ایراسین- محصولات فولادی همچون درگیر تولیدات معدنی کشو همواره از ارزش افزوده بالایی برخوردارند، بنابراین با صادرات آنها و تکیه بر این بخش تا حدود زیادی اقتصاد ایران را از نفتی بودن دور می‌کند؛ اما نکته اینجاست که شرایط برای رسیدن به این هدف هرروز سختتر از روز قبل می‌شود و مداخله‌های دولت به عنوان سیاستگذار این صنعت پیامدهای مثبتی را برای این بخش به همراه نداشته است؛ چراکه طی ماه‌های گذشته اتفاقات بسیاری در صنعت فولاد کشور رخ داده و چالش‌های فراوانی برای تولیدکنندگان محصولات فولادی ایجاد کرده که مهم‌ترین آنها بحث قیمت‌گذاری زنجیره فولاد و نوع عرضه آن در بازار آزاد و بورس بوده است.

با نگاهی بر تاریخچه اتفاقات رخ داده در سال 96 و97 می‌توان دید که گزارشی اولیه با موضوع سقف قیمت‌گذاری ارائه شد. حال مشکل این بود که با تعیین سقف قیمتی برای یک محصول به مرور سهم دلال‌ها وارد بورس را افزایش می‌داد. گرچه امروز بحث سقف قیمتی از میان برداشته شده و قرار است تمامی زنجیره از سنگ تا محصولات نهایی فولادی در بورس عرضه و قیمتشان تعیین شود، اما با این حال بازهم مشکلات بسیاری دامنگیر فعالان این صنعت شده است. تغییر مکرر مقررات در بازار فولاد نیز طی 2 سال گذشته نیز خود مزید بر علت شده تا بازار را برهم بزند.

درواقع اکنون که به دستور وزیر صنعت، معدن و تجارت قرار است تا همه محصولات فولادی از سنگ تا آخرین محصول تولیدی از فولاد در بورس عرضه شود، به نوعی می‌تواند کفه ترازو را به سمت معدنی‌ها سنگین‌تر کرده و در نهایت باعث شود تا قیمت محصولاتی همچون سنگ آهن، کنسانتره و گندله روبه افزایش قابل توجهی رفته و در نهایت باعث ضرردهی شرکتهای فولادی شود.

به نظر می رسد اجرای این دست از مقررات و قوانین شاید در ابتدای امر کمی قابل قبول باشد اما در نهایت باز هم می‌تواند منجر به اختلال در بازار شود. تغییر در قیمت پایه محصولات و حتی کاهش بهای شمش فولادی در بورس کالا نیز که به تازگی رخ داده بازهم مشتریانی که همواره در اعتراض به قیمت بالای شمش بودند و ادعای عدم عرضه کافی مواد اولیه مورد نیازشان را در بورس داشتند، خرید کمی از بورس انجام دادند!

همچنین یکی از ریسک‌هایی که در بورس کالا می‌تواند وجود داشته باشد و آن را به بازار نیز منتقل کند این است که تنها بخشی از عرضه وارد بازار شده و در مقابل تمام تقاضا وارد بازار و منجر به التهاب در بازار می شود. اما اکنون با تصمیمی که وزارت صمت درباره عرضه همه محصولات در بورس گرفته شاید این ریسک نیز کمتر شود، اما به شرطی که شاهد شفافیت در مکانیزم پیگیری مصوبات و ابلاغیه وزارت صمت در این زمینه باشیم.

گفتنی است فولاد به عنوان کالایی پرمصرف و تاثیرگذار بوده و قیمت آن تحت تاثیر مستقیم نوسانات ارزی قرار دارد. درواقع این محصول تحت تاثیر بازارهای جهانی نیز قرار دارد و نمی‌توان گفت که قیمت آن در کشور فراتر از قیمت جهانی رفته و اکنون نیز با توجه به شرایط جدید به وجود آمده، کاهش قیمت فولاد می‌تواند عواقب بسیاری را برای این صنعت به همراه داشته باشد.