به گزارش ایراسین، بررسی روزانه نرخ ارز در بازارهای رسمی و غیررسمی کشورمان نشان می‌دهد که این اسکناس سبز رنگ از ابتدای هفته جاری تا به امروز نزدیک به یک هزار تومان ارزان‌تر شده و به قول معروف قدرت ریال در مقابل دلار افزایش یافته است.

این درحالی است که البته دقیقا از زمان رنگ باختن اسکناس عموسام در بازار کشورمان شاخص تابلو تالار شیشه سبز رنگ شده و روند رشد قابل توجهی را به خود گرفت که همزمانی این دو اتفاق باعث شد تا در ذهن همگان این سئوال ایجاد شود که واقعا چه روی داده که دلار اینگونه سریع رنگ باخت و در مقابل تالار شیشه‌ای روی بورس آمد؟ یا این اتفاق می‌تواند ضرب المثل تب‌تند زود عرق می‌کند را به صاحبان سرمایه یادآوری کند؟

خروج سفته‌بازان از بازار

رضا احمدی یکی از فعالان بازار ارز و طلا در تهران به خبرنگار ما گفت: با توجه به تعطیلی بازار در هفته‌های گذشته بسیاری از معاملات و فعالیت‌های اقتصادی تعطیل بود به همین دلیل تقاضای قابل توجهی در بازار ارز تجربه نشد و بیشتر نوسان‌گیرها و سفته‌بازان در این بازار به صورت مجازی فعالیت می‌کردند که همین روند برای تثبیت نرخ دلار در کانال 16000 تومان عامل قابل قبولی شد.

احمدی در ادامه افزود: بسیاری از فعالان خرد در این بازار هم با باور اینکه امسال قیمت دلار سقف‌جدیدی را از نظر قیمتی تجربه خواهد کرد در این معاملات  حضور داشتند تا اینکه انتشار برخی اخبار از سوی مسئولان دولتی مبنی بر دریافت وام از مجامع بین‌المللی و همچنین آزاد شدن برخی از مبالغ بلوکه شده ایران در خارج از کشور این فعالیت را به خود متوجه کرد.

این فعال بازار ارز و سکه معتقد است انتشار این اخبار دقیقا در تصمیم‌گیری‌های فعالان خرد و سفته‌بازان تاثیر گذاشت که البته تعطیلی بازارهای خارجی مثل امارات ، ترکیه و افغانستان در این زمینه بی‌تاثیر نبود و در نهایت ابتدای هفته با عرضه سهام برخی شرکت‌های بزرگ دولتی در بورس بیشتر سفته‌بازان به سمت تالار شیشه‌ای مهاجرت کردند.

وی درباره آینده بازار دلار و قیمت‌ به خبرنگار ما گفت: البته همه برآوردها منوط به تصمیم‌گیری و فعالیت بانک مرکزی در ایران است که در بازار چطور دخالت داشته باشد اما آنچه اکنون در بازار می‌بینیم ثبات نرخ حداقل تا پایان اردیبهشت ماه است.

احمدی تصریح کرد: حفظ فاصله قابل قبول میان نرخ بازار رسمی و غیررسمی دقیقا شاهد مثال غیرقابل انکاری است که بانک مرکزی به این میزان یعنی تقریبا 2 تا 4 درصد رضایت دارد و سعی در مدیریت کردن آن دارد و اگر این فاصله معنادار شود قطعا وارد میدان شده و نرخ‌ها را تعدیل خواهد کرد.

دقت عمل در سیاست‌های پولی الزامی است

البته نباید فراموش کنیم ابتکار عمل دولت برای عرضه سهام شستا در بازار سهام در روزهای اخیر باعث شده تا نظر برخی از صاحبان سرمایه را به خود جلب کند و به قول معروف جذابیت رشد قیمتی بورس نقدینگی قابل توجهی را هم از بازار گرفت.

اما نکته اصلی اینجاست که این جاذبه پرسود آیا برای همیشه همچنان جذاب می‌ماند که بتواند حجم بالای نقدینگی اقتصاد کشورمان را به خود گرفته و مانع از بروز بحران بشود؟

در این زمینه دکتر کامران ندری اقتصاددان به خبرنگار ما گفت: در نگاه اول باید قبول کنیم که سیاست بانک مرکزی در این روزها منطقی و به جا بوده است و تا حدودی از هیجان بازارهای موازی را به خود جلب کرده درحالی که باید توجه کنیم که اگر این جاذبه از بین برود چه اتفاقی خواهد افتاد.

