-
کلان روندها چگونه تزریق فناوری به صنعت را متاثر میسازند؟
چرخه‌های کارآمد
انقلاب صنعتی پنجم در راه است و بهرهمندی از فرصتهای نسل چهارم، مستلزم تدوین اسناد و سیاست‌های بالادستی، سنجش توان توسعه فناوری، تدوین و بازنگری قوانین، توسعه دانش و پرورش نیروهای انسانی ضروری است. اما مهمترین سیاستها و راهبردها برای تزریق فناوری و نوآوری به بخشهای مختلف صنعتی و اقتصادی کشور چیست؟
-
الزامات موفقیت مشوق‌های مالیاتی برای توسعه و ارتقای فناوری چیست؟
ردپای نوآوری
همه بنگاه‌های اقتصادی و صنعتی، به دلایل مختلف، تمایل و علایق یکسانی در زمینه استفاده از نوآوری ندارند. از این رو، یکی از شیوه‌های متعارف جهانی در حوزه بسط فناوری و نوآوری، گنجاندن آن در قالب مشوق‌های مالیاتی است. البته به‌کارگیری مشوق‌های مالیاتی، نیازمند توجه به ملاحظاتی است که بی‌توجهی نسبت به آنها می‌تواند مسیر تحقق اهداف این ابزار را با چالش‌های جدی مواجه کند.
-
دولت چگونه می‌تواند مسیر نوآوری را در بنگاه‌های بزرگ تسهیل کند؟
رشد مبتنی بر تخریب خلاق
تخریب خلاق، فرآیند ریزش و رویش در یک اقتصاد آزاد و سالم است که باید دائماً اتفاق بیفتد. شرکت‌های کارآمدتر جای شرکت‌های ناکارآمد و ضعیف را بگیرند تا بهترین خدمات با کمترین قیمت در اختیار مصرف‌کنندگان قرار بگیرد. بسیاری معتقدند، دولت باید جلوی ورشکستگی و شکست کسب‌وکارها را بگیرد، اما شومپیتر تاکید دارد که حمایت دولت به بهای از بین رفتن نوآوری و رقابت در اقتصاد است.
-
چرا سیاست‌های صنعتی جدید، از گسترش جریان نوآوری حمایت می‌کنند؟
درس‌های موج نوآوری
از سال ۲۰۲۳ در پارادایم جدید سیاست صنعتی در عرصه جهانی، دولت‌های صنعتی گوی سبقت در مداخله و اعطای یارانه‌ها را از کشورهای نوظهور و در حال توسعه ربوده‌اند؛ دخالتی که هدف از آن، ورود به بازار صنایع هدف، گذار سبز و امنیت اقتصادی است. در این مداخله‌ها محصولات صنعتی دارای کاربردهای دوگانه (صنعتی-نظامی) و فناوری‌های پیشرفته به‌ویژه در حوزه نیمه‌هادی‌ها و فناوری‌های کم‌کربن و زیرمجموعه‌های آنها مانند مواد راهبردی معدنی فعالیت‌هایی بوده‌اند که در سیاست‌های صنعتی سال ۲۰۲۳ در سراسر جهان موضوع حمایت‌ها قرار گرفته‌اند.
-
دولت چگونه می‌تواند به توسعه نوآوری و تحول تولید کمک کند؟
سیاست نوآوری
تجربه تاریخی نشان می‌دهد که حتی توسعه‌یافته‌ترین دولت‌ها هم برای تحقق نوآوری سیاستگذاری می‌کنند و این سیاستگذاری‌ها نقشی اساسی در پیشبرد توسعه صنعتی دارند. این درحالی است که در ایران، الزامات تحقق نوآوری به درستی شناخته نشده یا در نتیجه بی‌ثباتی‌های اقتصادی و درگیری دولت با مسائل پیچیده‌تر، این مهم به فراموشی سپرده شده است. دست آخر اینکه برای تحقق نوآوری در ایران، تحقق برخی الزامات نهادی اهمیت ویژه‌ای دارد. این نوشتار، برخی از این الزامات را بیان می‌کند.
-
الزامات انتقال موفق فناوری در کشور چیست؟
دود استهلاک در چشم صنعت
امروزه فناوری نهتنها در دنیای کسب‌وکار، کلیدی طلایی رشد و تعالی محسوب می‌شود، بلکه به سلاح اصلی رقابت بین شرکت‌ها تبدیل شده است. بدون تردید، استقبال و پذیرش فناوری‌های نوپدید و سرمایه‌گذاری هدفمند، محرک اصلی پیشرفت و شکوفایی ایران در سال‌های آتی خواهد بود. اما ایران چه جایگاهی به لحاظ انتخاب و توسعه فناوری در میان کشورهای جهان و منطقه برخوردار است؟ و الزامات انتقال موفق فناوری در کشور چیست؟
-
چالش‌های فراروی بازسازی و نوسازی واحدهای صنعتی چیست؟
فرسودگی تولید
هرچند برنامه ششم توسعه، بر نوسازی ماشین‌آلات خطوط تولید با هدف افزایش کیفیت، کاهش هزینهها و ارتقای رقابت‌پذیری صنایع تاکید دارد، اما به‌رغم گذشت نزدیک به ۷ سال از تصویب این قانون، شواهد موجود از عدم اجرای کامل آن و وضعیت نامساعد ماشین‌آلات و فناوری‌های خطوط تولید اغلب واحدهای صنعتی کشور حکایت می‌کند. اما چرا بازسازی و نوسازی واحدهای صنعتی در عمل محقق نمی‌شود؟ و چه چالش‌هایی باعث فرسودگی بخش تولید کشور شده است؟