به گزارش ایراسین به نقل از ایرنا، بهره‌گیری از فناوری‌های نو در بخش‌های مختلف معدن از جمله اکتشاف، استخراج و فرآوری معادن نه تنها منجر به ارتقای بهره وری قابل توجهی در محصولات معدنی می‌شود بلکه به ارتقای ایمنی و کاهش حوادث مالی و جانی نیز کمک می‌کند.

طبق گزارش‌های جهانی، ایران پس از آمریکا، روسیه، عربستان و کانادا در رتبه پنجم جهانی از نظر ذخایر منابع طبیعی و معدنی قرار دارد و ۲۷.۳ تریلیون دلار ذخایر منابع طبیعی و معدنی را در خود جای داده است.

از این میزان، ۱۴۰۰ میلیارد دلار به بخش معادن اختصاص دارد، این در حالی است که طبق گفته مسئولان زمین شناسی کشورمان، تنها ۲۹ میلیارد دلار از این ذخایر کشف شده که تنها معادل ۲ درصد ظرفیت معدنی کشور است.

هر چند معادن غنی و فراوانی در ایران وجود دارد اما شاهد امنیت و کارایی پایین در این معادن هستیم که یکی از مهمترین دلایل آن غفلت از موضوع فناوری‌ها و هوشمند سازی است.

از این رو رشد ۱۳ درصدی معدنی به عنوان یکی از اصول مهم در برنامه هفتم توسعه مورد تاکید قرار گرفته است که طبق گفته کارشناسان حوزه معدن برای تحقق این امر، نیاز به جذب ۵۵ میلیارد یورو سرمایه خارجی و استفاده از تجهیزات و فناوری‌های جدید در بخش معدن است.

تحول دیجیتال در معادن برای تحقق بهره وری

تحقق رشد معدنی در کشور نیازمند تحول دیجیتال و استفاده از هوش مصنوعی است این رشد زمانی شدنی است که به عنوان یک دغدغه تبدیل به یک الزام شود تا زمینه ایجاد رقابت و بهره وری را در معادن فراهم کند.

سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی یکی از نهادهای متولی دولتی در حوزه معادن کشور است که در زمینه معادن و استفاده از فناوری‌ها سرمایه گذاری‌های خوبی انجام داده است برای تأمین مالی و سرمایه‌گذاری خارجی، مذاکرات و توافقاتی با شرکت‌های خارجی صورت گرفته است که در آینده نزدیک قرار است سرمایه‌گذاری خارجی با همکاری پیمانکاران داخلی اجرایی شود به طوری که طرف‌های خارجی با انتخاب پیمانکاران ایرانی، تولید ماشین‌آلات نسل جدید و با ظرفیت بالاتر را انجام خواهند داد.

صندوق بیمه فعالیت‌های معدنی نقش قابل توجهی در پشتیبانی و حمایت از معدن کاران داشته و همزمان در زمینه واردات نیز همکاری مناسبی برای صدور مجوزها صورت گرفته است به گونه‌ای که در دو سال گذشته، ماشین‌آلات نو و کارکرده وارد کشور شده است.

سمیه خلوصی، معاون برنامه ریزی و توانمند سازی سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی (ایمیدرو) معتقد است که استفاده از تکنولوژی‌ها برای رسیدن به رشد ۱۳ درصدی معدن کمک می‌کند چراکه بدون هوشمند سازی دستیابی به این هدف شدنی نیست ضمن اینکه برنامه‌ای در سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی (ایمیدرو) تعریف شده است تا بیش از چهار درصد سهم بهره وری معدن را تا پایان برنامه هفتم محقق کند.

سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران، سند تحول راهبردی دیجیتال معادن را با هدف ارتقای بهره وری و ایمنی تدوین کرده است.

وی عنوان کرده است که سعی می‌کنیم تا بخش هوشمند سازی را با بخش معدن مرتبط کنیم و از ظرفیت نهادهای دولتی از جمله صندوق فناوری ریاست جمهوری و نهادهای حاکمیتی برای ایفای نقش تسهیل گری بهره می بریم.

یکی دیگر از اقدامات سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران، سند تحول راهبردی دیجیتال معادن است که در آن چشم انداز افق ۱۴۰۹ معادن ایران به عنوان پیشرفته‌ترین کشور در حوزه هوشمندسازی تعریف شده است.

در این سند به موضوع رسیدن به بالاترین حد ایمنی و ارتقای بهره وری تاکید شده است که چابکی و انعطاف پذیری در دیجیتال، بهره وری و بهینه سازی فرآیندها، نوآوری و پیشگامی در فناوری، دانش بنیانی و توسعه سرمایه انسانی، شفافیت در داده محوری، امنیت سایبری از موارد دیگر در معادن است.

بر اساس این سند، کل معادن به هوشمندسازی متصل خواهند شد تا به کاهش ۲۵ درصدی در هزینه‌ها و ارتقای ۲۰ درصدی در بهره وری معادن دست یابند.

یکی دیگر از متولیان بخش معدن، خانه معدن ایران است که توسط بخش خصوصی مدیریت می‌شود این خانه نقش بسزایی در مطالبه گری بخش خصوصی در حوزه معادن است که توجه به موضوع تکنولوژی می‌تواند به ارتقای بخش معدن کمک کند.

رئیس خانه معدن ایران با اشاره به اینکه باید زیرساخت‌های هوشمندسازی در معادن فراهم شود می‌گوید: برای رسیدن به رشد ۱۳ درصدی در معادن باید زمینه سرمایه گذاری‌های خارجی و داخلی در کشورمان باز و تسهیلگری شود.

محمدرضا بهرامن ادامه می‌دهد: یکسری مشکلات در سرمایه گذاری‌های داخلی و خارجی وجود دارد که نهادهای متولی باید در این زمین برنامه ریزی کرده و موانع را بردارند.

رئیس خانه معدن ایران اضافه می‌کند: به خاطر شرایط تحریمی اکنون با برای تبادلات مالی با کشورهای مختلف دچار مشکل هستیم که باید مباحث سیستم بانکی پیگیری شود.

وی با اشاره به اینکه اکنون به رشد سه درصدی در معادن دست پیدا کرده ایم می‌گوید: برای رسیدن به رشد ۱۳ درصدی فاصله زیادی وجود دارد باید موانع برداشته شده و از بخش خصوصی حمایت شود.

بهرامن تاکید می‌کند: توسعه بخش معدن از محل سرمایه گذاری‌های بخش خصوصی محقق می‌شود نقش دولت باید تنظیم گری و تسهیل گری باشد.

وی با بیان اینکه نگاه‌ها به معادن باید تغییر کند می‌گوید: اکنون بسیاری از تجهیزات و دستگاه‌ها در معادن فرسوده است که باید در زمینه واردات موانع برداشته شود.

رئیس خانه معدن ایران خاطر نشان می‌کند: ارتباط بین شرکت‌های دانش بنیان و بخش معدن به استفاده از تکنولوژی و فناوری‌های جدید کمک خواهد کرد نه تنها منجر به افزایش بهره وری و کاهش هزینه‌ها در معادن می‌شود بلکه تأثیر بسزایی در افزایش سطح ایمنی و کاهش حوادث نیز دارد.

سهم اکتشاف و استخراج در زنجیره ارزش افزوده معادن به قدری بالاست که توجه به فناوری در معادن می‌تواند یکی از سودآورترین جایگزین‌های نفتی در صادرات شده و در کنار نفت و گاز به ثروت اندوزی کمک کند