ایراسین

تازه‌ترین گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس زیر ذره‌بین ایراسین؛

تیرماه سخت اقتصاد ایران

اقتصاد ایران در تیرماه ۱۴۰۴ با چالش‌هایی روبه‌رو شد و رشد اقتصادی کشور به منفی ۰.۳ درصد رسید؛ رقمی که با حذف سهم نفت حتی به منفی ۰.۶ درصد کاهش یافته است. این وضعیت در نگاه نخست نشانه‌ای از کاهش شتاب سال گذشته است، اما در سطحی عمیق‌تر بیانگر ضرورت بازآرایی مسیر توسعه اقتصادی کشور است. کارشناسان معتقدند افت مقطعی رشد می‌تواند به‌مثابه هشداری باشد تا سیاست‌گذاران و بنگاه‌های بزرگ، به سمت تقویت موتورهای پایدار رشد مانند سرمایه‌گذاری مردمی، توسعه صنایع #دانش_بنیان و ارتقای بهره‌وری حرکت کنند.

صنایع سنگین ایران در حال تبدیل شدن به بازیگران بزرگ برق هستند؛

تراز برق ایران با سرمایه‌گذاری صنعتی

برخلاف سال‌ها تصور عمومی، صنایع بزرگ نه تنها مصرف‌کننده‌ای پرهزینه برای شبکه برق کشور نیستند، بلکه با اجرای قانون مانع‌زدایی و احداث ده‌ها نیروگاه جدید، در حال تبدیل شدن به ناجی کمبود ۱۷.۵ گیگاواتی برق ایران هستند؛ جایی که غول‌های معدنی بار اصلی تأمین پایدار انرژی کشور را بر دوش گرفته‌اند.

دکترین جدید فولاد ایران؛

چگونه صکوک ارزی، موتور محرک صنعت در عصر تحریم شد؟

در شرایط سخت تحریم، اوراق مرابحه ارزی نه صرفاً یک ابزار مالی، بلکه یک مکانیزم راهبردی برای پیوند بین بانک مرکزی، بنگاه‌های بزرگ و سرمایه‌های خرد به شمار می‌آید.

گره‌گشایی از FATF رمز گشایش بازار سرمایه می‌شود؛

‌پیشران‌های غیرمنتظره خروج بورس از رکود ‌

بازار سرمایه در طی سه ماه اخیر وضعیت کابوس باری را تجربه کرد و قیمت‌ها به طور متوسط ۴۵ درصد از ارزش خود را از دست دادند. دلیل این امر از دید فعالان بازار، وقوع جنگ ۱۲ روزه، رکود سنگین پس از جنگ، ناترازی انرژی، افزایش نرخ بهره بین بانکی و کاهش دیماند برق مصرفی صنایع بزرگ از اواسط اردیبهشت بود. اما با وجود وقوع آتش بس و رفع ریسک جنگ و حتی بهبود شرایط سیاست بین الملل این ریزش ادامه یافت و در ادامه مسیر نیز کم رنگ شدن عوامل اصلی ریزش نیز نتوانست مانع از افت شدید بازار شود.

از تصدی‌گری به تسهیل‌گری

در گزارش جهانی سرمایه‌گذاری ۲۰۲۴ کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل، اهمیت دولت دیجیتال به عنوان ابزاری برای تسهیل فرآیندهای سرمایه‌گذاری به وضوح مورد تاکید قرار گرفته است. تغییر از تصدی‌گری به تسهیل‌گری در حکمرانی، به معنای کاهش مداخلات مستقیم دولت در فعالیت‌های اقتصادی و تمرکز بر ایجاد زیرساخت‌های نهادی و فنی برای ارتقای فضای سرمایه‌گذاری است. این روند مستلزم بازنگری در نقش دولت، بهبود شفافیت، کارآمدسازی فرآیندها و پاسخگویی بیشتر نهادهای عمومی است.

چندنرخی‌بودن ارز، چگونه تورم و رانت را بازتولید می‌کند؟

سه نرخ ارز؛ یک اقتصاد گرفتار

دولت‌ها همواره با شعار مهار تورم، به سرکوب قیمت‌ها و کنترل نرخ ارز روی آورده‌اند؛ اما نتیجه این سیاست‌ها، در عمل خلاف هدف اعلام شده بوده است. امروز، وجود سه نرخ متفاوت ارز در اقتصاد ایران نه‌تنها به کنترل تورم کمکی نکرده، بلکه با ایجاد شکاف‌های قیمتی، زمینه‌ساز توزیع رانت گسترده و تضعیف تولید شده است.

فراتر از سیاست‌صنعتی

مطالعه «فراتر از سیاست صنعتی» نگاهی نو به سیاست صنعتی دارد. این پژوهش تعریفی جامع ارائه داده و گونه‌شناسی جدیدی از سیاست‌های صنعتی بر اساس جهت‌گیری و حوزه مداخله معرفی می‌کند. همچنین، چارچوبی مبتنی بر حسابداری رشد پیشنهاد می‌دهد که نشان‌دهنده تحول سیاست‌های صنعتی از مداخلات سنتی بازار محصول به اصلاح بازار عوامل تولید و در نهایت، ساخت نهادها و شبکه‌های استراتژیک است.

فرسودگی خاموش

حتی در هیاهوی تورم و تلاطم‌های ارزی، شاید کمتر کسی به این فکر کند که موتور تولید ایران، آهسته اما پیوسته در حال خاموش شدن است. پشت این خاموشی، عددهایی نهفته که به ظاهر خشک‌اند، اما در دل خود، روایتی تلخ از افول تدریجی زیرساخت‌های تولیدی کشور دارند؛ روایت فرسودگی بی‌صدا. گزارش پیش‌رو بر پایه داده‌های رسمی بانک مرکزی، روند افول سرمایه‌گذاری را از منظر کمّی و کیفی بررسی می‌کند و نشان می‌دهد چگونه یکی از اصلی‌ترین متغیرهای تولید، در حال فرسایش مزمن است.