به گزارش ایراسین به نقل از روابط عمومی فولاد مبارکه پیش از آنکه ورق فولاد مبارکه در بورس کالا عرضه شود، عمدۀ توزیع آن بر عهدۀ شرکت متیل بود، اما پس از ورود به بورس، ورق‌های استاندارد فولاد مبارکه توسط سرویس‌سنترها عرضه نشد. بر این اساس، ورق‌هایی که قابلیت عرضه در بورس نداشتند به‌صورت بسیار محدود به سرویس‌سنترها ارسال می‌شد و آن‌ها وظیفۀ توزیع آن‌ را بر عهده داشتند.

 شرکت فولاد متیل معتقد است براساس دستورالعمل‌های سازمان حمایت از مصرف‌کننده و تولیدکننده، همواره قیمت‌های این شرکت کمتر از قیمت‌های بازار بوده و به‌عنوان هلدینگ با نظارت بر ۱۱ مرکز خدماتی خود، بر رعایت دستورالعمل‌ها و فروش ورق در محدودۀ استانی و به قیمت‌های کم و خرده‌فروشی تأکید داشته است که علاوه‌بر اسناد و مدارک موجود، صورت‌های مالی شرکت گویای این امر است.

از سوی دیگر فولاد مبارکه سالانه ۷ میلیون تن ورق تولید می‌کند و سهم مراکز شرکت متیل از این میزان در سال گذشته حدود ۱۵۰ تا ۱۶۰ هزار تن و امسال نیز تاکنون حدود یک‌صد هزار تن بوده است. بر این اساس، سهم شرکت متیل از عرضۀ ورق در بازار کمتر از ۲ درصد است و این حجم نمی‌تواند بر نوسانات بازار تأثیرگذار باشد. ازاین‌رو هدف هلدینگ متیل هیچ‌گاه منفعت‌طلبی نبوده و رسالتش عرضۀ ورق فولاد مبارکه به تولیدکنندگان کوچک است.

از بهمن سال گذشته، بنا به دستور مدیرعامل فولاد مبارکه، شرکت فولاد متیل از رستۀ کاملا نظارتی و مالی تبدیل به یک هلدینگ عملیاتی شد و وظیفۀ تأمین مواد اولیۀ موردنیاز صنعت فولاد، به‌ویژه فولاد مبارکه، بر عهدۀ این شرکت قرار گرفت تا بتواند در حوزۀ مواد معدنی فعالیت کند.

 مسئولیت جدید فولاد متیل و آغاز فصل جدید توسعه

از ابتدای امسال قرارداد تأمین کنسانترۀ سنگ‌آهن به میزان ۳ میلیون تن با فولاد سنگان منعقد و بر این اساس فولاد متیل شروع به جذب کنسانتره از معادن کوچک کرد. این شرکت به‌هیچ‌عنوان وارد بازار سهمیه‌های شرکت‌های بزرگ نشد و فقط به سمت کارخانه‌های کوچکی رفت که به‌دلیل حجم کم تولیداتشان، نمی‌توانستند مستقیما با شرکت فولاد مبارکه قرارداد منعقد کنند. از طرفی این کارخانه‌ها نیاز به حمایت مالی داشتند و نمی‌توانستند به‌تنهایی محصول خود را عرضه کنند. بر این اساس با حمایت مالی از کارخانه‌های کوچک و پیش‌خرید محصولات آن‌ها، به احیای خطوط و ماشین‌آلات و افزایش اشتغال‌زایی در آن‌ها که درمجموع بالغ‌بر ۳۰ کارخانۀ کنسانترۀ کوچک و پراکنده در سطح کشورند، کمک زیادی صورت گرفت.

 تمرکز هلدینگ متیل بر حمل‌ونقل ریلی

حمل و خرید فولاد متیل از کارخانه‌های کوچک در سطح کشور به‌طور عمده جاده‌ای بود که پس از شروع به کار شرکت متیل‌همیار (از شرکت‌های اقماری هلدینگ) در زمینۀ حمل ریلی، از ابتدای امسال عمدۀ حمل به ریل منتقل شد. هم‌اکنون حمل کنسانترۀ سنگ‌آهن به‌صورت ریلی به سنگان از دو ایستگاه راه‌آهن واقع در سلطانیه و همچنین منطقۀ مرکزی (یزد) صورت می‌گیرد.

