به گزارش خبرنگار ایراسین، ناترازی در تأمین گاز، تهدیدی جدی برای پایداری تولید در صنایع کشور است. این وضعیت می‌تواند به کاهش ظرفیت تولید، اختلال در فرآیندهای صنعتی، افزایش هزینه‌ها و فشارهای مالی منجر شود؛ پیامدی که در نهایت رشد اقتصادی و اشتغال را نیز تحت‌تأثیر قرار می‌دهد.
با این حال، ریشه این چالش نه در عملکرد صنایع، بلکه در مشکلات ساختاری حوزه اکتشاف، استخراج، انتقال و توزیع گاز نهفته است؛ حوزه‌ای که نیازمند مدیریت هوشمندانه و سرمایه‌گذاری هدفمند است.
درک این واقعیت که صنایع به‌عنوان پیشران اقتصاد کشور در خط مقدم محدودیت‌های انرژی قرار دارند، اهمیت زیادی دارد. توجه به راهکارهای پایداری انرژی می‌تواند ضامن حفظ تولید، استمرار اشتغال و تقویت بنیان‌های اقتصادی کشور باشد.
هاشم اورعی، رئیس اتحادیه انجمن‌های انرژی ایران و استاد دانشگاه صنعتی شریف در گفتگو با خبرنگار ایراسین با اشاره به وضعیت فعلی تولید و مصرف گاز و برق در کشور اظهار کرد: درحال‌حاضر، تولید گاز کشور حدود ۷۵۰ تا ۸۰۰ میلیون متر مکعب در روز است که این میزان در بهترین شرایط ممکن حاصل می‌شود، سال گذشته نیز به همین میزان بوده است و با چنین شرایط انتظار افزایش قابل توجهی در تولید گاز تا سال ۱۴۰۷ نخواهیم داشت و در بهترین حالت تنها می‌توانیم از کاهش تولید جلوگیری کنیم.
وی گفت: سالانه بین ۶ تا ۱۰ درصد مصرف گاز افزایش پیدا می‌کند که این موضوع موجب می‌شود، ناترازی گاز در سال جاری بیشتر از سال‌های گذشته باشد
رئیس اتحادیه انجمن‌های انرژی ایران درباره برق نیز یادآور شد: در زمینه برق هم شرایط بسیار بحرانی است، سال جاری در اوج گرما حداقل ۲۰ تا ۲۲ هزار مگاوات کسری عرضه داشتیم و با وجود وعده‌های وزارت نیرو برای توسعه انرژی خورشیدی، این افزایش تولید نمی‌تواند کسری موجود را جبران کند.
اورعی با اشاره به شروع فصل سرما افزود: مصرف گاز خانگی به شدت افزایش پیدا می‌کند و حدود ۷۰ درصد از تولید گاز به بخش خانگی اختصاص دارد، بنابراین اولویت تأمین گاز با بخش خانگی است و امکان قطع آن وجود ندارد، در نتیجه اولین قربانیان قطعی گاز صنایع خواهند بود که این موضوع اثرات منفی جدی بر تولید و اقتصاد کشور دارد.
وی ادامه داد: رشد اقتصادی در نیمه اول سال جاری منفی ۰.۳ درصد شده و طبق پیش‌بینی صندوق بین‌المللی پول، رشد اقتصادی کشور در سال جاری میلادی به منفی ۱.۲ درصد و سال آینده به منفی ۲.۸ درصد خواهد رسید، این وضعیت نتیجه مستقیم سیاست‌هایی است که بار تأمین انرژی را به صنایع تحمیل می‌کند.
