتعریف جایگاه صنعتی و صادراتی خود باشد.
ایران در آستانه تحول سبز صنعتی
ایران به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان فولاد منطقه و دارنده ذخایر عظیم سنگ‌آهن و گاز طبیعی، ظرفیت منحصربه‌فردی برای تبدیل‌شدن به قطب تولید فولاد سبز در خاورمیانه دارد. انرژی خورشیدی فراوان، پتانسیل توسعه انرژی بادی در مناطق شرقی و جنوبی، و زیرساخت گسترده صنایع فولادی، زمینه‌ای فراهم کرده که کشور بتواند مسیر جدیدی را در توسعه صنعتی خود آغاز کند، مسیری که همسو با تحولات جهانی در کاهش کربن و افزایش بهره‌وری است.
در شرایطی که بازارهای اروپا و شرق آسیا در حال وضع مقررات سختگیرانه برای واردات محصولات پرکربن هستند، ایران می‌تواند با سرمایه‌گذاری هدفمند در انرژی‌های تجدیدپذیر و فناوری‌های احیای مستقیم پیشرفته، جایگاهی متمایز در زنجیره ارزش جهانی فولاد به‌دست آورد.
مدل استرالیایی؛ الهام برای بازآفرینی انرژی در صنعت فولاد ایران
قرارداد CleanCo و Aurizon نشان داد که چگونه دولت و صنعت می‌توانند در کنار هم، زنجیره تأمین سنتی را به زنجیره‌ای مدرن و پایدار تبدیل کنند. در این مدل، دولت با حمایت از شرکت‌های تولید برق تجدیدپذیر، به صنایع سنگین کمک می‌کند تا هزینه‌های انرژی سبز را کاهش داده و در عین حال، استانداردهای زیست‌محیطی بین‌المللی را رعایت کنند.
در ایران نیز، شکل‌گیری نهادی مشابه CleanCo با مأموریت تأمین برق پاک برای شرکت‌هایی چون فولاد مبارکه، ذوب‌آهن و فولاد خوزستان می‌تواند سرآغاز تحولی بزرگ باشد. چنین رویکردی علاوه بر ارتقای برند صنعتی کشور در سطح بین‌المللی، موجب افزایش صادرات فولاد کم‌کربن به بازارهایی خواهد شد که تقاضای روبه رشد برای محصولات سبز دارند.
فرصت تاریخی برای پیوند انرژی تجدیدپذیر با صنایع سنگین
تجربه جهانی نشان داده است که صنایع سنگین الزاماً دشمن پایداری محیط زیست نیستند؛ بلکه می‌توانند پیش‌قراول آن باشند، مشروط بر اینکه فناوری و اراده سیاسی در خدمت تحول قرار گیرد. ایران با بهره‌گیری از ظرفیت‌های بومی در انرژی‌های تجدیدپذیر، توسعه پروژه‌های نیروگاهی خورشیدی در مقیاس صنعتی و حرکت به سمت استفاده از هیدروژن سبز در فرآیند احیای مستقیم، قادر است الگویی بومی از فولاد سبز ارائه دهد که هم اقتصادی و هم زیست‌محیطی باشد.
این تغییر نه تنها مسیر صادرات را باز نگه می‌دارد، بلکه می‌تواند باعث جذب سرمایه‌گذاری خارجی در صنایع پاک و ایجاد هزاران شغل جدید در بخش‌های انرژی نو و فناوری صنعتی شود.
نگاهی به آینده
تجربه کوئینزلند یادآور این واقعیت است که تحول انرژی، تهدید نیست؛ فرصت است. جهان به‌سمت صنعتی‌شدن پایدار پیش می‌رود و ایران می‌تواند با برنامه‌ریزی هوشمندانه، نه تنها از این جریان عقب نماند، بلکه به یکی از پیشروان منطقه‌ای در تولید فولاد سبز و زنجیره ارزش کم‌کربن تبدیل شود.
اکنون زمان آن رسیده است که ایران با ترکیب دانش فنی، منابع طبیعی و اراده ملی، آینده‌ای بسازد که در آن «صنعت» و «پایداری» دو روی یک سکه باشند، آینده‌ای که در آن فولاد ایرانی نه تنها نشانه قدرت صنعتی، بلکه نماد پیشرفت سبز و پایدار منطقه باشد.
ارسال نظر