ندری در ادامه تاکید کرد: برخی از سیاست‌های پولی در کشور از ابتدای سال مطرح شده است که می‌تواند درصورت بروز هرگونه خلل در جذابیت بازار سرمایه (بورس) مشکلاتی به بازارهای ارز، طلا، مسکن و حتی خودرو تحمیل کند و این سیاست‌ها در واقع کاهش نرخ سود بانکی است.

به گفته این اقتصاددان سیاست‌های بانک مرکزی در واقع کدهایی را بازار و صاحبان سرمایه ارسال می‌کند که باید منتظر واکنش آن باشیم امروز این کدها بیانگر جذابیت بازار سرمایه و بورس بوده‌اند و می‌بینیم روند روبه‌رشد بورس ادامه دارد، بنابراین اگر سیگنال اشتباه ارسال کنیم قطعا باید منتظر مشکلات بیشتری باشیم.

  ندری به خبرنگار ماگفت: سیاست کاهش نرخ سود بانکی اگرچه از نظر اقتصادی قابل دفاع است اما در شرایط فعلی اقتصاد ایران می‌تواند تبعات منفی به بازار تحمیل کند چون سپرده‌گذاران علاوه براینکه به دنبال دریافت سود هستند برای حفظ سرمایه‌هایشان نیز برنامه‌ریزی می‌کنند و اکنون که روند کاهشی نرخ سپرده احتمالا اجرا شود کاملا طبیعی است که سپرده‌ها از بانک خارج و روانه بازارهای جذاب می‌شود که فعلا بورس است اما ممکن است ماه آینده این بازار اصلا جذاب نباشد.

شواهد چه می‌گوید؟

به‌هرحال خوشبختانه نرخ دلار روند نزولی به خود گرفته به نوعی پول ملی کشورمان تقویت شده و رونق بازار بورس هم چشم بسیاری از صاحبان سرمایه را گرفته است که همگی نشانه‌هایی امیدوارکننده از آینده دودوتای اقتصاد ایران خواهد بود.

این درحالی است که برخی نشانه‌های زیرپوستی حکایت از این دارند که اگر معادلات بانک مرکزی به هر دلیل با چالش روبرو شود جای تردید نیست که فنر قیمتی دربسیاری از بازارهای جذاب برای صاحبان سرمایه در رفته و شاید دوباره تجربه نوسان‌های نرخ دلار در سال 97 را داشته باشیم.

نکاتی که می‌تواند این فرضیه را به واقعیت تبدیل کند حذف تقاضای موثر واردکنندگان از بازار ارز با سیاست قطره‌چکانی بانک مرکزی برای تخصیص ارز بوده و به نوعی ایجاد انگیزه‌های بالا در بازار بورس با عرضه سهام شرکت‌هایی بسیار بزرگ مثل شستا.

بسیاری از کارشناسان و اقتصاددان‌ها در این شرایط معتقدند واقعیت اقتصاد ایران این است که نباید هرگز به آن شوک وارد کنیم چون ممکن است تبعات و هزینه بالایی برای جلوگیری از بحران برای آن بپردازیم به همین دلیل تصمیم‌گیری‌ها و سیاست‌گذاری‌ها نیز باید بگونه‌ای باشد که کاملا آرامش در بازار حاکم شود مثل آنچیزی که تقریبا سال قبل تجربه شد .

به این ترتیب با درنظر گرفتن روند جذابیت فعلی بازار بورس این نگرانی کاملا محسوس است که مبادا این روند جذاب بازار بورس بازارسازی بوده و درپی آن باید شاهد خروج سرمایه‌های سرگردان از این بازار و برهم زدن توازن بازارهایی مثل خودرو، دلار، طلا و مسکن باشیم.

در این شرایط اگر بانک مرکزی بتواند سیاست‌های خود را اجرایی کند بنظر می‌رسد روند افزایشی ماهانه 2 درصد در نرخ دلار منطقی به نظر آیند و دور از واقعیت نباشد که بگوییم احتمالا دلار با کانال 15000 کارخود را در سال 1399 شروع کرده و قرار است در محدوده قیمتی 18000 تومانی کارنامه خود را پایان سال ببندد.

البته فراموش نکنیم که عوامل بسیاری می‌تواند تمام این معادلات را برهم زده و یکباره جریان‌های تازه‌ای در نرخ‌ها ایجاد کند بنابراین در شرایط فعلی و با درنظر گرفتن ثابت شرایط تا پایان سال نرخ اسکناس سبز دلار در همین محدود یاد شده نوسان کند.

گزارش از عماد عزتی