پایگاه خبری تحلیلی ایراسین، بازار سهام شانگهای در هفته‌های اخیر حال و هوای خاصی دارد؛ معامله‌گران با لبخندی کنایه‌آمیز به هم می‌گویند: «کامبریکون، فقط جایگزین انویدیا در پردازنده‌ها نیست؛ در رشد سهام هم همین‌طور است!» هرچند ارزش بازاری این شرکت چینی به‌مراتب کمتر از غول آمریکایی همتای خود است، اما بازدهی سهامش در یک سال گذشته، با بیش از ۳۵۰ درصد رشد، به‌وضوح از انویدیا پیشی گرفته است؛ تقریباً ۱۵ برابر بیشتر. این ارقام، نشانه‌ای از یک موج جدید خوش‌بینی در تراشه‌سازی چین است؛ موجی که به‌رغم محدودیت‌ها و تحریم‌های سختگیرانه آمریکا، همچنان در حال اوج‌گیری است.
در چند سال اخیر، ایالات متحده تلاش‌های بی‌وقفه‌ای را برای مهار جاه‌طلبی‌های فناورانه چین به‌ویژه در حوزه هوش مصنوعی و صنایع پیشرفته آغاز کرده است. از محدودیت‌های صادرات تراشه‌های پیشرفته و تجهیزات تولید نیمه‌هادی گرفته تا ایجاد موانع پیچیده برای دسترسی چین به فناوری‌های کلیدی، واشنگتن امیدوار بود بتواند سرعت رشد صنعت تراشه چین را کاهش دهد. تازه‌ترین اقدام آمریکا، ممنوعیت فروش تراشه H20 شرکت انویدیا به چین بود؛ تراشه‌ای که به‌طور ویژه و در پاسخ به تحریم‌های قبلی طراحی شده بود. هرچند دولت ترامپ وعده داده بود که از ۱۵ می، رژیم جدیدی برای مجوزهای صادراتی به چین اجرا کند، اما حالا این سیاست در آستانه لغو است. با این حال، حتی اگر این برنامه متوقف شود، جایگزین‌های آن، احتمالاً شامل توافق‌نامه‌های دوجانبه و اقدامات محدودکننده دیگر، همچنان فضای بازی چین را محدود خواهند کرد.
اما برخلاف پیش‌بینی‌ها، به نظر می‌رسد چین در مسیر پیشرفت خود متوقف نشده است. غول‌های فناوری این کشور، مانند علی‌بابا و تنسنت، همچنان با شتاب در حال ساخت مراکز داده پیشرفته برای کاربردهای هوش مصنوعی هستند، گویی تحریم‌ها اثری بر آنها نداشته است. این واقعیت به‌ویژه در شرایطی که سال گذشته، شرکت‌های آمریکایی تحریم‌های سنگینی را علیه چین اعمال کردند، قابل‌توجه است. پیشرفت‌های چین در این عرصه، آن‌هم در چنین بازه زمانی کوتاه، شگفت‌انگیز است. نمونه بارز این روند، شرکت دیپ‌سیک است؛ یک استارت‌آپ چینی که به‌رغم تحریم‌ها، به رشد خود ادامه می‌دهد. این شرکت و امثال آن، نشان می‌دهند که صنعت فناوری چین چگونه می‌تواند با وجود محدودیت‌های خارجی، مسیر خود را پیدا کند. چین، حتی با در اختیار نداشتن تجهیزات پیشرفته غربی، همچنان به توسعه تراشه‌های پیشرفته ادامه می‌دهد و این نشان می‌دهد که تأثیر تحریم‌ها بر پویایی این صنعت کمتر از آن چیزی بوده که تحلیلگران غربی پیش‌بینی می‌کردند.
البته این پیشرفت‌ها خالی از چالش نبوده‌اند. چین همچنان به تجهیزات حیاتی غربی، به‌ویژه در حوزه‌هایی مانند لیتوگرافی فوق‌بنفش شدید (EUV) وابسته است؛ فناوری‌ای که در انحصار شرکت‌هایی مانند ASML هلندی است. بدون این فناوری، تولید پیشرفته‌ترین تراشه‌ها همچنان دشوار خواهد بود. با این حال، شرکت‌هایی مانند کامبریکون در حال توسعه جایگزین‌هایی برای تراشه‌های انویدیا هستند و پیش‌بینی می‌شود در ماه‌های آینده، این محصولات به بازار عرضه شوند. هیگون، یک بازیگر دیگر در این عرصه نیز در تلاش است تا تراشه‌هایی طراحی کند که بتوانند بخشی از نیازهای داخلی چین به پردازشگرهای قدرتمند را پاسخ دهند.
هوآوی نیز یکی از نمادهای این تحول است. این شرکت که پس از تحریم‌های آمریکا، درگیر یک نبرد بقا بود، حالا با معرفی پردازشگر ابری کلادماتریکس (CloudMatrix)، توانسته جایگاه خود را بازیابد. گزارش‌ها حاکی از آن است که هوآوی توانسته بخشی از زنجیره تامین تراشه‌های خود را بومی‌سازی کند، هرچند تنها حدود ۳۴ درصد از تراشه‌های AI این شرکت، با فناوری‌های شبکه‌سازی پیشرفته داخلی تولید می‌شوند. اما همین دستاورد، در شرایط محدودیت‌های شدید، یک موفقیت محسوب می‌شود.
با وجود تمام این دستاوردها، مسیر چین برای دستیابی به خودکفایی کامل در صنعت تراشه‌سازی همچنان دشوار است. تحلیلگران معتقدند که چین برای رهایی از وابستگی به فناوری‌های غربی، به زمان و سرمایه‌گذاری عظیمی نیاز دارد. اما آنچه امروز در بازار سهام و خطوط تولید شرکت‌های چینی دیده می‌شود، یک واقعیت مهم را نشان می‌دهد: تراشه‌سازی چین، به‌رغم همه محدودیت‌ها، در حال تبدیل‌شدن به یک نیروی جدی در بازار جهانی است. این «شگفتی سیلیکونی» ممکن است در کوتاه‌مدت نتواند سلطه آمریکا و شرکت‌هایی مانند انویدیا را به چالش بکشد، اما پیام مهمی برای جهان دارد: چین آماده است تا سهم بیشتری از آینده دیجیتال را به خود اختصاص دهد؛ حتی اگر مسیر پیش‌رو پر از دست‌انداز و چالش باشد.
اکونومیست
ارسال نظر