به گزارش ایراسین،وزارت صنعت و فناوری اطلاعات (MIIT) به همراه وزارت منابع طبیعی، وزارت بوم‌شناسی و محیط‌زیست، وزارت بازرگانی و اداره کل مقررات بازار چین، روز دوشنبه ۲۲ سپتامبر، برنامه رشد صنعت فولاد ۲۰۲۵–۲۰۲۶ را به‌صورت عمومی منتشر کردند؛ اقدامی که تازه‌ترین تلاش پکن برای بازساختاردهی و بهینه‌سازی صنعتی در بخشی به‌شمار می‌رود که بیش از نیمی از تولید جهانی فولاد را به خود اختصاص می‌دهد.

این برنامه تعیین می‌کند که رشد متوسط سالانه «ارزش افزوده» صنعت فولاد در سال‌های ۲۰۲۵ و ۲۰۲۶ در حدود ۴٪ باشد، با اولویت بر «بهبود کیفیت و رشد منطقی». این هدف تقریباً مشابه هدف رشد بالای ۴٪ برای سال ۲۰۲۴ و حدود ۳٫۵٪ برای سال ۲۰۲۳ است.

تغییر راهبرد: تمرکز بر کیفیت و تعادل بازار

بر اساس این طرح، صنعت فولاد باید از «اینرسی توسعه مقیاس بزرگ» فاصله بگیرد و به تعادل میان عرضه و تقاضای بازار، بهینه‌سازی ساختار صنعتی، ارتقای کیفیت و بهره‌وری عرضه و ایجاد «بهره‌وری جدید با کیفیت» متناسب با شرایط محلی حرکت کند.

مقامات MIIT اذعان کرده‌اند که مصرف فولاد در چین به سقف خود رسیده و حاشیه سود شرکت‌ها در سال‌های اخیر باریک شده است.

تقاضا از بخش املاک و زیرساخت – که پیش‌تر موتور اصلی مصرف فولاد بود در حال کاهش است. رشد در بخش خودرو، کشتی‌سازی و سایر حوزه‌های تولید صنعتی هنوز کافی نیست تا افت تقاضا را جبران کند. تنش‌های تجاری نیز عدم‌قطعیت برای صادرات را افزایش داده است.

در سال ۲۰۲۴، سود صنعت فولاد چین با افت ۴۲٫۶٪ نسبت به سال قبل، به ۶۶٫۳ میلیارد یوان (۹٫۳ میلیارد دلار) رسید؛ بسیاری شرکت‌ها به محدوده زیان رفتند، پیش از آنکه در هفت‌ماهه نخست ۲۰۲۵ سود به ۸۳ میلیارد یوان برسد. MIIT هشدار داد که این بهبود هنوز شکننده است.

کنترل ظرفیت و محورهای تمرکز

بیش از ۸۰٪ ظرفیت فولاد چین تا پایان ۲۰۲۵ ارتقاء انتشار فوق‌العاده پایین (Ultra-Low Emissions) را تکمیل خواهد کرد. همچنین، امسال نخستین سال ورود صنعت فولاد به بازار ملی تجارت کربن چین است که فشار برای سرمایه‌گذاری در گذار سبز را افزایش می‌دهد.

برنامه دارای ۵ محور اصلی و ۱۰ اقدام مشخص است:

اعمال کنترل‌های سخت‌تر بر ظرفیت و تولید؛ حذف تجهیزات قدیمی و تشویق فناوری‌های پیشرفته مانند کوره قوس الکتریکی (EAF) و فولادسازی هیدروژنی.
طبقه‌بندی سه‌سطحی واحدها برای هدایت منابع به شرکت‌های پیشرو و خروج تدریجی واحدهای ضعیف.
تعیین اهداف کنترل تولید سالانه بر اساس حمایت از صنایع پیشرفته و مجبور کردن ظرفیت‌های عقب‌مانده و ناکارآمد به خروج، برای حفظ توازن پویای عرضه و تقاضا.

