به گزارش خبرنگار ایراسین، در دلِ سالن پر رفت‌وآمد مجتمع نگین سپاهان‌شهر، جایی که صدای خنده کودکان با ورق خوردن کتاب‌ها درهم می‌آمیزد و خانواده‌ها میان غرفه‌های رنگارنگ قدم می‌زنند، رویداد «خانواده باکلاس، خانواده باکتاب» به صحنه‌ای زنده از تپش فرهنگ و ادبیات بدل شده است.
میان این شور و حرکت، نویسندگان، ناشران و مربیان ادبیات در کنار نوجوانان و جوانانی که با کنجکاوی دل به دنیای کتاب سپرده‌اند، فضایی ساخته‌اند که در آن روایت‌ها نفس می‌کشند و گفت‌وگوها جرقه علاقه‌ای تازه به مطالعه را روشن می‌کند. از تولیدکنندگان محتوای فرهنگی تا مربیان نویسندگی و داستان‌نویسان جوان، هرکدام سهمی در این جشن بزرگ کتاب دارند؛ جشنی که به همت فولاد مبارکه، به فرصتی کم‌نظیر برای پیوند دوباره نسل امروز با دنیای داستان و اندیشه تبدیل شده است.
اهمیت رویداد خانواده باکلاس، حانواده با کتاب بر ترویج کتابخوانی
محمد شاهین جعفری، مدیرعامل نومدرسه قندیل در گفت‌وگو با ایراسین در تشریح خدمات و فعالیت‌های این مجموعه در رویداد «خانواده باکلاس، خانواده باکتاب» گفت: «ما در غرفه خود سه نوع خدمت اصلی ارائه می‌دهیم؛ نخست تولیدات مکتوب مدرسه قندیل در قالب کتاب‌ها و رمان‌ها، دوم بازی اصفهان که با هدف آشنایی مخاطبان با مفاخر این شهر طراحی شده، و سوم مجموعه‌ای از پادکست‌هایی که به مناسبت‌های مختلف و با موضوعات گوناگون تولید کرده‌ایم. این سه بخش هم‌زمان در غرفه ما ارائه می‌شود.»
او با اشاره به ترکیب مخاطبان غرفه افزود: «مخاطبان اصلی ما نوجوانان و جوانانی هستند که دغدغه‌مند بوده و به دنبال محتوای هدفمند هستند. کتاب‌های ما نیز کاملاً تخصصی برای این گروه سنی نوشته شده است. زمان زیادی برای تولید و نگارش این آثار صرف می‌کنیم و نکته مهم این است که از خود نوجوانان برای مشارکت در فرایند نگارش کمک می‌گیریم تا در تولید اثر سهیم باشند.»
مدیرعامل نومدرسه قندیل درباره کیفیت برگزاری رویداد و تأثیر آن بر ترویج کتابخوانی اظهار داشت: «این دومین رویدادی است که ما در آن حضور داریم و باید بگویم حمایت‌هایی که فولاد مبارکه از ناشران و مجموعه‌های فعال در حوزه فرهنگ کتاب و کتابخوانی انجام می‌دهد، واقعاً یک گام مؤثر و قابل توجه است. ما به‌عنوان ناشر اذعان می‌کنیم که در طول همه سال‌هایی که فعالیت نشر داشته‌ایم، در هیچ نمایشگاه یا رویدادی چنین شرایط مناسبی را تجربه نکرده بودیم؛ شرایطی که خرید کتاب را تسهیل کرده، قیمت‌ها را برای مخاطب منطقی‌تر کرده و یک فضای پویا و با نشاط برای عرضه محصولات فرهنگی فراهم آورده است. این شرایط بی‌بدیل به همت مجموعه فولاد مبارکه ایجاد شده و بسیار ارزشمند است.»
جعفری درباره حوزه‌های محتوایی تولیدات قندیل نیز توضیح داد: «کتاب‌های ما عمدتاً در قالب رمان و داستان هستند. در بخش پادکست نیز مجموعه‌های متنوعی تولید کرده‌ایم؛ از جمله مجموعه پادکست گره‌باز که با محوریت مسائل و پرسش‌هایی که نوجوانان در زندگی خود دارند تهیه شده و ما تلاش کرده‌ایم پاسخ‌هایی برگرفته از دل قرآن ارائه دهیم. شیوه ارائه ما نه سنتی است و نه مبتنی بر خوانش آیات به‌صورت پشت‌سرهم؛ بلکه یک شیوه نوین و متفاوت است. هدف این است که نوجوان احساس کند قرآن همان منبعی است که پاسخ پرسش او را می‌دهد؛ مشروط به اینکه ابتدا بداند سؤالش چیست و سپس بتواند از راهکارهای ارائه‌شده استفاده کند.»
