به گزارش خبرنگار ایراسین، در پروژه‌های لرزه‌نگاری برای اکتشاف منابع نفت و گاز، نویز الکترومغناطیسی ناشی از خطوط برق همواره یکی از اصلی‌ترین موانع دستیابی به داده‌های دقیق بوده است. روش‌های سنتی، عمدتاً متکی به فیلترهای فرکانسی، اگرچه رایج‌اند اما به دلیل چشم‌پوشی از ماهیت پویا و متغیر این نویز و نیز تخریب بخشی از سیگنال‌های هدف، همواره با محدودیت مواجه بوده‌اند.

اکنون در مقاله‌ای پژوهشی با عنوان «بهینه‌سازی حذف نویز الکترومغناطیسی در داده‌های لرزه‌نگاری با استفاده از گیرنده‌های نوآورانه»، تیم تحقیقاتی ایرانی با ابداع مفهوم «نویز خالص» و به‌کارگیری گیرنده‌های اختصاصی، راهکاری ارائه داده‌اند که هر دو ایراد روش‌های قبل را رفع می‌کند. این گیرنده‌ها قادرند به طور مستقل و هم‌زمان با ثبت داده‌های لرزه‌ای، فقط نویز EM ناشی از برق را دریافت کنند؛ بدون آنکه سیگنال‌های دیگری را ثبت نمایند.

در این روش، پس از تطبیق فاز و دامنه داده‌های نویز با داده‌های اصلی، نویز خالص از داده‌های لرزه‌ای کسر می‌شود و داده‌های پاک‌سازی‌شده به‌دست می‌آید. آزمون میدانی این فناوری در گذر یک خط لرزه‌نگاری از بین دو خط انتقال برق با ولتاژ بالا نشان داد که انتخاب محل بهینه گیرنده‌ها، نقشی کلیدی در حذف مؤثر نویز دارد.

ارزیابی عددی گویای آن است که خطای حذف نویز به کمتر از ۳ درصد رسیده است؛ رقمی که نسبت به فیلترهای میان‌نگذر نشان‌دهنده ارتقا قابل توجه است. همچنین به دلیل استفاده از داده واقعی نویز، سیگنال‌های زیرسطحی با آسیب حداقلی حفظ می‌شوند و دقت تصویرسازی زمین‌شناسی افزایش می‌یابد.

این دستاورد به عنوان جایگزینی عملی و مؤثر برای روش‌های سنتی، نویدبخش ارتقای کیفیت پروژه‌های لرزه‌نگاری به‌ویژه در مجاورت خطوط برق فشار قوی خواهد بود.