رئیس اتحادیه انجمن‌های انرژی ایران تصریح کرد: پیش‌بینی می‌شود، سال جاری در فصل سرما، امکان تأمین کامل گاز مورد نیاز نیروگاه‌ها وجود نخواهد داشت، البته به‌عنوان یک راهکار موقتی و مسکّن، می‌توان از ذخایر گازوئیل و مازوت برای تولید برق استفاده کرد، اما این اقدام دو مشکل اساسی اول اینکه استفاده از این سوخت‌ها آلودگی بسیار زیادی به همراه خواهد داشت که هم‌اکنون نیز در برخی نیروگاه‌ها مشهود است و دوم اینکه ذخایر گازوئیل و مازوت کشور به اندازه‌ای نیست که بتوان برای مدت طولانی بدون گاز به تولید برق ادامه داد، دارد؛ بنابراین با توجه به این شرایط، به احتمال بسیار زیاد در اوج سرمای زمستان علاوه‌بر کمبود گاز، با کمبود برق نیز مواجه خواهیم بود.
اورعی با توجه به افزایش تولید روزانه ۱۰ میلیون متر مکعب و توسعه سه میدان گازی بزرگ تاکید کرد: این عدد تنها حدود یک درصد از تولید روزانه کشور است و به هیچ وجه نمی‌تواند جبران افزایش سالانه مصرف گاز باشد.
وی با بیان اینکه ریشه مشکل فعلی در بخش گاز، کمبود ذخایر نیست افزود: باتوجه به اینکه ایران دومین ذخایر بزرگ جهان را دارا است، پس کمبود ذخایر مشکل نیست بلکه مسئله اصلی نبود توانایی در اکتشاف، استخراج، صادرات، توزیع و انتقال است که در نتیجه، هرچند داشتن این ذخایر خبر خوبی است، اما به‌تنهایی دردهای بخش گاز را درمان نمی‌کند.
رئیس اتحادیه انجمن‌های انرژی ایران و استاد دانشگاه صنعتی شریف ادامه داد: درخصوص افزایش ۱۰ میلیون مترمکعبی تولید گاز، باید توجه کرد که وقتی روزانه حدود ۸۰۰ میلیون مترمکعب تولید داریم، ۱۰ میلیون مترمکعب تنها حدود یک درصد از تولید روزانه را تشکیل می‌دهد، بنابراین حتی اگر این عدد صحیح باشد، رقم قابل توجهی نیست؛ از طرف دیگر، با فرض افزایش ۵ تا ۱۰ درصدی سالانه مصرف گاز (که عددی حدود ۸۰ میلیون مترمکعب می‌شود)، افزایش ۱۰ میلیون مترمکعب تولید در مقابل این رشد مصرف، به معنی کاهش مؤثر ۷۰ میلیون مترمکعبی است، بنابراین اگر چه افزایش ۱۰ میلیون مترمکعب تولید گاز عددی مثبت است، اما در واقع به‌خاطر رشد بالای تقاضا، وضعیت کلی به معنای کاهش ۷۰ میلیون مترمکعبی در تأمین گاز است و این نشان می‌دهد که مشکل گاز کشور بسیار بزرگ‌تر از این مقدار افزایش تولید است و باید راهکارهای اساسی‌تری اتخاذ شود.
اورعی به مشکل قیمت‌گذاری گاز نیز اشاره کرد و گفت: تا زمانی که قیمت گاز در بخش خانگی تقریباً رایگان و در بخش صنعتی پایین‌تر از قیمت واقعی باشد، انگیزه‌ای برای صرفه‌جویی و بهبود راندمان مصرف وجود ندارد و اصلاح این وضعیت نیازمند برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری بلندمدت است.
وی تاکید کرد: افزایش بهره‌وری انرژی در صنعت تنها راه کاهش مصرف بی‌رویه است، اما در کشور به‌دلیل نبود مشوق‌های اقتصادی، صنایع تمایلی به سرمایه‌گذاری در این حوزه ندارند.
استاد دانشگاه صنعتی شریف تصریح کرد: مشکلات انرژی کشور را نمی‌توان یک شبه حل کرد؛ چراکه وعده‌های کوتاه‌مدت تنها موجب ایجاد انتظار کاذب می‌شوند و تنها با برنامه‌ریزی دقیق، مدیریت کارآمد و سرمایه‌گذاری مستمر می‌توان در چند سال آینده از این بحران عبور کرد.
ارسال نظر