به گزارش ایراسین به نقل از ایسنا،فناوران یکی از شرکت‌های دانش‌بنیان موفق به تولید قطعات صنایع مس و فولاد مبتنی بر نانو فناوری شدند که به گفته آنها این دستاورد نیاز صنایع فولاد و مس کشور را بدون وابستگی به واردات تأمین می‌کند و همزمان ایمنی فرآیند، افزایش عمر مفید تجهیزات و ارتقای کیفیت تولید را به همراه دارد.

مهدی برخوردار، مدیر تولید این شرکت‌ دانش‌بنیان فعال در حوزه سرامیک‌های صنعتی، در حاشیه بازدید خبرنگاران حوزه علم وفناوری از این مجموعه، با اشاره به دستاوردهای فناورانه این شرکت، گفت: «ول بلوک مذاب پاتیل» یکی از محصولات دانش‌بنیان تولیدشده در این شرکت است.

وی با بیان اینکه در کف پاتیل دو نوع ول بلوک نصب می‌شود، افزود: یکی از این قطعات، «ول بلوک خروجی مذاب پاتیل» است که در زمان انتقال مذاب از پاتیل به سمت ظرف تاندیش، از طریق حفره‌ای ویژه عمل می‌کند. در این مرحله، ول بلوک خروجی وظیفه هدایت جریان مذاب به سمت تاندیش را بر عهده دارد.

برخوردار ادامه داد: ول بلوک خروجی مذاب پاتیل علاوه بر هدایت مذاب، وظیفه نگهداری از نازل درونی پاتیل را نیز بر عهده دارد. وی توضیح داد: در کف پاتیل علاوه بر بلوک‌های خروجی مذاب، بلوک‌های دیگری نیز نصب می‌شوند که با نام‌های «ول بلوک دمش گاز»، «ول بلوک پروس پالگ» و یا «هوزینگ بلوک» شناخته می‌شوند.

وی تصریح کرد: وظیفه ول بلوک دمش گاز، محافظت و نگهداری از پروس پالگ است. برای حذف ناخالصی‌های موجود در مذاب، در کف پاتیل از قطعه‌ای به نام پروس پالگ استفاده می‌شود که از طریق آن، گاز به داخل مذاب دمیده شده و موجب خالص‌سازی آن می‌شود.

مدیر تولید این شرکت دانش‌بنیان با اشاره به ویژگی‌های این قطعه، گفت: از جمله مزایای ول بلوک‌های تولیدی می‌توان به مقاومت بالا در برابر تنش‌های ترمومکانیکی در دماهای بالا، شوک‌پذیری حرارتی زیاد، مقاومت به خوردگی، افزایش عمر مفید پاتیل و کاهش هزینه‌های تعمیر و نگهداری اشاره کرد.

وی در توضیح فرآیند ذوب در صنایع فولاد، افزود: کوره قوس الکتریکی یکی از تجهیزات اصلی ذوب فلزات است که با استفاده از قوس الکتریکی، مواد فلزی را ذوب می‌کند. این کوره‌ها در اندازه‌های مختلف تولید می‌شوند و یکی از انواع آن، کوره‌های قوس الکتریکی تخلیه از کف (EBT) هستند که دمای ذوب در آن‌ها به حدود ۱۶۰۰ درجه سانتی‌گراد می‌رسد.

به گفته برخوردار، این کوره‌ها با ایجاد قوس الکتریکی میان الکترودهای گرافیتی و بار فلزی، عملیات ذوب را انجام می‌دهند و از دو بخش اصلی شامل جداره‌های نسوزکاری‌شده و پانل‌های خنک‌کننده آب تشکیل می‌شوند.

وی هشدار داد: در صورت بروز نشتی در این پانل‌ها، احتمال انفجار یا هیدراته شدن آجرها و جرم‌های نسوز وجود دارد که می‌تواند خسارات سنگینی به همراه داشته باشد.

مدیر تولید این شرکت دانش‌بنیان با اشاره به اهمیت قطعات نسوز در فرآیند تولید فولاد، گفت: در کوره‌های قوس الکتریکی، انتقال مذاب فولاد یکی از حساس‌ترین مراحل تولید است و قطعات نسوز «تپهول» به عنوان اجزای کلیدی این فرآیند، نقش مهمی در هدایت و کنترل جریان مذاب ایفا می‌کنند.

برخوردار افزود: این قطعات باید دماهای بسیار بالا تا حدود ۱۶۰۰ درجه سانتی‌گراد و فشارهای مکانیکی و هیدرواستاتیکی ناشی از وزن مذاب تا ۲۵۰ تن را تحمل کنند. به دلیل تماس مستقیم با مذاب داغ و جریان شدید آن، تپهول‌ها در معرض تنش‌های حرارتی و مکانیکی سنگین قرار دارند؛ از این رو، کیفیت مواد نسوز و طراحی دقیق این قطعات اهمیت ویژه‌ای در افزایش ایمنی و دوام آن‌ها دارد.

