به گزارش خبرنگار ایراسین، توربین گاز MGT ۷۵ حاصل سال‌ها تحقیق و توسعه در شرکت مهندسی و ساخت توربین مپنا (توگا) است و با بهره‌گیری از مجموعه‌ای از فناوری‌های پیشرفته، هم‌اکنون در رده توربین‌های کلاس F جهان قرار می‌گیرد. این توربین با توان نامی ۲۲۲ مگاوات، قابلیت ایفای نقش کلیدی در واحدهای نیروگاهی سیکل ترکیبی و ساده را دارد و می‌تواند با راندمان بالا، تولید برق پایدار و مقرون‌به‌صرفه را تضمین کند.

فناوری‌هایی در تراز برندهای جهانی

ویژگی‌های فنی این محصول آن را در تراز برندهای بین‌المللی قرار می‌دهد؛ کمپرسور محوری سه‌بعدی برای بهبود جریان هوا و کاهش افت فشار، پره‌های تک‌کریستال و جهت‌دار برای افزایش مقاومت حرارتی و مکانیکی، سیستم خنک‌کاری پیشرفته جهت تحمل دماهای بالا بدون افت راندمان، و پوشش‌های حرارتی نوین که عمر قطعات را افزایش می‌دهد. داشتن سامانه احتراق Can‑annular نیز نه‌تنها آلاینده‌های زیست‌محیطی را کاهش می‌دهد بلکه انعطاف‌پذیری ویژه‌ای ایجاد کرده تا این توربین بتواند با ترکیب سوختی گاز طبیعی و هیدروژن کار کند؛ ویژگی‌ای مهم در گذار انرژی و کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی.

فراتر از نیروگاه‌های بزرگ

کاربردهای عملی توربین MGT ۷۵ تنها به نیروگاه‌های بزرگ دولتی محدود نیست و می‌تواند در پروژه‌های خصوصی، صنعتی و حتی تأمین برق پایدار برای شهرهای جدید یا واحدهای انرژی‌بر نیز مورد استفاده قرار گیرد. قابلیت سازگاری با انرژی‌های تجدیدپذیر یعنی این توربین می‌تواند به‌عنوان پشتیبان در کنار مزارع بادی یا خورشیدی فعالیت کند و نوسان تولید این منابع را جبران کند.

ورود به باشگاه محدود سازندگان کلاس F

اهمیت دستیابی به فناوری کلاس F برای ایران، فراتر از یک محصول صنعتی خاص است. این موفقیت به معنای ورود کشور به باشگاه معدود سازندگان جهانی این تجهیزات است؛ باشگاهی که پیش‌تر فقط چند شرکت صاحب‌نام اروپایی، آمریکایی و آسیای شرقی اعضای آن بودند. با بومی‌سازی کامل طراحی و ساخت، ایران وابستگی به واردات این توربین‌های پیچیده و گران‌قیمت را از بین برده و حتی در بلندمدت می‌تواند به صادرکننده این فناوری در منطقه تبدیل شود.

ضربه‌گیر انرژی در پیک تابستان

در شرایطی که ناترازی عرضه و تقاضای برق و فشار بر شبکه در پیک تابستان از چالش‌های اصلی کشور است، ورود توربین MGT ۷۵ به چرخه تولید می‌تواند به عنوان یک ضربه‌گیر انرژی عمل کرده و با راندمان و توان بالا، هم هزینه‌ها را کاهش دهد و هم مسیر توسعه پایدار صنعت برق و گذار به انرژی‌های پاک را هموار کند.

رقابت شانه‌به‌شانه با غول‌های غربی

توربین گاز MGT ۷۵ مپنا وارد رقابتی شده که سال‌هاست میدان آن میان سازندگان بزرگی چون زیمنس و جنرال‌الکتریک تقسیم شده بود. زیمنس با مدل SGT5‑4000F و توان نزدیک به ۲۹۳ مگاوات در سیکل ساده، و GE با 9F.03 با حدود ۲۸۰ مگاوات، عملاً شاخص‌های قدرت و راندمان را در کلاس F تعریف کرده‌اند. مپنا، با محصول ۲۲۲ مگاواتی خود، شاید هنوز از نظر قدرت خام چند گامی تا این دو فاصله داشته باشد، اما توانسته در نقطه‌ای حساس و استراتژیک به آنها برسد؛ راندمان سیکل ترکیبی. بازدهی اعلام‌شده در محدوده ۵۸ تا ۵۹ درصد، دقیقاً در تراز توربین‌های غربی است و همین باعث می‌شود که MGT ۷۵ نه یک محصول صرفاً بومی‌شده، بلکه نمونه‌ای کاملاً رقابت‌پذیر در بازار جهانی باشد.

قابلیت سوخت پاک و فناوری‌های انحصاری

مزیت دیگر، در همان ابتدای کار نمایان است: قابلیت کار با سوخت‌های پاک‌تر، از جمله مخلوط هیدروژن و گاز طبیعی. زیمنس و GE این مسیر را سال‌ها قبل آغاز کردند و حالا مپنا از همان نسخه نخست، چنین قابلیتی را مهندسی کرده است. این ویژگی، هم زمان ورود به بازارهای سخت‌گیر زیست‌محیطی را کوتاه می‌کند و هم هزینه‌های ارتقای آینده را کاهش می‌دهد. پشت این دستاورد، مجموعه‌ای از فناوری‌های پیشرفته پنهان است؛ از پره‌های تک‌کریستال جهت‌دار که تحمل دماهای بسیار بالا را ممکن می‌کنند تا پوشش‌های حرارتی نوین و سیستم خنک‌کاری پیشرفته که طول عمر و پایداری دستگاه را تضمین می‌کند؛ همان فناوری‌هایی که پیش‌تر تنها در انحصار سازندگان غربی بود.

بازاری فراتر از مرزها

جایگاه این توربین فقط در دفترچه فنی مشخص نمی‌شود، بلکه باید به بازار و جغرافیا نگاه کرد. بازار داخلی ایران سالانه به چندین واحد کلاس F نیاز دارد و تاکنون تأمین آنها وابسته به قراردادهای پرهزینه و پرریسک واردات بود. اکنون مپنا می‌تواند این نیاز را کاملاً پوشش دهد، فشار ارزی را کاهش دهد و در عین حال، نمونه‌ای با مالکیت فکری داخلی را در نیروگاه‌های کشور جا بیندازد. فراتر از مرزها، بازارهایی از خاورمیانه تا آسیای مرکزی و بخش‌هایی از آفریقا وجود دارند که یا دسترسی مستقیم به محصولات غربی ندارند یا ترجیح می‌دهند از تأمین‌کننده‌ای با شرایط سیاسی-تجاری آسان‌تر خرید کنند. MGT ۷۵ می‌تواند برای این بازارها همان چیزی باشد که SGT5‑4000F و 9F.03 برای اروپا و آمریکا هستند.

نقطه عطف صنعت نیروگاهی ایران

به این ترتیب، ورود MGT ۷۵ را باید نه یک پروژه صرف مپنا، بلکه یک نقطه عطف صنعتی برای ایران دانست؛ دسترسی به سطحی از فناوری که می‌تواند روند استقلال انرژی کشور را شتاب دهد و مسیر صادرات محصولی پیچیده و استراتژیک را باز کند. در این بازی، مپنا شاید فعلاً تازه‌وارد لیگ جهانی توربین‌سازان کلاس F باشد، اما توانسته با همان گام نخست، درست در خط میانه میدان ظاهر شود؛ جایی که رقابت واقعی آغاز می‌شود.