مواد پیشرفته، مواد اولیه و ارتقاء فرآیند

توسعه توان تولید داخلی در مواد پیشرفته مانند فولاد یاتاقان، فولاد چرخ‌دنده و آلیاژهای مقاوم به دمای بالا از طریق تحقیق و توسعه مشترک با صنایع پایین‌دستی و مؤسسات تحقیقاتی.

ارتقاء استاندارد فولادهای مصرفی در خودرو، ماشین‌آلات، کشتی‌سازی و لوازم خانگی؛ گسترش گواهی‌نامه‌های فولاد کم‌کربن و ردیابی کیفیت برای اقلام کلیدی مانند میلگرد.

تثبیت عرضه و قیمت مواد اولیه با حمایت از پروژه‌های داخلی سنگ‌آهن، محافظت از معادن مجاز، تنظیم صنعت به‌صورت هدفمند، تشویق قراردادهای بلندمدت برای زغال‌کک، و واردات زغال و قراضه باکیفیت.

ایجاد هاب‌های بازیافت جامع در مناطق غنی از قراضه برای تقویت امنیت منابع.

نوسازی سریع تجهیزات قدیمی مانند کوره‌های بلند، ترویج کارخانه‌های هوشمند و به‌کارگیری گسترده هوش مصنوعی در فرآیندهای فولادسازی.

در مناطق دارای شرایط، حذف مسیر بلند کوره بلند–کنورتور و توسعه مسیر کوتاه EAF تشویق می‌شود.

کربن‌زدایی، استانداردها و تعامل داخلی–بین‌المللی

ترویج فولادسازی هیدروژنی و جایگزینی انرژی پاک؛ ایجاد مراکز دیجیتال مدیریت انرژی و کربن در واحدهای صنعتی؛ تدوین استانداردهای حسابداری ردپای کربن برای محصولات فولادی؛ ارتقاء کیفیت داده‌های حسابداری کربن؛ آماده‌سازی برای تجارت و تسویه سهمیه‌های کربن پس از ورود به بازار ملی تجارت کربن.

در داخل، ترویج کاربرد فولاد در مسکن، ساختمان‌های عمومی و پل‌ها؛ ایجاد سازوکار همکاری در زنجیره تأمین ساخت‌وساز؛ گسترش همکاری با صنایع کشتی‌سازی و حمل‌ونقل.

در خارج، مدیریت صادرات فولاد با هدف حفظ نظم و بهینه‌سازی ساختار محصولات صادراتی؛ همسویی با استانداردهای جهانی کیفیت محصول و اندازه‌گیری ردپای کربن؛ تشویق همکاری شرکت‌های چین با بازارهای «کمربند و جاده» در محصولات، فناوری و خدمات.

این طرح، ادامه‌ای بر برنامه رشد صنعت فولاد ۲۰۲۳–۲۰۲۴ محسوب می‌شود و به گفته ژانگ لونگ‌چیانگ، دبیرکل معاون انجمن آهن و فولاد چین، راهنمای توسعه صنعت برای دستیابی به رشد کیفی در دو سال آینده و کمک به عملیات پایدار، بهینه‌سازی ساختار و ارتقاء واحدها خواهد بود.

با این حال، فعالان بازار از نبود هدف کمی مشخص برای تولید فولاد در ۲۰۲۵–۲۰۲۶ ابراز ناخرسندی کردند؛ زیرا هدف رشد ۴٪ ارزش افزوده تعریف دقیق از «ارزش افزوده» نداشته و میزان تولید یا قیمت فولاد را مشخص نکرده است.

در روز انتشار طرح، قیمت‌های آتی فولاد نهایی (میلگرد و ورق گرم) و مواد اولیه (کک، زغال‌کک و سنگ‌آهن) واکنش چندانی نشان ندادند و معاملات در محدوده‌ای مختلط به پایان رسید.