پایگاه خبری تحلیلی ایراسین: مورد اروپا نشان دهنده چشم‌انداز روشن بازار هیدروژن سبز در ژئوپلیتیک انرژی آینده است. از همین روی، کشورهای عربی منطقه با انگیزه‌های مختلف مانند متنوع‌سازی اقتصاد خود در این راستا گام‌های جدی برداشته‌اند. در این میان کشور عمان در مسیر تبدیل شدن به ششمین صادرکننده بزرگ هیدروژن در سطح جهان و بزرگترین صادرکننده غرب آسیا تا سال ۲۰۳۰ است.

هیدروژن سبز در عمان به عنوان ستون جدیدی از استراتژی گذار انرژی مطرح و هشت توافق‌نامه بزرگ از جمله پنج توافق‌نامه در دقم و سه توافق‌نامه در ظفار برای تولید آن در سال ۲۰۲۴ امضا شده است.

از همین روی، این کشور شرکت هیدروم (Hydrom) را تأسیس کرد که وظیفه رهبری و مدیریت راهبرد هیدروژن را در کنار تلاش‌های وزارت انرژی و معادن برای توسعه بخش انرژی‌های تجدیدپذیر کشور بر عهده دارد. چندین شرکت بین‌المللی به ویژه از ژاپن، در تلاشند تا در دستیابی به اهداف هیدروژن و انرژی‌های تجدیدپذیر به عمان کمک کنند، بطوریکه چندین توافق‌نامه و یادداشت تفاهم امضا کرده‌اند.

در حال حاضر، عمان قصد دارد تا سال ۲۰۳۰ حداقل ۱ میلیون تن هیدروژن سبز سالانه تولید کند. البته طبق برنامه‌ریزی، این میزان تا سال ۲۰۴۰ به ۳.۷۵ میلیون تن و تا سال ۲۰۵۰ به ۸.۵ میلیون تن می‌رسد که از کل تقاضای هیدروژن در اروپا امروز فراتر خواهد رفت.

هرچند بسیاری از کشورهای منطقه مانند عربستان برای تثبیت خود به عنوان پیشگام تولید هیدروژن سبز رقابت می‌کنند، اما عمان نیز فرصت بی‌نظیری برای بهره‌گیری از مزایای جغرافیایی و منابع انرژی تجدیدپذیر خود دارد. برای دستیابی از این مزایا، عمان چندین پروژه بزرگ را آغاز و از شرکت‌های ژاپنی حمایت قابل توجهی دریافت کرده است. برخلاف بسیاری از توافقات نمادین، این تفاهم‌نامه‌ها در حال اجرا است.

در حال حاضر، دو شرکت ژاپنی در برنامه هیدروژن عمان مشارکت دارند و بحث‌های نظارتی و برنامه‌ریزی فنی در حال انجام است که این توافق را به پیشرفت ملموسی تبدیل می‌کند. شرکت هیدروژن عمان (هیدروم) دو پروژه توسعه‌ای در استان‌های دقم و ظفار امضا کرده که انتظار می‌رود کل سرمایه‌گذاری‌ها به ۱۱ میلیارد دلار و ظرفیت تولید کل ۳۷۸ کیلوتن در سال برسد.

باید توجه داشت که صنعت فولاد آسیا به لطف فناوری‌های مدرن تولید، مواد اولیه فراوان و منابع انرژی تجدیدپذیر، در موقعیت مناسبی برای تحول سبز قرار دارد. در طول ۵ سال گذشته، هیدروژن به طور گسترده به عنوان آینده فولاد سبز تبلیغ شده است.

رقابت کشورهای بزرگ شرق آسیا مانند ژاپن، چین و کره جنوبی برای تولید فولاد سبز و نقش هیدروژن در همکاری عمان و ژاپن تأثیرگذار بوده است. ظرفیت محدود تولید هیدروژن داخلی ژاپن منجر به وابستگی به واردات و افزایش هزینه‌های تولید می‌شود. دولت هدف کاهش هزینه واحد هیدروژن سبز به ۰.۲ دلار در هر متر مکعب تا سال ۲۰۳۰ و ۰.۱۳ دلار در هر متر مکعب تا سال ۲۰۵۰ را دارد. در واقع، تولید و صادرات هیدروژن سبز در عمان با همکاری ژاپن نتیجه برد برد دارد.

اخیراً نیز طبق اعلام بندر آمستردام هلند، کریدور هیدروژنی از عمان به اروپا ایجاد می‌شود که نخستین زنجیره تأمین دریایی در مقیاس تجاری خواهد بود که به حمل و نقل هیدروژن مایع اختصاص داده شده است.

توافق‌نامه مشترک که در آوریل ۲۰۲۵ توسط شرکت‌های عمانی Hydrom و OQ، شرکت هلندی Gasunie، بندر آمستردام امضا شد، زنجیره ارزش کامل را از تولید در منطقه دقم تا پایانه‌های وارداتی در هلند و سپس توزیع به آلمان تعریف می‌کند. البته، هدف این کریدور فراتر از صادرات هیدروژن سبز است و شامل ایجاد یک زنجیره تأمین دریایی تجاری پایدار و در مقیاس بزرگ می‌شود.

در مجموع، بلندپروازی عمان در تولید و صادرات هیدروژن سبز علاوه بر تأمین نیازهای داخلی مبنی بر تأمین انرژی سبز و کاربرد آن در تولید فولاد سبز، در راستای گسترش نفوذ خود در ژئوپلیتیک انرژی آینده از طریق صادرات به بازارهای هدف به ویژه در شرق آسیا و غرب اروپاست.