به گزارش خبرنگار ایراسین، در دنیایی که ورزش دیگر فقط عرق و هیجان نیست، ماراتن‌ها به یکی از پرگردش‌ترین صنایع گردشگری ورزشی تبدیل شده‌اند.
از بوستون تا برلین، از توکیو تا دوحه، دویدن حالا بیزینس است. ایران هم سهم خود را در این بازار رو به رشد پیدا کرده: ماراتن بزرگ کیش، تنها ماراتن رسمی ثبت‌شده کشور در تقویم فدراسیون جهانی دوومیدانی. این مسابقه که هر سال در آذر ماه برگزار می‌شود، هزاران دونده ایرانی و خارجی را به جزیره‌ای می‌کشاند که بیشتر با خرید و تفریح شناخته می‌شود تا ورزش. اما در روز ماراتن، خیابان‌های ساحلی جای ماشین را به کفش‌های دو می‌دهند و «پول دویدن» در سطحی واقعی جریان پیدا می‌کند.
پیش از مرور این مسابقه ورزشی جذاب، یادآور می‌شویم که ماراتن کیش سال ۱۴۰۴ در روز ۱۴ آذر برگزار خواهد شد، در حالی که ۱۱ آذر پذیرش آن است و ۱۳ آذر هم جلسه توجیهی خواهد بود.
هزینه‌های ماراتن کیش
ورود به این تجربه فقط به عرق ریختن محدود نیست؛ دویدن در ماراتن کیش هزینه دارد که کم نیست! ثبت‌نام در مسابقه برای مسیرهای مختلف (از ۵ تا ۴۲ کیلومتر) بین ۱ تا ۲.۵ میلیون تومان متغیر است. این فقط شروع ماجراست. برای بسیاری از شرکت‌کنندگان که از شهرهای دیگر می‌آیند، هزینه سفر، اقامت و تغذیه معمولاً چند برابر مبلغ ثبت‌نام است. بلیت رفت‌وبرگشت هواپیما در فصل برگزاری به‌طور میانگین بین ۴ تا ۶ میلیون تومان است و اقامت سه‌شب در هتل‌های میان‌رده بین ۳ تا ۵ میلیون تومان خرج دارد.
به این هزینه‌ها باید قیمت تجهیزات شخصی مثل کفش دو، لباس فنی و مکمل‌ها را هم اضافه کرد. در مجموع، دویدن در ماراتن کیش برای یک دونده‌ی آماتور ممکن است بیش از ۱۰ میلیون تومان هزینه داشته باشد.
اما جالب اینجاست که همین هزینه‌ها، پایه‌ی شکل‌گیری اقتصاد دویدن را می‌سازند؛ اقتصادی که فراتر از خط پایان است.
درآمدها و فرصت‌ها در جزیره کیش
در سمت دیگر ماجرا، جریان درآمدی قدرتمندی در حال شکل‌گیری است. برای برگزارکننده (مؤسسه پازن و شرکای محلی)، اصلی‌ترین منابع درآمد شامل ثبت‌نام، جذب اسپانسر، فروش پکیج‌های اقامتی و قراردادهای تبلیغاتی است. برندهای ورزشی، شرکت‌های هواپیمایی، بانک‌ها و حتی استارت‌آپ‌های داخلی، از این فضا برای دیده شدن استفاده می‌کنند.
اما منفعت اصلی شاید نصیب جزیره کیش و کسب‌وکارهای محلی شود. ماراتن، در یک آخر هفته، جمعیتی چند هزارنفری را به جزیره می‌کشاند؛ افرادی که هتل رزرو می‌کنند، غذا می‌خورند، تاکسی می‌گیرند و بعد از مسابقه خرید می‌کنند.
طبق آمار منتشرشده از سوی برگزارکنندگان، در سال ۱۴۰۳ بیش از ۲۵۰۰ دونده شرکت کرده‌اند. اگر هر نفر فقط ۵ میلیون تومان در سفر خود خرج کرده باشد، یعنی بیش از ۱۲ میلیارد تومان گردش مالی مستقیم تنها در چند روز. این بدون در نظر گرفتن همراهان، گردشگران غیرورزشی و تبلیغات جانبی است.
در مقیاس جهانی، چنین عددی هنوز کوچک است، اما برای یک مقصد گردشگری داخلی مثل کیش، این مدل می‌تواند سودآور و قابل تکرار باشد. اگر این رویداد توسعه پیدا کند، می‌تواند به ستون فقرات «گردشگری ورزشی ایران» تبدیل شود.
ایده متفاوت و خاص در کیش
ماراتن کیش از همان ابتدا با ایده‌ای متفاوت آغاز شد: ترکیب ورزش، گردشگری و برندینگ شهری. مسیر مسابقه به تأیید فدراسیون جهانی رسیده و عنوان «تنها مسیر دَوِ تمام‌جزیره‌ای جهان» را یدک می‌کشد. دونده‌ها از کنار ساحل، مراکز خرید و محله‌های آرام جزیره عبور می‌کنند؛ تجربه‌ای که کمتر شهری در دنیا می‌تواند مشابهش را ارائه کند.
