به گزارش خبرنگار ایراسین،طبق گزارش جدید آژانس بین‌المللی انرژی (IEA)، تقاضای جهانی برق علی‌رغم تداوم فشارهای اقتصادی، تا سال ۲۰۲۶ یکی از سریع‌ترین نرخ‌های رشد پایدار در بیش از یک دهه گذشته را تجربه خواهد کرد. در این مسیر، انرژی‌های تجدیدپذیر، گاز طبیعی و انرژی هسته‌ای همگی در تأمین نیاز افزایشی نقش ایفا خواهند کرد.

بر اساس گزارش میان‌سال برق IEA، انتظار می‌رود تقاضای برق در سال ۲۰۲۵ حدود ۳.۳ درصد و در سال ۲۰۲۶ حدود ۳.۷ درصد افزایش یابد؛ این نرخ بیش از دو برابر سرعت رشد کل تقاضای انرژی در همین بازه زمانی است. این گزارش نشان می‌دهد که مصرف برق برای صنایع، لوازم خانگی، سیستم‌های سرمایشی، مراکز داده، خودروهای برقی و دیگر حوزه‌ها به‌طور فزاینده‌ای در حال افزایش است. گرچه نرخ رشد تقاضا در سال‌های ۲۰۲۵ و ۲۰۲۶ نسبت به جهش ۴.۴ درصدی سال ۲۰۲۴ کمی کاهش یافته، اما همچنان بالاتر از میانگین سال‌های ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۳ یعنی ۲.۶ درصد باقی مانده است.

انتظار می‌رود انرژی‌های تجدیدپذیر از زغال‌سنگ پیشی گرفته و به بزرگ‌ترین منبع برق جهان در سال ۲۰۲۵ یا نهایتاً ۲۰۲۶ تبدیل شوند؛ این موضوع به شرایط آب‌وهوایی و قیمت سوخت نیز بستگی دارد. همچنین پیش‌بینی می‌شود تولید برق هسته‌ای به رکوردهای جدیدی برسد که ناشی از راه‌اندازی مجدد نیروگاه‌ها در ژاپن، عملکرد قوی در ایالات متحده و فرانسه و افزودن راکتورهای جدید (عمدتاً در آسیا) است. افزایش پایدار تولید برق با استفاده از گاز نیز در بسیاری از مناطق به جایگزینی زغال‌سنگ و نفت کمک خواهد کرد.

در نتیجه این تحولات، پیش‌بینی می‌شود که انتشار گاز دی‌اکسیدکربن ناشی از تولید برق در سال ۲۰۲۵ به حالت تثبیت برسد و در سال ۲۰۲۶ کاهش جزئی را تجربه کند؛ هرچند شرایط آب‌وهوایی و اقتصادی می‌توانند این مسیر را تغییر دهند.

کئیسوکه ساداموری، مدیر بخش بازارها و امنیت انرژی آژانس بین‌المللی انرژی، می‌گوید:
«رشد تقاضای جهانی برق تا سال ۲۰۲۶ قوی باقی خواهد ماند، حتی با وجود چشم‌انداز نامطمئن اقتصادی. گسترش سریع انرژی‌های تجدیدپذیر و هسته‌ای در حال دگرگون کردن بازار برق در بسیاری از مناطق است. اما این تحول باید با سرمایه‌گذاری بیشتر در شبکه‌ها، ذخیره‌سازی انرژی و سایر منابع انعطاف‌پذیری همراه باشد تا سیستم‌های برق بتوانند پاسخگوی تقاضای روزافزون باشند.»

اقتصادهای نوظهور در آسیا بخش عمده‌ای از رشد تقاضای برق جهانی را به خود اختصاص خواهند داد. چین و هند حدود ۶۰ درصد از رشد مصرف برق جهانی در سال‌های ۲۰۲۵ و ۲۰۲۶ را به خود اختصاص می‌دهند. پیش‌بینی می‌شود رشد تقاضای برق در چین از ۵ درصد در سال ۲۰۲۵ به ۵.۷ درصد در سال ۲۰۲۶ و در هند از ۴ درصد به ۶.۶ درصد برسد. در ایالات متحده، رشد سریع مراکز داده باعث می‌شود رشد سالانه تقاضای برق در هر دو سال بیش از ۲ درصد باقی بماند که بیش از دو برابر میانگین رشد دهه گذشته است. در مقابل، مصرف برق در اتحادیه اروپا در سال جاری تنها حدود ۱ درصد رشد خواهد داشت، هرچند انتظار می‌رود در سال ۲۰۲۶ شتاب بگیرد.

در نیمه نخست سال ۲۰۲۵، قیمت عمده‌فروشی برق در اتحادیه اروپا و ایالات متحده نسبت به دوره مشابه سال قبل ۳۰ تا ۴۰ درصد افزایش یافته که عمدتاً ناشی از افزایش قیمت گاز طبیعی در بازار جهانی محدودشده بوده است. هرچند قیمت میانگین برق نسبت به سطح سالانه ۲۰۲۳ پایین‌تر باقی مانده، اما همچنان بالاتر از سطح سال ۲۰۱۹ است. در عین حال، تکرار قیمت‌های منفی در بازارهای مختلف رو به افزایش است، که نیاز به انعطاف‌پذیری بیشتر در عرضه و تقاضا را برجسته می‌کند. تنظیم‌گری مناسب و طراحی بازار برای تقویت واکنش تقاضا و ذخیره‌سازی انرژی در این زمینه حیاتی خواهد بود.

قیمت برق همچنان در مناطق مختلف تفاوت قابل‌توجهی دارد که بر رقابت‌پذیری بخش‌های صنعتی اثرگذار است. قیمت میانگین برق برای صنایع انرژی‌بر در اتحادیه اروپا هنوز دو برابر ایالات متحده و به‌مراتب بالاتر از چین است. این اختلاف هزینه‌ها همچنان چالش‌هایی برای رقابت صنایع انرژی‌بر اروپا ایجاد می‌کند.