مدیرعامل نومدرسه قندیل در پایان تأکید کرد: «حضور در این رویداد و حمایت فولاد مبارکه، فرصتی کم‌نظیر برای معرفی محصولات فرهنگی و ایجاد ارتباط مؤثر با نسل نوجوان و جوان فراهم کرده و ما از این همراهی صمیمانه قدردانی می‌کنیم.»
راهکارهای نوین برای جذب نوجوانان به مطالعه
درسا رتبه، نویسنده حوزه ادبیات نوجوان، در گفت‌وگو با ایراسین در حاشیه رویداد «خانواده باکلاس، خانواده باکتاب» با اشاره به نقش داستان در زندگی نسل جدید گفت: «نوجوان‌ها ذاتاً به داستان علاقه‌مند هستند؛ اما نحوه ارائه داستان می‌تواند متفاوت باشد. داستان می‌تواند در قالب کتاب، فیلم یا سریال ارائه شود و همه این‌ها شکل‌هایی از روایت هستند. آنچه امروز روند مطالعه را تحت تأثیر قرار داده، فضای رسانه‌ای و حضور پررنگ شبکه‌های اجتماعی است که محتوا را به سمت مصرف سریع یا اصطلاحاً فست‌فودی سوق داده است. به همین دلیل نوجوانان بیشتر به سمت تماشای فیلم و سریال می‌روند و مطالعه کتاب در این گروه سنی کاهش یافته است. البته علاقه آن‌ها به داستان همچنان وجود دارد؛ اما شیوه دریافت آن تغییر کرده است.»
او با اشاره به راهکارهای نوین برای جذب نوجوانان به مطالعه افزود: «به همین دلیل ما به سمت کتاب‌هایی رفته‌ایم که تصویرمحور هستند؛ مانند لایت ناول‌ها و رمان‌های مصور. در این نوع آثار بخشی از روایت به‌صورت متن و بخش دیگر به شکل تصویری منتقل می‌شود تا سرعت دریافت و جذابیت اثر بیشتر شود. هدف این است که نوعی کتاب مولتی‌مدیا متناسب با نیاز و سلیقه نوجوانان ایجاد کنیم. در مجموع نوجوانان همچنان داستان را دوست دارند؛ به‌ویژه داستان‌هایی که جذابیت داشته باشد، کشش روایی ایجاد کند و با دغدغه‌های روز آن‌ها هم‌خوانی داشته باشد. هرچند میزان مطالعه نسبت به دهه‌های گذشته کمتر شده، اما با تولیداتی مانند رمان مصور این اقبال دوباره در حال بازگشت است و نوجوانان علاقه بیشتری به این مدل آثار نشان می‌دهند.»
رتبه همچنین درباره نقش رویدادهای فرهنگی در ترویج کتابخوانی توضیح داد: «فضایی مانند این رویداد که هم جنبه تفریح دارد، هم امکان دیدن کتاب‌ها و خرید آن‌ها را فراهم می‌کند و هم بستری برای تعامل مستقیم بین نویسنده و مخاطب ایجاد می‌کند، بسیار تأثیرگذار است. ما اینجا مخاطب را از نزدیک می‌بینیم، متوجه می‌شویم چه آثاری خوانده، چه سلیقه‌ای دارد و چه انتظاری از کتاب‌های جدید دارد. مخاطب نیز از ما درباره آثار تازه منتشر شده می‌شنود و نظرات ما را دریافت می‌کند. این سطح از تعامل در کمتر جایی شکل می‌گیرد.»
او افزود: «ترکیب خرید کتاب، مشاهده آثار، گفتگو درباره محتوا و وجود تفریحات جانبی فضایی بسیار مثبت ایجاد کرده است. همین تعامل و همین تجربه مشترک می‌تواند باعث افزایش علاقه به کتابخوانی شود. وقتی من درباره کتابی توضیح می‌دهم، ممکن است در ذهن مخاطب همان جرقه ایجاد شود که ‘این کتاب مناسب من است’ و او را به خرید و مطالعه ترغیب کند. چنین فضاهایی کم‌نظیر هستند و امیدوارم ادامه‌دار باشند.»
نویسنده در پایان تأکید کرد: «این رویدادها نه‌تنها فرصتی برای عرضه آثار فرهنگی هستند، بلکه بستری برای شکل‌گیری تجربه‌های انسانی، گفتگو و ایجاد ارتباط عمیق‌تر با دنیای کتاب محسوب می‌شوند؛ تجربه‌ای که می‌تواند علاقه به مطالعه را در نوجوانان بیش از پیش تقویت کند.»