به همین منظور شرکت متیل‌همیار با راه‌آهن وارد مذاکره شد و قرارداد ده‌ساله‌ای برای بهره‌برداری از ایستگاه سلطانیه منعقد کرد. به این ترتیب بار کنسانتره در ابتدا در انبار مرکزی ایستگاه سلطانیه در زنجان به‌عنوان هاب مرکزی در غرب کشور دپو، سپس از آنجا به‌صورت ریلی به مقصد سنگان حمل می‌شود.

تاکنون حدود ۵۰۰ هزار تن از کنسانترۀ مورد قرارداد از ایستگاه سلطانیۀ زنجان و همچنین به همین میزان نیز بار کنسانتره از ایستگاه بندر پیشگامان یزد واقع در بندر خشک برای سنگان ارسال شده است. انتقال کنسانتره از این دو ایستگاه، علاوه بر تأمین کنسانتره، به کاهش ترافیک جاده‌ای کمک زیادی می‌کند.

ازآنجاکه فولاد متیل برای حضور مستمر و پایدار در بازار و حمایت مالی از کارخانه‌های کوچک، به‌طور حتم باید وارد مقولۀ سنگ‌آهن شود، به‌طور جدی در حال پیگیری ورود به حوزۀ معادن سنگ‌آهن در چند نقطه از کشور و به‌صورت خاص ناحیۀ غرب کشور و زنجان به‌دلیل داشتن معادن غنی و سرمایه‌گذاری در این زمینه است. هدف اصلی متیل تأمین سنگ‌آهن برای کارخانه‌هاست که در این زمینه به‌زودی قراردادهایی نهایی و اجرایی خواهد شد.

مجتبی مهدیان، مدیرعامل هلدینگ متیل ضمن بیان این مطالب در گفت‌وگو با دنیای اقتصاد، اهداف و برنامه‌های این شرکت را تشریح کرد. وی به‌اختصار تأمین کنسانتره برای فولاد سنگان، ورود به حوزۀ سنگ‌آهن، فعال شدن شرکت متیل‌همیار در زمینۀ حمل‌ونقل جاده‌ای، طرح توسعۀ این شرکت برای خرید واگن و لوکوموتیو به‌منظور راه‌اندازی قطار کامل، تبدیل شدن به یک شرکت معظم ریلی برای حمل مواد معدنی و همچنین تبدیل اغلب مراکز خدماتی تحت پوشش به بارانداز محصولات فولاد مبارکه را از جمله برنامه‌های اصلی فولاد متیل برشمرد.

مهدیان همچنین از ورود شرکت فولاد متیل به بورس تا پایان سال جاری خبر داد و گفت: هم‌اکنون این امر شروع شده و قرارداد با مشاور بورس منعقد شده است. همچنین افزایش سرمایۀ اولیۀ شرکت نیز در حال انجام است، به گونه‌ای که سرمایۀ آن طی ماه آینده از ۵۲ میلیارد تومان به ۲۸۰ میلیارد تومان افزایش خواهد یافت. مشروح این گفت‌وگو را بخوانید.

دربارۀ عملکرد شرکت در شش‌ماهۀ نخست امسال توضیح دهید. هدف‌گذاری شرکت برای توزیع محصولات فولاد مبارکه در سال ۹۹ چیست؟

در نیمۀ نخست سال جاری حدود یک‌میلیون تن کنسانترۀ سنگ‌آهن برای فولاد سنگان خریداری و توزیع شده است. برنامۀ ما برای نیمۀ دوم امسال نیز خرید حداقل یک میلیون تن دیگر کنسانتره برای سنگان است.

بر اساس قرارداد فی‌مابین، هدف‌گذاری فولاد متیل درمجموع تأمین ۳ میلیون تن کنسانتره در سال ۹۹ برای فولاد سنگان است.

