به گزارش خبرنگار ایراسین، احمد فتاحی، مدیر اکتشاف ایمیدرو، در نشست خبری امروز چهارشنبه ۱۱ اردیبهشت ماه در هفتمین نمایشگاه توانمندی‌های صادراتی جمهوری اسلامی ایران (ایران اکسپو ۲۰۲۵) اظهار کرد: وزارت صنعت، معدن و تجارت دو بازوی اجرایی دارد، سازمان زمین‌شناسی و سازمان توسعه معادن. بخش اولیه اکتشافات بر عهده سازمان زمین‌شناسی و ادامه آن بر عهده سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران است.

وی افزود: بر اساس قانون، موظف هستیم که پروانه اکتشاف برای محدوده‌ها دریافت کنیم. تاکنون کار اکتشافاتی که انجام شده، طی ۱۰ سال گذشته به صورت خاص روی این موضوع متمرکز شده است. ۲۵۰ پروانه اکتشافی برای ایمیدرو و شرکت‌های تابعه دریافت شده است.

فتاحی ادامه داد: ما می‌توانیم با توجه به سال سرمایه‌گذاری برای تولید، با بخش خصوصی برای توسعه معادن و اکتشاف مشارکت داشته باشیم. ۲۵۰ پروانه اکتشافی که گرفته‌ایم در دستور کار سرمایه‌گذاری است. در سال گذشته، ۷۸ پرونده در دستور کار بود که سرمایه‌گذاری‌هایی در این خصوص جذب شد و تحویل اکتشافات استان‌ها شد.

ایمیدرو سال گذشته ۴۰ هزار میلیارد ریال در حوزه اکتشلف سرمایه گذاری کرد

مدیر اکتشاف ایمیدرو به سرمایه‌گذاری‌های انجام شده اشاره کرد و گفت: سرمایه‌گذاری ایمیدرو در سال گذشته بیش از ۴۰ هزار میلیارد ریال در حوزه اکتشاف بوده است. همچنین، ۶۷۰ هزار متر حفاری داشته‌ایم که رکوردی در کشور محسوب می‌شود و برای اولین بار اتفاق افتاده است. امسال سعی داریم رکورد ۶۷۰ هزار متر مربع را حفظ کنیم.

وی در خصوص تحول دیجیتال در اکتشافات گفت: در زمینه تحول دیجیتال، از این حوزه استفاده می‌کنیم و در بخش نرم‌افزاری نیز سعی کرده‌ایم از دنیا عقب نمانیم. دسترسی به نرم‌افزار از سخت‌افزار بسیار راحت‌تر است و محدودیت‌هایی که برای ایران وجود دارد، در بخش نرم‌افزار به روز هستیم.

فتاحی به چالش‌های موجود در اکتشافات اشاره کرد و گفت: یکی از مسائلی که داشتیم، موضوع تنوع تحلیل داده‌ها است. زمین‌شناسی، ژئوفیزیک و غیره به نوعی کارشناس محور است. در خصوص فرایند اکتشافی، برای اولین بار در کشور، شرکت دانش‌بنیانی را داریم که سال گذشته کل فرایند اکتشاف را که با نرم‌افزارها انجام می‌شود، به صورت هوشمندسازی در دستور کار قرار داد و تا پایان سال محقق خواهد شد.

وی همچنین به برنامه‌های بلندمدت اشاره کرد و گفت: برنامه‌ای ۵ ساله داریم که هر سال پیش‌بینی می‌کنیم چه میزان از آن محقق شود. طی ۵ سال اخیر همواره رکوردها را شکستیم. سال گذشته ۶۷۰ هزار متر مربع بود و برنامه سال ۱۴۰۴، ۶۵۰ هزار متر مربع است.

مدیر اکتشاف ایمیدرو در پاسخ به تدابیر اندیشیده شده برای HSE در معادن گفت: ایمنی را از مرحله اولیه که بازدید میدانی است، در دستور کار داریم. در بخش حفاری نیز این موضوع تشدید می‌شود و سعی داریم صلاحیت ایمنی را داشته باشیم. گواهینامه سلامت ایمنی را تمام پیمانکاران حوزه معدن باید داشته باشند.

