به گزارش ایراسین، اداره ملی انرژی چین (NEA) اعلام کرده است که طی پنج سال آینده قصد دارد کاربرد انرژی‌های تجدیدپذیر را فراتر از بخش تولید برق گسترش دهد تا بتواند ظرفیت فزاینده نیروگاه‌های بادی و خورشیدی را به‌صورت بهینه در بخش‌های مختلف اقتصادی جذب کند.
در سند رسمی این نهاد آمده است که استان‌ها و تولیدکنندگان برق باید در دوره برنامه پنج‌ساله ۲۰۲۶ تا ۲۰۳۰ با دولت‌های محلی همکاری کنند تا زیرساخت‌های صنعتی برای تولید هیدروژن سبز، آمونیاک سبز، متانول سبز و سوخت پایدار هواپیما (SAF) ایجاد شود.

هیدروژن سبز با استفاده از برق تجدیدپذیر و از طریق فرایند الکترولیز آب تولید می‌شود و به‌عنوان سوختی کم‌کربن برای صنایع سنگین و حمل‌ونقل، یا ماده اولیه تولید آمونیاک و متانول، نقشی کلیدی در مسیر کربن‌زدایی ایفا می‌کند. چین حتی مناطق ساحلی خود را به سمت استفاده از باد فراساحلی برای تولید هیدروژن سوق می‌دهد؛ روشی که هنوز در مراحل اولیه توسعه است.

علاوه بر آن، این کشور قصد دارد از انرژی‌های پاک برای تأمین گرمایش صنعتی، به‌ویژه در پارک‌های صنعتی، استفاده کند. بر اساس برآورد آژانس بین‌المللی انرژی (IEA)، صنعت حدود ۶۰ درصد از کل برق مصرفی چین را در اختیار دارد و به همین دلیل ایجاد پارک‌های صنعتی کم‌کربن یکی از ارکان کلیدی برنامه‌های جدید پکن است.

چالش جهانی محدودسازی تولید؛ فرصت یادگیری برای ایران

یکی از مهم‌ترین دلایل رویکرد تازه چین، بروز پدیده‌ای به نام محدودسازی تولید (Curtailment) است؛ وضعیتی که در آن تولید برق از منابع بادی و خورشیدی بیش از ظرفیت شبکه برق است و بخشی از انرژی تولیدشده هدر می‌رود.

برآورد مؤسسه مشاوره انرژی وود مکنزی (Wood Mackenzie) نشان می‌دهد که نرخ محدودسازی برق خورشیدی در ۲۱ استان چین طی ده سال آینده به‌طور میانگین بیش از ۵ درصد خواهد بود. هرچند این رقم هنوز در محدوده مجاز ملی (۱۰ درصد) قرار دارد، اما نشان‌دهنده‌ی نیاز فوری به تنوع‌بخشی به مصرف انرژی‌های تجدیدپذیر است.

درس‌هایی برای ایران؛ گام بعدی فراتر از تولید برق

شرایط ایران نیز از جهاتی مشابه است. در سال‌های اخیر، با توسعه نیروگاه‌های خورشیدی و بادی در مناطق مرکزی، کرمان، یزد، خراسان جنوبی و سیستان‌وبلوچستان، ظرفیت تولید برق پاک در حال افزایش است. اما اگر کاربرد انرژی‌های تجدیدپذیر تنها به تزریق برق به شبکه محدود بماند، بخشی از این ظرفیت به‌دلیل محدودیت جذب شبکه بلااستفاده خواهد ماند.

چین با هدایت انرژی مازاد به سمت صنایع پایین‌دستی و تولید سوخت‌های سبز، راهی مؤثر برای جذب کامل انرژی پاک یافته است؛ مدلی که ایران نیز می‌تواند از آن بهره گیرد. ایجاد واحدهای تولید هیدروژن سبز، آمونیاک سبز و متانول پاک در کنار نیروگاه‌های تجدیدپذیر، ضمن جلوگیری از اتلاف انرژی، می‌تواند به صادرات محصولات کم‌کربن و ایجاد اشتغال صنعتی منجر شود.

هیدروژن سبز؛ فرصت طلایی برای ایران

ایران از نظر منابع خورشیدی، موقعیت جغرافیایی و زیرساخت‌های صنعتی شرایطی ایده‌آل برای تبدیل شدن به یکی از بازیگران اصلی در بازار جهانی هیدروژن سبز دارد. استفاده از برق خورشیدی و بادی برای الکترولیز آب و تولید هیدروژن، نه‌تنها به کاهش آلایندگی و وابستگی به سوخت‌های فسیلی کمک می‌کند، بلکه می‌تواند منبع جدیدی از درآمد صادراتی برای کشور ایجاد کند.

در کنار آن، به‌کارگیری انرژی تجدیدپذیر در تأمین گرمایش پارک‌های صنعتی و شهرک‌های انرژی، گامی مهم در جهت ایجاد زنجیره ارزش انرژی پاک و توسعه صنایع کم‌کربن خواهد بود؛ مسیری که همسو با برنامه‌های جهانی گذار انرژی است.

آینده‌ای روشن؛ از الگوی چین تا چشم‌انداز ایران

چین با تکیه بر سیاستی جامع، در حال حرکت به‌سوی ادغام انرژی‌های تجدیدپذیر در کل ساختار اقتصادی خود است؛ از تولید برق تا سوخت، گرمایش و صنعت. ایران نیز می‌تواند با تدوین برنامه پنج‌ساله ملی انرژی‌های پاک، این مسیر را با رویکردی بومی دنبال کند.

با توجه به منابع عظیم انرژی خورشیدی و بادی، نیروی انسانی متخصص، موقعیت ژئوانرژی ممتاز و تجربه موفق در صنایع انرژی، کشور ما این توان را دارد که از صادرکننده سوخت‌های فسیلی به پیشگام منطقه‌ای در تولید و صادرات انرژی‌های پاک تبدیل شود.

اگر سیاست‌گذاران انرژی ایران نگاه خود را از «تولید برق تجدیدپذیر» به «اقتصاد تجدیدپذیر» ارتقا دهند، آینده‌ای درخشان در انتظار این سرزمین آفتابی خواهد بود، آینده‌ای که در آن، خورشید و باد نه‌تنها منبع انرژی، بلکه موتور توسعه ملی خواهند بود.