به گزارش خبرنگار ایراسین، ورود هوش مصنوعی به صنایع سنگین، به‌ویژه در مجموعه‌های فولاد و معدن، منجر به جهشی چشمگیر در بهره‌وری و مدیریت منابع شده است. در شرایطی که صنعت با چالش‌هایی چون کمبود انرژی، تجهیزات فرسوده و فشارهای ناشی از تحریم روبه‌رو بوده، پروژه‌های هوشمندسازی توانسته‌اند بسیاری از معادلات را تغییر دهند.

صابر صادقی، مدیر پروژه هوشمندسازی آب و گاز شرکت فولاد سنگان، معتقد است که دیگر نمی‌توان صنعت را بدون تسلط بر داده‌های بزرگ و تحلیل‌های لحظه‌ای مدیریت کرد. او می‌گوید اتکای صرف به تجربه اجرایی کافی نیست و دوران تصمیم‌سازی شهودی به پایان رسیده است. صادقی اجرای سامانه‌های هوش مصنوعی در پایش و تحلیل مصرف آب و انرژی را عاملی دانسته که خطاهای انسانی را کاهش داده و منجر به شفافیت و سرعت در تصمیم‌گیری شده است.

فولاد سنگان، نماد هوشمندسازی و توسعه پایدار

صادقی می‌افزاید: اخیراً فولاد سنگان با اجرای پروژه‌های هوشمندسازی و راه‌اندازی رصدخانه هوش مصنوعی، گام‌های بلندی به سمت بهره‌وری و توسعه پایدار برداشته است. این پروژه‌ها در کنار تولید و عملیات صنعتی، بر ارتقای سرمایه انسانی و سلامت محیط کار نیز اثرگذار بودند.

او می‌افزاید: پیاده‌سازی الگوریتم‌های پیش‌بینی خطا و نگهداری پیشگیرانه، نرخ توقف خطوط تولید را به شکل محسوسی کاهش داده و زمینه‌ساز افزایش بهره‌وری و صرفه‌جویی چشمگیر در مصرف منابع شده است.

مدیر پروژه هوشمندسازی آب و گاز شرکت فولاد سنگان بر این باور است عبور از تکنولوژی‌های سنتی و پیاده‌سازی راهکارهای هوش مصنوعی بومی، شرکت را در هیجان‌انگیزترین دوران تحول خود قرار داده است.

به اعتقاد او، امروز هر تصمیمی که مبتنی بر داده و تحلیل هوشمند نباشد، به معنای عقب افتادن از سرعت تحولات بازار جهانی است. این نکته را می‌توان در بهبود شاخص‌های زیست محیطی و کاهش آلاینده‌های فولاد مبارکه نیز مشاهده کرد؛ جایی که پروژه نیروگاه خورشیدی و راهکارهای مبتنی بر هوش مصنوعی، کاهش قابل‌توجهی در میزان آلایندگی و مصرف سوخت فسیلی رقم زده‌اند.

هوش مصنوعی و تحول در معدنکاری ایران

تحولات فناورانه در معادن ایران با هوش مصنوعی، صرفاً به اتوماسیون محدود نشده است. امروز سامانه‌ها و الگوریتم‌های هوشمند در طراحی الگوی استخراج، تعیین زمان بهینه بهره‌برداری و حتی پیش‌بینی سوانح و مخاطرات نقش آفرینی می‌کنند. عیسی عباسی، فعال حوزه نوآوری در معادن در این زمینه عنوان می‌کند که حتی در فرآیند اکتشاف نیز بازی کاملاً عوض شده است.

او می‌افزاید الگوریتم‌های یادگیری ماشین و مدل‌سازی زمین‌شناسی، نقاطی را آشکار کرده‌اند که در گذشته از دید مهندسان پنهان مانده بود.

عباسی اعتقاد دارد هوش مصنوعی، مسیر عبور از استخراج سنتی به سمت بهره‌برداری پایدار و بدون اتلاف منابع را هموار کرده است.

چشم‌اندازی فراتر از صرفه‌جویی

تجربه‌های شرکت‌هایی مانند فولاد مبارکه، فولاد سنگان و چند واحد مهم معدنی، ثابت کرده که تحولات هوشمند دیگر به کاهش هزینه و صرفه‌جویی خلاصه نمی‌شود. امروز هوش مصنوعی به ابزاری برای تضمین رقابت‌پذیری، صادرات پایدار و حتی بهبود چهره اجتماعی و زیست‌محیطی این صنایع تبدیل شده است.

در این راستا علی امرایی، مدیرعامل فولادسنگان بارها تاکید کرده اگر امروز در بخش داده، فرایندها و مهارت منابع انسانی، سرمایه‌گذاری نکنیم، دیگر رقابت و حضور پایدار در بازار جهانی رویایی دست نیافتنی خواهد شد. او معتقد است پیاده‌سازی تکنولوژی‌های نوین بدون تغییر نگرش و ارتقای شایستگی نیروی انسانی، به سادگی به شکست منجر می‌شود.

تجربه فولاد، معدن و انرژی ایران در سال‌های اخیر نشان داده که هوش مصنوعی، واقعیتی جاری و تعیین‌کننده است. صنایع سنگین امروز نه به وعده‌ها، بلکه بر شانه واقعیات فناورانه ایستاده‌اند. مسیری که از همین حالا تعریف شده است: یا باید هوشمند شد یا آماده ماندن در حاشیه رقابت بود.