 بر اساس سند چشم‌انداز ۱۴۰۴، تولید ۵۵ میلیون تن فولاد در دستور کار صنایع فولادی کشور است. برای این حجم از تولید باید ۲۴۰ میلیون تن مواد اولیه و محصول جابه‌جا شود. به نظر شما جابه‌جایی چنین حجمی نیازمند چه زیرساختی در کشور است؟

در این حوزه واحد بازرگانی شرکت در حال انجام کار مطالعاتی است و به همین منظور بازار را طی سال‌های آینده برآورد خواهد کرد.

ازآنجاکه همواره عدم توازن در فرآورده‌های معدنی وجود داشته، امروز بازار به سمتی می‌رود که عمدۀ سرمایه‌گذاران تمایل دارند تولیدکنندۀ کنسانتره شوند. ازاین‌رو در راستای افق ۱۴۰۴ فولاد متیل درصدد است با کشف نیاز واقعی بازار و تحلیل آن، به سمت تولید مواد معدنی فولاد گام بردارد.

برنامۀ متیل این است که تنها یک توزیع‌کنندۀ صرف نباشد و حرکت شرکت به سمت معادن نیز به همین منظور است، زیرا وقتی معادن را در تملک داشته باشیم، بالطبع ظرفیت هلدینگ متیل با ۱۴ شرکت زیرمجموعۀ آن می‌تواند به یک توان بالقوۀ مالی، فکری و تخصصی خوب تبدیل شود. در زیرمجموعه‌های شرکت، اسکلت فلزی و مخازن، واگن و مواد نسوز و... تولید می‌شود که باید بتوان از تمام این ظرفیت‌ها استفاده کرد تا یک مجموعۀ تولیدی در راستای تأمین مواد معدنی در کنار فولاد مبارکه قرار گیرد.

بر این اساس، گام نخست ما تملک معدن است تا با مشارکت سایر مجموعه‌های دیگر هلدینگ، با تولید کنسانتره و سپس گندله، بتوانیم هم‌جهت با منافع سهامدار اصلی حرکت کنیم. با تحقق این برنامه می‌توانیم جایگاه خود را در بازار مواد معدنی تعیین کنیم. طبق برنامه‌ریزی‌های صورت‌گرفته تا افق ۱۴۰۴ متیل باید در جایگاه بزرگ‌ترین تأمین‌کننده مواد معدنی فولاد مبارکه قرار گیرد.

 برای تحقق این امر به چه زیرساخت‌هایی نیاز دارید؟

به‌طور قطع برای تأمین ۵ میلیون تن کنسانتره در سال به زیرساخت‌های لازم ازجمله حمل‌ونقل نیاز است. ازاین‌رو برای شرکت متیل‌همیار به‌عنوان یکی از زیرمجموعه‌های شرکت، برنامۀ توسعه‌ای در نظر گرفته شده و به‌هیچ‌وجه به این شرکت به‌عنوان یک شرکت حمل‌ونقل جاده‌ای و ریلی صرف نگاه نمی‌شود و درصددیم یک شبکۀ توزیع برای آینده ایجاد کنیم. طرح نورد گرم شمارۀ ۲ فولاد مبارکه در مرحلۀ آماده‌سازی برای شروع است و باید از هم‌اکنون الزامات لازم برای حمل تولیدات این پروژه فراهم شود، زیرا به‌طور حتم نیاز فولاد مبارکه در زمینۀ حمل بیشتر از ‌اکنون خواهد بود.

پروژۀ نورد گرم شمارۀ ۲ فولاد مبارکه پس از بهره‌برداری به زیرساخت ریلی زیادی نیاز دارد. هلدینگ متیل از هم‌اکنون برنامۀ توسعه‌ای برای متیل‌همیار از جمله تأمین قطار کامل و لکوموتیو دارد. همچنین از ظرفیت شرکت فولاد درخشان اراک (یکی از زیرمجموعه‌های هلدینگ) برای ساخت واگن استفاده خواهیم کرد و هم‌اکنون خرید 100 دستگاه واگن در برنامه‌های ما قرار دارد. البته به همین منظور تسهیلاتی از سوی بانک‌ها با نرخ کم تقاضا شده است. در راستای توسعۀ ناوگان حمل‌ونقل هلدینگ، برای توسعۀ ناوگان جاده‌ای نیز برنامه‌هایی ازجمله خرید ماشین‌آلات، تریلی و کامیون را در دستور کار داریم.

