به گزارش ایراسین، بورس کالای ایران به‌تازگی گندله سنگ‌آهن را به‌عنوان یکی از کالاهای مشمول گواهی سپرده کالایی پذیرش و معاملات مربوطه را راه‌اندازی کرده است؛ نکته‌ای که با انتشار گواهی نخست توسط شرکت معدنی و صنعتی چادرملو علنی شد و رونمایی رسمی چند ابزار کالایی نیز انجام گرفت.
گواهی سپرده گندله پتانسیل دارد که هم نقدشوندگی و تأمین مالی تولیدکننده را بهبود دهد و هم به کشف قیمت شفاف‌تر در زنجیره فولاد کمک کند؛ اما موفقیت این ابزار وابسته به اجرای سریع استانداردسازی، شفاف‌سازی هزینه‌ها و تقویت نهادهای نظارتی است. اگر این پیش‌شرط‌ها محقق شوند، عرضه گندله می‌تواند به یکی از ابزارهای مؤثر در متعادل‌سازی بازار داخلی و ارتباط بهتر با بازارهای بین‌المللی تبدیل شود.
گندله؛ فرصتی تازه برای فولادسازان و صندوق‌های کالایی
در همین راستا مصطفی صفاری، کارشناس بازار سرمایه، در گفت‌وگو با خبرنگار ایراسین درباره عرضه گواهی سپرده کالایی گندله در بورس کالا اظهار کرد: این ابزار جدید برای سه گروه اصلی منفعت دارد؛ نخست مصرف‌کنندگان هستند که می‌توانند برنامه‌ریزی دقیقی برای تأمین مواد اولیه خود داشته باشند. به‌عنوان مثال، کارخانه‌ای که دو ماه دیگر به گندله نیاز دارد، می‌تواند از طریق گواهی سپرده خرید خود را انجام دهد و مطمئن باشد خط تولیدش متوقف نخواهد شد. این موضوع به‌ویژه برای فولادسازان و کارخانه‌های تولید شمش که مصرف بالایی دارند، اهمیت زیادی دارد.
وی افزود: گروه دوم، تولیدکنندگان هستند که با استفاده از این ابزار، می‌توانند با اطمینان خاطر برای تحویل‌های آینده برنامه‌ریزی کنند. عرضه گواهی سپرده به آن‌ها این امکان را می‌دهد که بخشی از تولید خود را از پیش بفروشند یا در بازار به‌صورت رسمی و شفاف عرضه کنند. این فرایند، هم به مدیریت نقدینگی کمک می‌کند و هم باعث می‌شود تولیدکننده بتواند فعالیت خود را با ثبات بیشتری ادامه دهد.
صفاری ادامه داد: گروه سوم صندوق‌های کالایی هستند. اگر این صندوق‌ها پیش‌بینی کنند که بازار در حال رشد است و قیمت جهانی گندله افزایش خواهد یافت، می‌توانند گواهی سپرده گندله را خریداری کرده و در آینده با قیمت بالاتری عرضه کنند. همان‌طور که امروز صندوق‌های کالایی پسته و زعفران در بازار فعال هستند، گواهی سپرده گندله نیز می‌تواند به ابزاری برای سرمایه‌گذاری در بازار فلزات تبدیل شود. به این ترتیب، در شرایطی که اختلاف عرضه و تقاضا زیاد است، حضور صندوق‌های کالایی به تعادل بازار و کاهش نوسانات قیمتی کمک می‌کند.
کارشناس بازار سرمایه در ادامه بر اهمیت استانداردسازی تأکید کرد و گفت: یکی از شروط موفقیت این ابزار، تعریف استاندارد مشخص برای گندله است. محصولات شرکت‌های گندله‌ساز از نظر کیفیت یکسان نیستند، بنابراین بورس کالا باید مانند سایر کالاها، استانداردهای معین برای کیفیت گندله تدوین کند تا خریدار بداند کالایی با چه مشخصاتی تحویل می‌گیرد. همان‌طور که در بازار زعفران، ملاک مشخصی وجود دارد و خریدار می‌داند چه کالایی را می‌خرد، در گندله نیز باید چنین چارچوبی برقرار شود. به‌طور کلی، بورس کالا جایگاه استانداردسازی است و تضمین می‌کند که مبادله در چارچوب مشخص و شفاف انجام شود.
صفاری در پاسخ به این پرسش که عرضه گواهی سپرده گندله چه کمکی به کشف قیمت واقعی این محصول می‌کند، بیان کرد: در حال حاضر، در زنجیره فولاد معمولاً تقاضا بیشتر از عرضه است و این باعث می‌شود که قیمت‌گذاری‌ها شفاف نباشد. ورود گندله به بورس کالا و عرضه گواهی سپرده آن، به شفاف‌تر شدن قیمت‌گذاری کمک می‌کند. وقتی این حلقه نیز به فرآیند معاملات فولاد در بورس اضافه شود، می‌توان انتظار داشت که قیمت‌ها واقعی‌تر و عادلانه‌تر کشف شوند.
انبارهای تحت نظارت بورس؛ تضمین کیفیت و شفافیت معاملات
وی خاطرنشان کرد: در این فرایند، بورس کالا انبارهایی را که متعلق به کارخانه‌های معتبر هستند، تحت نظارت خود قرار می‌دهد. کیفیت گندله موجود در این انبارها بررسی و تأیید می‌شود و شرکت‌هایی که دارای موجودی گندله هستند، می‌توانند گواهی سپرده صادر کرده و آن را در بازار بفروشند. خریدار نیز می‌تواند مصرف‌کننده صنعتی باشد یا صندوق کالایی که قصد سرمایه‌گذاری دارد.
صفاری درباره علت انتخاب گندله به‌عنوان نخستین محصول زنجیره فولاد برای عرضه گواهی سپرده گفت: گندله به‌دلیل فاصله قیمتی زیاد در زنجیره ارزش و تقاضای بالایی که نسبت به عرضه دارد، اولویت پیدا کرده است. این اختلاف سود بالا و جذابیت بازار باعث شده تا گندله پیشگام استفاده از این ابزار مالی در بخش فولاد باشد.
کارشناس بازار سرمایه در ادامه در پاسخ به پرسشی درباره توسعه گواهی سپرده برای سایر محصولات زنجیره فولاد مانند آهن اسفنجی عنوان کرد: بله، چنین برنامه‌ای وجود دارد. اگر تجربه گندله موفق باشد، می‌توان انتظار داشت سایر حلقه‌های زنجیره نیز به این بازار وارد شوند. لازمه آن، ایجاد استانداردهای دقیق، تعریف هزینه‌های مشخص برای انبارداری و نظارت شفاف بورس کالا است. همان‌طور که در بازار سکه نیز سازوکارهای روشنی برای انبار و هزینه‌ها وجود دارد، در بازار گندله هم این قواعد تعریف خواهد شد.
وی در پایان تأکید کرد: موفقیت گواهی سپرده گندله منوط به آن است که هم عرضه‌کنندگان و هم خریداران به شفافیت و نظم بازار اعتماد کنند. هرچه استانداردها دقیق‌تر و انبارها شفاف‌تر باشند، این ابزار به ابزاری پایدار، مؤثر و قابل اتکا در زنجیره فولاد تبدیل خواهد شد.
ارسال نظر