به گزارش ایراسین، هند در راستای کاهش وابستگی به چین و تقویت ظرفیت داخلی در صنعت آهنرباهای عناصر نادر خاکی، طرح تشویقی جدیدی با بودجه ۷٬۲۸۰ کرور روپیه (معادل حدود ۸۱۵ تا ۸۱۶ میلیون دلار) به کابینه ارائه کرده، این برنامه که هدف آن ایجاد ظرفیت تولید ۶ هزار تن آهنربای دائمی عناصر نادر خاکی در سال است، نسبت به طرح پیشین که حدود ۲۹۰ میلیون دلار بود، رشد قابل توجهی داشته و نشان‌دهنده عزم هند برای توسعه زنجیره ارزش داخلی در این بخش است.

آهنرباهای دائمی عناصر نادر خاکی (Rare Earth Permanent Magnets – REPM) نقش کلیدی در صنایع پیشرفته، به ویژه خودروهای برقی، توربین‌های بادی، صنایع هوافضا و الکترونیک دارند، این آهنرباها عمدتاً شامل ترکیبات نئودیوم-آهن-بور (NdFeB) و ساماریوم-کوبالت (SmCo) هستند که خواص مغناطیسی بالایی دارند. هند با اجرای این برنامه قصد دارد تولید داخلی این آهنرباها را افزایش داده و وابستگی به واردات، به ویژه از چین، را کاهش دهد؛ چین بخش عمده فرآوری عناصر نادر خاکی و تولید آهنرباهای نئودیوم-آهن-بور را در اختیار دارد و در طول دهه گذشته بیش از ۸۰٪ تا ۹۰٪ بازار جهانی فرآوری این مواد را کنترل کرده است.

تشدید محدودیت‌های صادراتی چین در سال‌های اخیر به ویژه در ماه‌های اخیر، زنجیره تأمین جهانی را تحت فشار قرار داده است، این محدودیت‌ها بر صنایع تولید خودروهای برقی، الکترونیک پیشرفته و سایر صنایع وابسته به آهنرباهای نادر خاکی تأثیر گذاشته و باعث افزایش قیمت و تأخیر در تحویل سفارشات شده، این وضعیت فرصت و انگیزه‌ای برای کشورهایی مانند هند ایجاد کرده تا با سرمایه‌گذاری در تولید داخلی و ایجاد زنجیره تأمین مقاوم، نقش خود را در بازار جهانی تقویت کنند.

مزایای اقتصادی و استراتژیک

طرح هند علاوه‌بر تأمین ظرفیت تولید، شامل مشوق‌های مبتنی بر تولید و یارانه سرمایه‌ای برای کارخانه‌ها و شرکت‌های فعال در این حوزه است؛ هدف از این اقدامات، جذب سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی، کاهش هزینه‌های اولیه تأسیس کارخانه‌ها و تسهیل انتقال فناوری است.

با این حال، کارشناسان اقتصادی و صنعتی هشدار می‌دهند که توسعه صنعت آهنربای عناصر نادر خاکی در هند با چالش‌های متعددی روبه‌رو خواهد بود، از جمله این چالش‌ها می‌توان به کمبود نیروی انسانی متخصص در حوزه فرآوری و تولید آهنرباهای پیشرفته، طولانی بودن زمان‌بندی پروژه‌ها، پیچیدگی‌های فنی تولید و ملاحظات زیست‌محیطی ناشی از استخراج و فرآوری این عناصر اشاره کرد. استخراج عناصر نادر خاکی، به‌ویژه نمونه‌هایی که همراه با فلزات رادیواکتیو هستند، می‌تواند پیامدهای زیست‌محیطی جدی ایجاد کند. بنابراین برنامه‌ریزی دقیق و رعایت استانداردهای زیست‌محیطی و ایمنی صنعتی برای موفقیت این طرح حیاتی است.

از منظر اقتصادی، اجرای موفق این برنامه می‌تواند مزایای استراتژیک و مالی قابل توجهی برای هند به همراه داشته باشد؛ افزایش تولید داخلی به کاهش واردات و وابستگی به کشورهای خارجی کمک می‌کند، رقابت‌پذیری صنایع پیشرفته داخلی را افزایش می‌دهد و در بلندمدت می‌تواند جایگاه هند را در بازار جهانی آهنرباهای عناصر نادر خاکی ارتقا دهد. علاوه‌بر آن، ایجاد زنجیره تأمین پایدار و مقاوم در برابر شوک‌های خارجی، امکان برنامه‌ریزی صنعتی و امنیت انرژی و مواد اولیه را برای صنایع پیشرفته فراهم می‌کند.

از سوی دیگر، کارشناسان تأکید می‌کنند که دستیابی به مزایای بلندمدت مستلزم سرمایه‌گذاری مداوم در آموزش و توسعه فناوری، همکاری‌های بین‌المللی برای انتقال دانش فنی و مدیریت حرفه‌ای پروژه‌ها است. تجربه کشورهای دیگر نشان می‌دهد که توسعه صنعتی در حوزه عناصر نادر خاکی نیازمند برنامه‌ریزی بلندمدت، حمایت سیاست‌گذاران و ایجاد زیرساخت‌های پیشرفته است.

در مجموع، برنامه جدید هند نشان‌دهنده عزم استراتژیک کشور برای کاهش وابستگی به بازار خارجی، تقویت زنجیره داخلی و ورود به بازار جهانی آهنرباهای عناصر نادر خاکی است، موفقیت این طرح علاوه‌بر مزایای اقتصادی، می‌تواند نقش هند را به‌عنوان یک بازیگر مهم در زنجیره تأمین جهانی مواد معدنی حیاتی تثبیت کند و به تنوع‌بخشی در بازار جهانی کمک نماید.