به گزارش خبرنگار ایراسین، تمدید آتش‌بس، همان‌طور که تحلیل‌گران اندیشکده‌های تجاری پیش‌بینی می‌کردند، مانع از اجرایی شدن تعرفه‌های سه‌رقمی شد که عملاً واردات متقابل را غیرممکن می‌کرد. این تعرفه‌ها به‌ویژه در حوزه کالاهای فناورانه، قطعات صنعتی و محصولات کشاورزی می‌توانست میلیاردها دلار مبادله را متوقف کند و زنجیره تأمین جهانی را دچار آشفتگی بی‌سابقه سازد. تجربه سال‌های ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۰ نشان داده که چنین شوک‌هایی نه تنها به اقتصاد دو کشور، بلکه به شرکای ثالث نیز منتقل می‌شود.
نفس‌گیری کوتاه‌مدت برای صنایع
تعرفه‌های فعلی اگرچه پایین‌تر از سقف تهدیدشده هستند، اما با ۳۰ درصد در آمریکا و ۱۰ درصد در چین همچنان بالاتر از میانگین جهانی‌اند. شرکت‌های آمریکایی فعال در حوزه واردات قطعات الکترونیک، ماشین‌آلات سنگین و منسوجات فعلاً از جهش قیمت‌ها در امان می‌مانند؛ همان‌طور که تولیدکنندگان چینی در بخش صادرات پوشاک، تجهیزات مخابراتی و کالاهای مصرفی از لغو موقت تعرفه‌های بیش از ۱۰۰ درصدی سود می‌برند. با این حال، این وضعیت بیشتر به تأخیر بحران شباهت دارد تا حل آن.
مذاکرات در سایه فشار انتخاباتی و امنیتی
دونالد ترامپ در متن فرمان خود بر «عدم تقارن روابط اقتصادی» و «نگرانی‌های امنیت ملی» به‌عنوان محورهای مذاکره تأکید کرده است. همین موضوع نشان می‌دهد که مذاکرات فراتر از مسائل تراز تجاری است و به حوزه‌های استراتژیکی همچون مالکیت فکری، کنترل فناوری‌های پیشرفته و نفوذ در بازارهای جهانی کشیده شده است. همزمان، نزدیکی به انتخابات نوامبر، این توافق موقت را به ابزاری دوگانه برای ترامپ تبدیل کرده؛ از یک‌سو کاهش فشار تورمی بر مصرف‌کنندگان داخلی و از سوی دیگر استفاده از تهدید تعرفه‌ای برای امتیازگیری از پکن.
اهمیت محل مذاکرات و سابقه توافقات
سه دور مذاکره امسال – از ژنو در ماه مه، تا استکهلم در تیرماه، و در نهایت اعلام توافق در اوت – نشان می‌دهد که طرفین تلاش کرده‌اند فضای گفت‌وگو را به دور از خاک خود رقم بزنند. این انتخاب از منظر دیپلماسی اقتصادی، اقدامی برای خنثی‌سازی فشارهای سیاسی داخلی تلقی می‌شود. با این حال، تجربه توافقات پیشین نیز حکایت از شکنندگی این نوع آتش‌بس‌ها دارد؛ زیرا اختلافات بنیادی مانند حمایت‌های دولتی از صنایع داخلی یا محدودیت‌های صادرات فناوری پابرجاست.
بازارها و مسیر ۹۰ روز آینده
واکنش اولیه بازارهای سهام و ارز به خبر تمدید آتش‌بس، مثبت اما محتاطانه بود. فعالان بازار می‌دانند که این فرصت سه‌ماهه می‌تواند تا حدی ثبات نسبی ایجاد کند، ولی هرگونه شکست در مذاکرات به بازگشت شتابان تعرفه‌ها خواهد انجامید. در چنین شرایطی، صنایع جهانی از خودروسازی اروپا گرفته تا تولیدکنندگان لوازم خانگی آسیای شرقی، در حال ارزیابی سناریوهای اضطراری برای تأمین جایگزین‌های زنجیره تولید هستند.
جمع‌بندی تحلیلی
تمدید ۹۰ روزه آتش‌بس تجاری بین آمریکا و چین، بیشتر یک توقف تاکتیکی در میانه جنگ اقتصادی است تا آغازی برای صلح پایدار. از یک‌سو، این اقدام فشار فوری بر بازارها را کاهش می‌دهد و جلوی جهش تورمی ناشی از افزایش تعرفه‌ها را می‌گیرد؛ از سوی دیگر، با حفظ نرخ‌های بالای فعلی، نشان می‌دهد که هر دو طرف همچنان به استفاده از تعرفه به‌عنوان ابزار فشار اعتقاد دارند. با نزدیک شدن به پایان این مهلت، مسیر مذاکرات بیش از پیش به روند رقابت ژئوپلیتیکی و تحولات سیاسی داخلی در دو کشور گره خواهد خورد.
ارسال نظر