هلدینگ متیل علاوه بر فعالیت داخلی، صادرات بخشی از محصولات فولاد مبارکه را بر عهده دارد. لطفا دربارۀ اقدامات انجام‌شده و برنامۀ هلدینگ برای صادرات بیشتر توضیح دهید.

متأسفانه به‌دلیل تحریم‌های وضع‌شده در مورد هلدینگ متیل و یکی از زیرمجموعه‌ها یعنی شرکت پاسفیک استیل که در زمینۀ صادرات در امارات مستقر است، متأسفانه از نیمۀ دوم سال ۹۸ هیچ‌گونه فعالیت صادراتی نداشته‌ایم.

 یکی از وظایف هلدینگ متیل تنظیم بازار است. در این زمینه تاکنون چه اقداماتی انجام داده‌اید؟ شرکت برای کنترل بیشتر بازار چه برنامه‌هایی در دستور کار دارد؟

فولاد متیل همواره سعی کرده مطابق دستورالعمل‌های سازمان حمایت از تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان و دستورالعمل‌های شرکت فولاد مبارکه که هم‌راستا با همان دستورالعمل‌ها و آیین‌نامه‌ها و بخشنامه‌ها ابلاغ شده است، نسبت به توزیع ورق در کشور اقدام کند و همواره به مدیران مراکز خدماتی و شبکه‌های توزیع خود یادآور شده به‌رغم آنکه رسالت و هدف هر بنگاه اقتصادی سودآوری است، اما هدف اصلی آن‌ها باید عرضۀ ورق با کمترین قیمت به تولیدکنندگان کوچک و خرده‌فروشی‌ها باشد.

در واقع دو شاخص خرده‌فروشی و توزیع ورق با قیمت عادلانه مطابق دستورالعمل‌ها و کمتر از قیمت بازار همواره مدنظر ما بوده است.در مجموعۀ هلدینگ متیل هم‌اکنون حدود ۶۰۰ نفر به‌صورت مستقیم و 100 نفر غیرمستقیم مشغول به فعالیت‌اند که باید هزینۀ آن‌ها از خرده‌فروشی و توزیع ورق در سطح بازار تأمین شود.

هم‌اکنون سهم مراکز ما برای تعیین قیمت و اثرگذاری در بازار ورق بسیار کم (یعنی کمتر از ۲ درصد سهم بازار ورق تولیدی فولاد مبارکه) است. اگر کل ورق بازار یعنی ۱۵ میلیون تن را در نظر بگیریم این سهم به کمتر از یک درصد می‌رسد. از این رو سهم متیل به‌طور قطع نمی‌تواند در التهاب بازار اثرگذار باشد و نوسان نرخ در بازار ناشی از عوامل دیگری است.

 نوسان نرخ ارز چه اندازه بر قیمت ورق و التهابات بازار تأثیرگذار است؟

به‌طور قطع نرخ ارز تأثیرگذار است و حتی بورس نیز تابعی از نرخ ارز است، اما برای ما نرخ ارز تعیین‌کننده نیست، بلکه فاکتوری است که فولاد مبارکه می‌دهد و ما براساس آن قیمت‌گذاری می‌کنیم. عامل اصلی شرایط کنونی بازار و نابسامانی‌های آن این است که پروانه‌های بهره‌برداری در اختیار تولیدکنندگانی قرار گرفته که ظرفیت تولیدشان کامل نیست و ورقی را که از مبارکه دریافت می‌کنند تحت عنوان سهمیه در بازار عرضه می‌کنند. اگر از واحدهای مذکور آمار دقیقی استخراج شود، به‌طور قطع سهمیه‌ای که در اختیار تولیدکنندگان قرار می‌گیرد و در بازار آزاد عرضه می‌شود، بسیار بیشتر از سهمیه‌ای است که مراکز توزیع ما دریافت می‌کنند. این امر موجب می‌شود واسطه‌ها و دلالان در بازار زیاد و قیمت افزایش پیدا می‌کند.