وی تاکید کرد: ما در این شرکت با بهره‌گیری از فناوری‌های پیشرفته و استفاده از مواد نسوز با کیفیت بالا، قطعات تپهول را به گونه‌ای طراحی کردیم که ضمن افزایش عمر مفید، امنیت کامل فرآیند انتقال مذاب را تضمین کرده و به بهبود کیفیت تولید فولاد کمک قابل توجهی می‌کند.

مدیر تولید شرکت خاطرنشان کرد: مقاومت در برابر فرسایش شیمیایی در دمای بالا و تحمل بارهای مکانیکی ناشی از مذاب فولاد، از مهم‌ترین ویژگی‌های قطعات تولیدی این مجموعه است که سبب افزایش بهره‌وری و کاهش هزینه‌های صنایع فولاد کشور شده است.

برخوردار در ادامه معرفی دستاوردهای فناورانه این شرکت، درباره قطعات سرامیکی مصرفی در صنایع معدنی و فلزی توضیح داد.

وی با اشاره به تولید پکس‌های سرامیکی، گفت: این قطعات از جنس آلومینایی و ضد سایش هستند و ظاهر آن‌ها شبیه قیف طراحی شده است.

برخوردار افزود: پکس‌های سرامیکی باید استحکام فشاری سرد بالا و مقاومت بسیار زیاد در برابر سایش داشته باشند و ابعاد و زوایای آنها نیز باید به دقت بسیار بالا طراحی شود.

مدیر تولید شرکت دانش‌بنیان ادامه داد: اپکس‌های سرامیکی آلومینایی، به عنوان قطعات مقاوم در برابر سایش و دارای استحکام فشاری بالا، نقش کلیدی در فرآیند جداسازی ذرات در هیدروسیکلون‌های تغلیظ مواد معدنی ایفا می‌کنند.

وی تاکید کرد: طراحی مهندسی‌شده و دقت ابعادی این قطعات، کارایی فرآیند جداسازی و طول عمر سیستم را تضمین می‌کند.

برخوردار با اشاره به فناوری تولید این قطعات، گفت: شرکت ما با اتکا به دانش فنی بومی و استفاده از فناوری پرس ایزواستاتیک، موفق به تولید اپکس‌هایی با ریزساختار کنترل‌شده شده است.

وی افزود: بهره‌گیری از فناوری نانو و عملیات حرارتی پیشرفته، دقت ابعادی بالا و مقاومت بسیار خوب در برابر فرسایش را فراهم کرده است.

برخوردار با اشاره به اهمیت این دستاورد، گفت: تولید اپکس‌های سرامیکی با کیفیت بالا، وابستگی به واردات را قطع کرده و تامین پایدار این محصول را در داخل کشور فراهم کرده است. ویژگی‌های اصلی این قطعات شامل سختی بالا، مقاومت در برابر سایش شدید ناشی از عبور پالپ کنسانتره مس و دقت ابعادی بسیار است.

مدیر تولید این شرکت دانش‌بنیان درباره بلوک‌های تویر از دیگر دستاوردهای این شرکت، توضیح داد: این قطعات در دمش هوا در کنورتور و خروجی گاز پروپان در کوره آند کاربرد دارند.

وی با بیان فرآیند تولید مس، گفت: در روش هیدرومتالورژی، کانسنگ پس از استخراج، تحت عملیات خردایش و آگلومراسیون قرار گرفته و با انجام فرآیند لیچینگ، محلول حاوی عنصر معدنی حاصل می‌شود. سپس فلز مس از طریق فرآیندهای پالایش مانند تبادل یونی و الکترولیز استحصال می‌شود.

برخوردار افزود: در مراحل ذوب، بلوک‌های تویر در معرض تلاطم مذاب (تماس مستقیم با جریان شدید و پرقدرت مذاب) و خوردگی شیمیایی شدید قرار دارند، از این رو تولید آن‌ها نیازمند دانش فنی پیشرفته و فناوری روز است.

وی خاطرنشان کرد: بلوک‌های تویر به دلیل قرارگیری در قسمت حساس کنورتور و کوره آند، میزان کارکرد و طول عمر آن‌ها، عامل اصلی توقف یا استمرار خط تولید محسوب می‌شود.

مدیر تولید این شرکت دانش‌بنیان با تاکید بر نوآوری این شرکت، گفت: شرکت ما برای نخستین بار در کشور موفق به تولید بلوک‌های تویر با استفاده از فناوری نانو و روش فوق سرمایش شد که در مجتمع‌های مس سرچشمه و مس خاتون‌آباد مورد استفاده قرار گرفته‌اند.

برخوردار افزود: در کوره‌های کنورتور و آند، دمش دقیق و کنترل‌شده گاز، فرآیند کلیدی در پالایش و ارتقای کیفیت فلز است؛ بلوک‌های تویر نقش مهمی در هدایت جریان و حفاظت از تجهیزات دارند.

وی ویژگی‌های این قطعات را شامل دقت ابعادی بالا، دانش فنی پیشرفته به دلیل پیچیدگی تولید و مقاومت بالا در برابر خوردگی ناشی از فرسایش شدید مذاب مس بلیستر و سرباره عنوان کرد و گفت: این دستاورد به تامین پایدار و افزایش کیفیت تولید مس در صنایع غیرآهنی کشور کمک شایانی کرده است.