در دوره‌های اخیر، حضور دونده‌هایی از کشورهای مختلف منطقه (از ترکیه، عمان، هند و روسیه) نشان داده که این ماراتن می‌تواند جنبه بین‌المللی هم پیدا کند. از طرفی، همکاری سازمان منطقه آزاد کیش، اداره ورزش و جوانان، و بخش خصوصی باعث شده زیرساخت‌های برگزاری هر سال بهبود یابد: از مسیرهای صاف و علامت‌گذاری‌شده گرفته تا خدمات پزشکی و بسته‌های فرهنگی برای شرکت‌کنندگان.
اما آنچه کیش را خاص‌تر می‌کند، برندینگ جزیره به‌عنوان مقصد ورزشی است. تا چند سال پیش، نام کیش بیشتر با تفریحات آبی و مراکز خرید لوکس گره خورده بود؛ امروز اما می‌تواند با ماراتن، «هوای سالم، سبک زندگی فعال و تجربه متفاوت» را هم تبلیغ کند؛ درست مثل جزیره مایورکا برای دوچرخه‌سواری یا بالی برای یوگا.
چالش‌های ماراتن کیش
با وجود رشد چشمگیر، ماراتن کیش بدون مانع نیست و چالش‌هایی دارد که مرور خواهیم کرد.
اولین چالش، هزینه‌ی شرکت است. برای بسیاری از دوندگان ایرانی، مجموع هزینه‌ها به‌قدری بالاست که شرکت در مسابقه برایشان غیرممکن می‌شود. اگر هدف، عمومی‌سازی دویدن و جذب توریست داخلی است، باید مشوق‌هایی مثل بلیت تخفیف‌دار یا بسته‌های ارزان‌قیمت در نظر گرفته شود.
چالش دوم، شرایط آب‌وهوایی است. حتی در آذرماه، رطوبت بالای جزیره برای دوندگان سنگین است. برگزاری مسابقه در ساعات خیلی زود صبح یا انتقال به فصلی خنک‌تر می‌تواند کیفیت تجربه را بالا ببرد.
چالش بعدی، پایداری اقتصادی و مدیریتی است. بسیاری از رویدادهای ورزشی در ایران عمر کوتاهی دارند چون پس از چند سال، اسپانسرها یا حمایت نهادی از بین می‌رود. برای تداوم، ماراتن کیش باید مدل اقتصادی شفافی داشته باشد که هزینه‌ها از محل ثبت‌نام و مشارکت بخش خصوصی تأمین شود، نه صرفاً حمایت دولتی.
و نهایتاً، بین‌المللی شدن واقعی: تا وقتی تعداد دوندگان خارجی به چندصد نفر نرسد، این ماراتن در مقیاس جهانی چندان دیده نمی‌شود. صدور ویزای ورزشی، تبلیغ در پلتفرم‌های بین‌المللی و همکاری با شرکت‌های گردشگری خارجی می‌تواند راه ورود به این بازار باشد.
آینده ماراتن کیش
ماراتن کیش اگر درست مدیریت شود، می‌تواند الگویی برای «ورزش به‌عنوان صنعت» در ایران باشد. چند پیشنهاد عملی برای توسعه:
- ایجاد بسته‌های گردشگری ویژه‌ی ماراتن (شامل بلیت، اقامت، تور و ثبت‌نام) برای جذب توریست داخلی و خارجی.
- همکاری با برندهای ورزشی جهانی مثل آدیداس یا نایک برای اسپانسری مشترک.
- استفاده از فضای دیجیتال؛ اپلیکیشن ثبت‌نام، نتایج آنلاین و روایت داستانی از دوندگان می‌تواند جامعه‌ای فعال از «دونده‌های کیش» بسازد.
- و مهم‌تر از همه، تعریف ماراتن کیش به‌عنوان برند فرهنگی و اقتصادی جزیره: نه فقط یک رویداد ورزشی، بلکه جشنواره‌ای از حرکت، سلامت و گردشگری.
در سطح کلان، چنین مسابقاتی می‌توانند الگویی برای دیگر شهرها باشند (مثل ماراتن تهران یا اصفهان) که با کمترین زیرساخت و بیشترین مشارکت مردمی، درآمد پایدار و تصویر مثبت شهری خلق کنند.
ماراتن کیش؛ فراتر از دویدن
ماراتن کیش، چیزی فراتر از دویدن است؛ تمرینی برای آینده‌ای است که در آن اقتصاد و ورزش دیگر از هم جدا نیستند.
در یک سوی ماجرا، دوندگانی هستند که کیلومترها می‌دوند تا خودشان را ثابت کنند. در سوی دیگر، کسب‌وکارهایی که یاد گرفته‌اند از هر گام عرق‌ریخته، فرصت بسازند.
اگر این مسیر ادامه پیدا کند، شاید روزی ماراتن کیش نه فقط مقصد دوندگان، بلکه نقطه‌ی اتصال گردشگری، سلامت و اقتصاد پایدار در ایران باشد؛ جایی که واقعاً می‌توان گفت: «در این جزیره، دویدن می‌ارزد.»
ارسال نظر