 هم‌اکنون تعداد مراکز توزیع هلدینگ فولاد متیل به چه میزان است؟ برنامۀ شرکت برای گسترش این مراکز چیست؟

هم‌اکنون ۱۱ مرکز توزیع یا مراکز خدماتی داریم، اما با این شرایط بازار، برنامه‌ای برای افزایش تعداد آن‌ها نداریم، بلکه یکی از دغدغه‌های هلدینگ حفظ این مراکز است.

تاکنون سهمیۀ مراکز فعال کاهش پیدا کرده؛ زیرا امکان خرید از بورس را نداشته و صرفا ورق غیراستاندارد و ته‌انباری فولاد مبارکه را که سهم ناچیزی است توزیع می‌کنند. آمار مقایسه‌ای سهمیۀ دریافتی مراکز ما طی امسال و سال گذشته حاکی از کاهش حدود ۳۰ تا ۴۰ درصدی است. وقتی سهمیه کاهش پیدا می‌کند مراکز دچار مشکل درآمدزایی و تأمین نقدینگی می‌شوند و نمی‌توانند وظیفۀ خود را به‌درستی انجام دهند. بر این اساس متیل درصدد است تا پایان سال جاری اغلب مراکز خدماتی را در نقاط استراتژیک کشور به راه‌آهن متصل کند.

البته هم‌اکنون تعدادی از این مراکز ازجمله فولاد درخشان اراک، آهن و فولاد اصفهان، صنیع کاوه تهران و فولاد توس در مشهد به شبکۀ ریلی متصل‌اند. هدف اصلی متیل این است که اغلب مراکز خدماتی را به بارانداز محصولات فولاد مبارکه تبدیل کند، زیرا این امر می‌تواند در راستای پدافند غیرعامل به فولاد مبارکه کمک بسزایی کند و به‌جای تمرکز انبار در یک مکان، در جای‌جای کشور انبارهای متعددی وجود داشته باشد.

 در خصوص مشکلات تحریم‌ها و راهکارهای لازم در این زمینه توضیح دهید.

به‌رغم آنکه تحت تأثیر شدید تحریم‌ها قرار گرفتیم، خود را به‌گونه‌ای با شرایط تطبیق دادیم که کمترین آسیب را متحمل شویم. به‌عنوان مثال، شرکت متیل‌همیار با اتکا بر تولید داخل در حال خرید واگن از شرکت فولاد درخشان اراک از شرکت‌های زیرمجموعۀ متیل است. همچنین شرکت فولاد نور اقدام به راه‌اندازی خط نسوز با اتکا بر توان مهندسان داخلی کرده و در حال تولید آزمایشی است.

گروه متیل همواره با استفاده از توان متخصصان داخلی و هم‌افزایی ایجادشده در شرکت‌های مجموعه، رشد و قدرت روزافزونی در صنعت کشور داشته است.

برای همکاری با کشورهای همسایه ازجمله عراق و افغانستان برنامه‌ای دارید؟

تأمین سنگ از افغانستان از برنامه‌های هلدینگ متیل است. مذاکرات خوبی هم در این زمینه انجام شده و درصورتی‌که به لحاظ دیپلماتیک مورد تأیید قرار گیرد با انعقاد تفاهم‌نامه‌هایی به حوزۀ سنگ افغانستان ورود خواهیم کرد.

افغانستان از منابعی بسیار غنی برخوردار است که به بهره‌برداری نرسیده‌اند. در صورت امضای تفاهم‌نامه با افغانستان در زمینۀ استخراج، خردایش و فرآوری اولیۀ سنگ‌آهن صورت می‌گیرد؛ به‌عنوان مثال، در زمینۀ کنسانتره همکاری خواهیم داشت، زیرا افغانستان تمایل ندارد محصولات خود را خام صادر کنند. از لحاظ ظرفیت سنگ‌آهن موجود در کشور با توجه به طرح‌های پیش رو به معادن سنگ بیشتری نیاز خواهیم داشت.