اهمیت برگزاری نمایشگاه‌های فرهنگی
سارا رحیمی، عضو مدرسه نویسندگی مبنا در گفت‌وگو با ایراسین در تشریح فعالیت‌ها و ساختار این مجموعه و همچنین نقش آن در ترویج ادبیات داستانی و کتابخوانی گفت: «مدرسه مبنا، مدرسه مهارت‌آموزی است که بخش‌های مختلفی دارد و یکی از این بخش‌ها مجله مدام است. مجله مدام یک دوماهنامه ادبیات داستانی است که در بخش «خیال و واقعیت» منتشر می‌شود. هر شماره این مجله یک موضوع محوری دارد. تاکنون چند شماره منتشر کرده‌ایم و آخرین شماره ما با موضوع سوگ بوده است. تلاش ما این است که افراد بیشتری را با جامعه ادبیات و نویسندگان جدید آشنا کنیم. به باور من، راه کتابخوان‌تر کردن مردم همین است که آن‌ها را در معرض داستان‌ها و روایت‌های خوب قرار دهیم؛ لذت داستان را بچشند و بعد به آن‌ها بگوییم که حالا بیشتر بخوان.»
او درباره مخاطبان مجله مدام توضیح داد: «فکر می‌کنم مخاطبان اصلی ما نوجوانان و جوانان هستند؛ یعنی افرادی که از دوره متوسطه دوم به بالا باشند. چنین مخاطبی احتمالاً مجله ما را دوست خواهد داشت و می‌تواند خودش را در یکی از شماره‌ها پیدا کند. هر شماره با یکی از تجربه‌های مشترک انسانی گره خورده؛ کسی ممکن است اهل سفر باشد، یا سوگ را تجربه کرده باشد، یا با مفهوم کتابخانه وطن ارتباط بگیرد، یا جشن برایش یادآور خاطرات کودکی و بزرگسالی باشد. به هر حال هر خواننده‌ای در یکی از شماره‌ها خودش را پیدا می‌کند.»
رحیمی همچنین درباره اهمیت برگزاری نمایشگاه‌های فرهنگی افزود: «چنین نمایشگاهی به نظر من یک موقعیت بسیار خوب است. انتخاب کتاب‌ها دست‌چین شده است، خانواده‌های فولادی یکدست و هدفمند حضور دارند و این فضا می‌تواند مقدمه‌ای باشد برای اینکه بعدها همین نوجوانان و جوانان کتاب را در دست بگیرند و خواندن را به‌عنوان یک عادت فرهنگی ادامه دهند.»
او در تشریح بخش مدرسه نویسندگی مبنا گفت: «مدرسه نویسندگی مبنا یکی از شاخه‌های مدرسه مهارت‌آموزی است. در این مدرسه هنرجوها چهار ترم را طی می‌کنند: خلاق، مقدماتی، پیشرفته و حرفه‌ای. هر ترم برای هنرجویان ۱۷ سال به بالا تعریف شده و یک فصل آموزشی ۱۱ هفته‌ای دارد. تمامی تمرین‌های هنرجویان خوانده می‌شود، برای همه آن‌ها نقد ارائه می‌شود و برای ورود به دوره بعدی، استادیارها اطمینان حاصل می‌کنند که هنرجو مهارت‌های لازم را کسب کرده باشد. در واقع هنرجویان به‌طور پیوسته رصد می‌شوند و هیچ‌کس در فرایند آموزشی نادیده نمی‌ماند.»
او ادامه داد: «بسیاری از هنرجویانی که برای یادگیری مهارت‌های نویسندگی وارد مبنا می‌شوند، اکنون خودشان نویسنده هستند یا استادیار شده‌اند.»
رحیمی با اشاره به خروجی‌های حرفه‌ای مدرسه افزود: «در مجله مدام که یک مجله جدی ادبیات داستانی است و نویسندگان حرفه‌ای در آن فعالیت می‌کنند بیش از ۵۰ مطلب از نویسندگانی منتشر شده که شاگرد یا هنرجوی مبنا بوده‌اند. این نشان می‌دهد که مدرسه نویسندگی مبنا نه‌تنها مهارت‌های بنیادی نویسندگی را آموزش می‌دهد، بلکه بستر رشد، تمرین و ورود به فضای حرفه‌ای نویسندگی را نیز برای هنرجویان فراهم می‌کند.»
او در پایان تأکید کرد: «امیدوارم استمرار چنین رویدادها و فعالیت‌هایی، زمینه‌ساز تربیت نسل تازه‌ای از نویسندگان و خوانندگان باشد؛ نسلی که ادبیات را می‌شناسد و با آن زندگی می‌کند.»
ارسال نظر