پایگاه خبری تحلیلی ایراسین، در دل خاک تشنه‌ی شرق اصفهان، جایی میان روستاهایی که سال‌ها با کم‌آبی و بی‌فرصتی دست‌وپنجه نرم کرده‌اند، نسیمی تازه وزیدن گرفته است؛ نسیمی از جنس فولاد. در آستانه روز ملی روستا و عشایر، مدیرعامل گروه فولاد مبارکه، سعید زرندی، امروز (۱۳ مهرماه) به همراه هیئت همراه خود از پروژه‌های پیشرفت و آبادانی اجراشده در روستاهای شرق اصفهان بازدید کرد. این بازدید نه تنها فرصتی برای مشاهده میدانی نتایج فعالیت‌های شرکت بود، بلکه نمایانگر رویکرد نوآورانه و مشارکتی فولاد مبارکه در مسئولیت اجتماعی و توسعه محلی است. آنجا که روزی صدای دام‌های لاغر و زمین‌های ترک‌خورده نشانه فقر بود، امروز صدای گفت‌وگو، آموزش و خودباوری شنیده می‌شود. جایی میان روستاهای مادرگان و اسلام‌آباد، جایی که خاکش روزگاری تنها بوی کم‌فرصتی و محرومیت می‌داد، امروز از دل آن بوی امید بلند شده است.

نمادی از تغییرات بنیادین
این بار، فولاد مبارکه نه با کوره و شمش، بلکه با دانش و مشارکت اجتماعی به میدان آمده است. بازدید سعید زرندی و هیئت همراه از پروژه‌های پیشرفت و آبادانی در شرق اصفهان، نمادی از تغییری آرام اما بنیادین است: صنعتی که آموخته چگونه کنار مردم بایستد، نه بالای سر آن‌ها. در این منطقه، فولاد مبارکه الگویی تازه از مسئولیت اجتماعی را به اجرا گذاشته؛ الگویی که با نام «کانون‌های پیشرفت و آبادانی» شناخته می‌شود. این کانون‌ها نه یک دفتر روابط عمومی، بلکه شبکه‌ای از گفت‌وگوهای مردمی‌اند؛ محفلی که اهالی روستا در آن مشکلات را طرح می‌کنند، اولویت‌ها را می‌سنجند و خود در تصمیم‌گیری سهیم می‌شوند. از دل همین جلسات، بیش از ۵۱ پروژه در ۹۹ روستا شکل گرفته است؛ از اصلاح نژاد دام و بهبود بهره‌وری کشاورزی گرفته تا ایجاد فرصت‌های کارآفرینی خانگی.

تجربه عینی دامداران

اما شاید هیچ‌جا مثل روستای مادرگان نتوان اثر این تغییر را دید. روستایی که روزی دامدارانش از تلفات بالا و درآمد پایین می‌نالیدند؛ امروز از بهره‌وری و خوداتکایی سخن می‌گویند. یکی از دامداری‌های این روستا، پس از گذراندن دوره‌های آموزشی فولاد مبارکه، توانسته تلفات دام خود را به صفر برساند و تولید را دو برابر کند. میانگین منطقه هم رشد کرده است: ۶۰ درصد کاهش تلفات و ۳۰ درصد افزایش تولید. این آمار تنها اعدادی خشک نیست؛ حاصل تجربه عینی دامدارانی است که حالا در جلسات آموزشی از “فرمول جیره‌بندی” و “اصلاح جایگاه دام” سخن می‌گویند، نه از تنگدستی و ناامیدی.

فولاد مبارکه در این طرح، صرفاً «حامی مالی» نیست. رویکرد شرکت، تحلیلی و میدانی است: ابتدا «نظام مسائل» هر روستا را ترسیم می‌کند؛ سپس با تکیه بر داده‌های واقعی و گفت‌وگو با مردم، راه‌حل‌های بومی ارائه می‌دهد. در این فرآیند، کارشناسان دانشگاهی، اساتید کشاورزی و مشاوران توسعه محلی در کنار اهالی روستا می‌نشینند تا مسیر پایداری را از دل تجربه و علم بیرون بکشند.

زرندی در حاشیه بازدید خود گفت: «هدف ما خوداتکایی و پایداری است، نه کمک‌های مقطعی. می‌خواهیم این روستاها به الگویی برای سایر نقاط کشور تبدیل شوند.»

او به همراه مدیران شرکت، از مرکز جامع سلامت اسلام‌آباد و نمایشگاه محصولات روستایی شاتور نیز بازدید کرد؛ جایی که زنان روستایی، دست‌ساخته‌ها و فرآورده‌های محلی خود را در غرفه‌هایی ساده اما پرشور عرضه می‌کردند. به نظر می‌رسید آنچه فولاد مبارکه در شرق اصفهان کاشته، دیگر تنها در قالب پروژه‌ها نیست؛ در ذهن و باور مردم ریشه دوانده است.

سرمایه‌گذاری پایدار در گرو مشارکت مردم

این تجربه را می‌توان در کنار نمونه‌های جهانی قرار داد؛ جایی که غول‌های صنعتی چون Tata Steel در هند، POSCO در کره جنوبی و ArcelorMittal در اروپا نیز مسیر مشابهی پیموده‌اند. آنان فهمیده‌اند که توسعه واقعی زمانی اتفاق می‌افتد که کارخانه‌ها تنها سودآور نباشند، بلکه مولد اعتماد و سرمایه اجتماعی نیز باشند. فولاد مبارکه نیز اکنون در همان مسیر گام برمی‌دارد؛ با درک این حقیقت که سرمایه‌گذاری در مردم، پایدارتر از هر کارخانه‌ای است.

تحلیلگران اقتصادی این رویکرد را نقطه عطفی در مسئولیت اجتماعی شرکت‌های ایرانی می‌دانند. چراکه برای نخستین‌بار، مشارکت محلی به‌جای کمک‌های مقطعی و تبلیغاتی در مرکز برنامه قرار گرفته است. فولاد مبارکه با پیوند دادن «دانش صنعتی» با «دانش زیست بومی»، معادله جدیدی از توسعه خلق کرده است؛ توسعه‌ای که از دل گفتگو و اعتماد متولد می‌شود.

اکنون در شرق اصفهان، وقتی خورشید غروب می‌کند و گله‌ها به آغل بازمی‌گردند، صدای دیگری هم شنیده می‌شود؛ صدای گفت‌وگو، یادگیری و امید. صنعتی که روزی از فولاد سخن می‌گفت، حالا از زندگی سخن می‌گوید.