وی در خصوص اکتشاف عناصر حیاتی و کاربردی گفت: وزارت صمت مصوب کرده که این اکتشافات در خصوص عناصر حیاتی و کاربردی تفکیکی در ایمیدرو انجام شود. ۱۶ عنصر به عنوان عنصر حیاتی تفکیک شده که یکی از آنها لیتیوم است. پروانه لیتیومی را به عنوان اکتشاف دریافت کرده‌ایم و کار اکتشافی انجام داده‌ایم.

چالش‌های اقتصادی و همکاری‌های بین‌سازمانی

فتاحی در ادامه به چالش‌های اقتصادی اشاره کرد و گفت: در اکتشاف باید به معادن معدنی برسیم که با توجه به شرایط بازار اقتصادی توجیه اقتصادی داشته باشد. زیر ۵۰۰ پی‌پی‌ام اقتصادی نیست و با توجه به مراحل اولیه‌ای که در بخش معدن تولید می‌شود و به بخش صنعتی می‌رود، کربنات لیتیوم است. برای رسیدن به کربنات لیتیوم باید با قیمت مناسب روز توجیه اقتصادی داشته باشیم. طی چند سال اخیر، قیمت کربنات لیتیوم افزایش زیادی داشته است و این منجر به کاهش درخواست‌ها شده است. عناصر فعلی لیتیوم در کشور حدود ۲۰۰ پی‌پی‌ام است. عیارهای شورابه‌های ایران و در نهاوند که گواهی منبع گرفته‌اند، عددها به این صورت است.

وی افزود: در همکاری با بخش‌های مختلف مانند وزارت دفاع، با توجه به عیار شورابه‌ها به همان ۲۰۰ پی‌پی‌ام رسیده‌ایم. در جاهای دیگر، عدد در حد ۱۰ پی‌پی‌ام بالاتر نرفته است. در بخش خصوصی نیز که در غیر از شورابه کار کرده‌اند، ۸۰ پی‌پی‌ام بوده است. بنابراین، بهره‌برداری از معادن لیتیوم در کشور اقتصادی نیست.

فتاحی در خصوص برنامه اکتشافات جدید معادن در کشور نیز تصریح کرد: در حال حاضر و برای سال جاری اکتشافات در یزد، اصفهان، جیرفت و مرکزی در دستور کار است.

وی ادامه داد: اولویت‌های منابع معدنی تا سال ۱۴۰۶ در این استان‌ها است. برای اکتشاف معادن از مشاور و پیمانکار استفاده می‌کنیم. در بخش پیمانکاری، حفاری در اولویت است و یک میلیون و دویست هزار متر حفاری سالیانه در کشور اتفاق می‌افتد که سهم دولت از بخش خصوصی بیشتر است.

امکان تولید دستگاه‌های حفاری در داخل کشور وجود ندارد

مدیر اکتشاف ایمیدرو در خصوص تأمین تجهیزات حفاری گفت: برای دستگاه‌های حفاری، تأمین دستگاه از داخل امکان‌پذیر نیست و برخی از قطعات را نمی‌توان در کشور تولید کرد، علی‌رغم ادعای شرکت‌های دانش‌بنیان. با توجه به نیاز بخش، هنوز نمی‌توانیم بخش داخلی را تأمین کنیم و چاره‌ای جز تأمین از بخش خارجی نداریم.

وی افزود: طرح تأمین تجهیزات و ماشین‌آلات معدنی در قالب کارگروهی در وزارت صنعت، معدن و تجارت در حال بررسی است. در این کارگروه تصمیم‌گیری می‌شود که آیا ضرورت دارد دستگاهی وارد شود یا خیر. از شرکت‌های زیرمجموعه مانند گل‌گهر و صنایع ملی مس درخواست کردیم که تجهیزات خود را به‌روز کنند.

فتاحی در پایان گفت: در پایان برنامه هفتم باید به ۲ میلیون متر مکعب در سال برسیم و این امر با به‌روز رسانی تجهیزات ممکن می‌شود. با توجه به برنامه اکتشافی که در دستور کار داریم و همکاری با بخش خصوصی، امیدواریم بتوانیم به اهداف خود دست یابیم و در زمینه اکتشافات معدنی کشور پیشرفت‌های قابل توجهی داشته باشیم.