به گزارش خبرنگار ایراسین، فعال شدن مکانیسم ماشه، که به معنای بازگشت خودکار تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران است، یکی از مهم‌ترین تهدیدهایی محسوب می‌شود که می‌تواند مستقیماً بر بخش‌های کلیدی اقتصاد کشور از جمله معدن و صنایع معدنی اثر بگذارد. این مکانیسم نه تنها فشارهای سیاسی و اقتصادی جدیدی ایجاد می‌کند، بلکه فضای روانی بازار را نیز متشنج می‌سازد. اگرچه برخی معتقدند تحریم‌های موجود عملاً ظرفیت جدیدی برای فشار باقی نگذاشته است، اما واقعیت این است که بازگشت هماهنگ و رسمی تحریم‌ها از سوی جامعه جهانی می‌تواند محدودیت‌های جدی‌تری را به همراه داشته باشد.
یکی از نخستین پیامدهای فعال شدن مکانیسم ماشه، انسداد مسیرهای صادراتی خواهد بود. بخش معدن و صنایع معدنی ایران به‌ویژه در حوزه فولاد، مس و سنگ‌آهن، وابستگی بالایی به صادرات دارد، چراکه تولید داخلی بیش از دو برابر نیاز کشور است. در چنین شرایطی، از دست دادن بازارهای خارجی به معنای انباشت محصولات، کاهش نقدینگی واحدهای تولیدی و در نهایت تعطیلی بسیاری از کارخانه‌ها خواهد بود. این مسئله نه تنها به کاهش اشتغال مستقیم در معادن و صنایع وابسته می‌انجامد، بلکه زنجیره‌های بالادستی و پایین‌دستی را نیز تحت فشار قرار می‌دهد.
علاوه بر صادرات، سرمایه‌گذاری خارجی و انتقال فناوری نیز با تهدید جدی مواجه خواهد شد. در سال‌های اخیر، بخش معدن ایران نیازمند نوسازی تجهیزات و بهره‌گیری از فناوری‌های نوین برای ارتقای بهره‌وری بوده است. بازگشت تحریم‌ها مانع ورود سرمایه و تکنولوژی می‌شود و در نتیجه هزینه‌های تولید افزایش یافته و رقابت‌پذیری کاهش می‌یابد.
از سوی دیگر، فعال شدن مکانیسم ماشه به معنای انزوای بیشتر ایران در نظام مالی بین‌المللی است. محدودیت‌های بانکی و نقل‌وانتقال پول باعث می‌شود حتی در صورت وجود تقاضا برای محصولات ایرانی، امکان مبادله و دریافت ارز با دشواری شدید روبه‌رو شود. این موضوع در شرایطی رخ می‌دهد که پیش‌تر نیز نبود انرژی کافی و مشکلات داخلی، ظرفیت تولید را کاهش داده است.
در مجموع، فعال شدن مکانیسم ماشه می‌تواند به منزله یک فشار مضاعف بر بخش معدن و صنایع معدنی تلقی شود؛ بخشی که به دلیل نقش کلیدی در صادرات غیرنفتی، برای تاب‌آوری اقتصاد ایران اهمیت ویژه‌ای دارد. از این رو، اتخاذ سیاست‌های پیشگیرانه و تلاش برای جلوگیری از فعال شدن این مکانیسم، همراه با تقویت ظرفیت داخلی و متنوع‌سازی بازارهای صادراتی، ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است.
مهرداد اکبریان رئیس انجمن سنگ آهن ایران در گفت‌وگو با ایراسین، درباره جنگ ۱۲ روزه علیه کشورمان و آثار آن بر بخش معدن و صنایع معدنی اظهار کرد: بخش معدن پیش از جنگ ۱۲ روزه علیه کشورمان چندان شرایط خوبی نداشت و نبود انرژی باعث شده بود تا واحدهای صنایع معدنی نیز با ظرفیت کمتری فعالیت داشته باشند و همین موضوع بر کاهش تقاضا در بخش معدن اثر گذار شده بود.
وی ادامه داد: با جنگ ۱۲ روزه شرایط به ویژه در بعد صادرات سخت‌تر شد. در واقع به نوعی بازار تقاضا برای بخش معدن محدودتر شد.
اکبریان همچنین درباره فعال شدن مکانیسم ماشه تصریح کرد: مشکلات در بخش معدن به صورتی شده‌است که نمی‌توان چندان ایده‌آل درباره موضوعات فکر کرد. درواقع ما تنها به این موضوع فکر می‌کنیم که چطور می‌توان تاب‌آوری واحدها را افزایش دهیم. درباره فعال شدن مکانیسم ماشه تعابیر زیادی وجود دارد. برخی کارشناسان می‌گویند چندان مؤثر نیست چون پیش تر تمام تحریم‌ها اعمال شده است اما واقعیت این طور نیست.
وی افزود: این تعبیر شبیه همان حرفی است که گفته می‌شد تحریم‌ها روی ما اثر ندارد. اما شاهد بودیم که چطور تحریم‌ها اثر منفی داشتند. باید تلاش بر آن باشد که این مکانیسم فعال نشود. اما اگر اجرا شد مسئله مهم آن است که تقریباً صادرات را از دست خواهیم داد و این در حالی است که در حوزه‌ای مانند فولاد ۲ برابر نیاز داخلی تولید داریم و اگر صادرات را از دست بدهیم عمده کارخانه‌ها فعالیت خود را متوقف خواهند کرد.