به گزارش ایراسین، تغییرات اقلیمی یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های زیست‌محیطی قرن حاضر به شمار می‌رود و آثار آن در جهان و ایران به‌وضوح قابل مشاهده است؛ افزایش میانگین دمای زمین نسبت به عصر پیشا صنعتی، که تاکنون حدود ۱.۵ درجه سانتی‌گراد بوده و پیش‌بینی می‌شود تا پایان قرن به ۲.۶ تا ۴ درجه برسد، موجب تغییرات گسترده در الگوهای اقلیمی شده، این تغییرات می‌توانند در برخی مناطق با بارش شدید و سیلاب‌های مکرر و در مناطق دیگر با خشکسالی‌های طولانی و گسترده همراه باشند، در ایران روند خشکسالی نه تنها ادامه دارد بلکه نسبت به گذشته تشدید شده است و عوامل انسانی مانند تخریب منابع طبیعی و تغییر کاربری زمین، این وضعیت را تشدید می‌کند.

سازگاری با تغییرات اقلیمی و مدیریت هوشمند منابع، راهکار اصلی کاهش آسیب‌پذیری در برابر این بحران است، بهینه‌سازی مصرف انرژی، کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی، بهره‌گیری از انرژی‌های تجدیدپذیر، اصلاح روش‌های کشاورزی و انتخاب محصولات متناسب با اقلیم هر منطقه، از جمله اقداماتی هستند که می‌توانند ضمن حفاظت از منابع طبیعی، امنیت غذایی و توسعه پایدار کشور را تضمین کنند. برنامه‌ریزی دقیق ملی و استفاده بهینه از منابع آب و انرژی، ضرورت اجتناب‌ناپذیر برای آینده‌ای پایدار است.

ضرورت سازگاری با تغییر اقلیم

در این باره احد وظیفه، رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی اظهار کرد: با توجه به روند جهانی تغییرات اقلیمی و بر اساس گزارش‌های هیأت بین‌الدوله تغییر اقلیم (IPCC)، مشاهده روندهایی که تا کنون بررسی کرده‌ایم و کمیت‌هایی که این تغییرات را ایجاد می‌کند همچون غلظت گازهای گلخانه‌ای در اتمسفر زمین نشان می‌دهد متوسط دمای زمین نسبت به عصر پیشاصنعتی تا کنون حدود یک و نیم درجه افزایش یافته است، این عدد بسیار بزرگی بوده و نشان دهنده آن است که حجم عظیمی از انرژی وارد جو و سطح زمین شده است. پیش‌بینی می‌شود تا پایان قرن میلادی جاری، دمای کره زمین بین ۲.۶ تا ۴ درجه گرم‌تر از عصر پیشاصنعتی شود که پیامدهای قابل توجهی بر الگوهای اقلیمی جهان خواهد داشت.

وی افزود: این تغییرات باعث می‌شود مناطق مختلف کره زمین دچار تغییرات گسترده‌ای شوند به طوری که ممکن است در برخی مناطق با بارش‌های شدید و سیلاب‌های مکرر مواجه باشیم و در مقابل در برخی مناطق دیگر هر سال خشکسالی وسیع‌تر خواهد شد، در کشور ما نیز روند خشکسالی نه تنها ادامه خواهد داشت بلکه نسبت به گذشته تشدید نیز می‌شود، بخشی از این وضعیت ناشی از تغییرات اقلیمی جهانی است و بخشی دیگر حاصل فعالیت‌های انسانی مانند جنگل‌زدایی و تخریب منابع طبیعی است.

رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی در خصوص بارورسازی ابرها بیان کرد: اصلاً نمی‌توان به عنوان راهکار اصلی به آن تکیه کرد. این روش تنها در مکان‌ها و زمان‌های محدود می‌تواند تا حدودی مؤثر باشد و هرگز قادر به رفع خشکسالی در مقیاس ملی نیست، راه‌حل اساسی سازگاری با تغییر اقلیم است.

وظیفه افزود: در سطح جهانی کشورها در تلاش هستند مصرف نفت و گاز را کاهش دهند و به سمت انرژی‌های پاک حرکت کنند، بنابراین ما نیز با توجه به اینکه از نظر آب محدود هستیم باید در سطح ملی مصرف سوخت‌های فسیلی را بهینه کنیم، شدت مصرف انرژی را کاهش دهیم و از ظرفیت بالای انرژی خورشیدی در کشور بهره ببریم، همچنین باید وابستگی خود به منابع آبی را کمتر کنیم تا آسیب پذیری در برابر خشکسالی کاهش پیدا کند.

وی ادامه داد: در حوزه کشاورزی لازم است روش‌های مدرن و کم آب‌بر جایگزین شود و محصولات متناسب با اقلیم هر منطقه کشت شود؛ مهم‌ترین کاری که می‌توانیم انجام دهیم این است که هر محصولی را در هر منطقه‌ای نکاریم، زیرا اصلاً عاقلانه نیست که در مناطق کم آب محصولات آب بری همچون برنج یا هندوانه را کشت کنیم، در واقع باید از تلاش‌های بیهوده دست برداریم و فعالیت‌ها را بر اساس برنامه‌ریزی ملی و جانمایی صحیح صنعت، جمعیت و کشاورزی ساماندهی کنیم.