به گزارش ایراسین، اوایل دهه 90 شمسی بود که موضوع تولید ریل ملی با توجه به نیاز 200 هزار تنی ریلی کشور برای تکمیل و توسعه شبکه راه‌آهن ایران با جدیت مطرح شد و شرکت ذوب‌آهن به عنوان تولید کننده وارد میدان شد.

این درحالی است که اواخر سال گذشته بود که با گذشت نزدیک به 4 سال از خرید خطوط نبرد پیشرفته بالاخره خبر تکمیل 97 درصدی خطوط تولید ریلی ملی در این کارخانه منتشر شد و تقریبا سه ماه بعد یعنی خردادماه سال جاری این شرکت خبر از تحویل اولین محموله تولیدی به راه‌آهن داد.

اما ظاهرا مشکل از همین جا آغاز شده و روند پاسکاری میان راه‌آهن و ذوب آهن بیشتر نمایان شده است به صورتی که راه‌آهن اعلام کرده ریل‌های تحویلی از نوع U33 بوده درحالی که در قرارداد خرید این نوع ریل بخشی از تعهد ذوب آهن بوده و این شرکت متعهد به تولید ریل UIC60 نیز شده است.

ریل مورد نیاز خطوط اصلی هنوز تولید نشده است

در این زمینه مازیار یزدانی معاونت فنی و زیربنایی شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران به ایراسین گفت: طبق برنامه ششم توسعه، خطوط راه‌آهن ایران باید از حدود 13000 هزار کیلومتر فعلی به 25 هزار کیلومتر برسد یعنی تقریبا باید دو برابر توسعه یابد این درحالی است که هر 10 کیلومتر نیاز به 500 تن ریل دارد و این آمار نشانگر میزان زیاد ریل موردنیاز کشور است.

یزدانی در ادامه افزود: بنابراین نیاز توسعه‌ای در دو بخش خطوط اصلی و فرعی اتفاق خواهد افتاد که حجم بالایی از توسعه باید در خطوط اصلی صورت بپذیرد به همین دلیل تنوع نیاز راه‌آهن برای رسیدن و دستیابی به اهداف تعیین شده در بخش ریل مورد نیاز متفاوت است.

معاونت فنی و زیربنایی شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران با اشاره به نیاز عمده ایران به ریل UIC60 تصریح کرد: این نوع ریل با توجه به استانداردهای بالا برای خطوط اصلی ریلی با توجه به توان تحمل اوزان و سرعت‌های بالا استفاده می‌شود؛ این درحالی است که استفاده از این نوع ریل برای پروژه‌های توسعه‌ای بخش واگن‌ و لوکوموتیوهای پرسرعت نیز خللی ایجاد نخواهد کرد.

وی تاکید کرد: این درحالی است که ریل U33 اصولا برای توسعه خطوط فرعی بکار گرفته می‌شود و براساس برنامه‌های توسعه‌ای نمی‌توانیم از این نوع ریل در خطوط اصلی استفاده کنیم چون سایر طرح‌های توسعه‌ای را نیز تحت تاثیر خود قرار خواهد داد.

این مقام مسئول درباره قرارداد تولید ریل ملی در ذوب آهن اصفهان نیز به خبرنگار ما گفت: راه‌آهن براساس قراردادی که با ذوب آهن اصفهان منعقد کرده تعهد خرید 40 هزار تن ریل با شرایط و استانداردهای خاصی منعقد کرده است که 500 تن قبل تحویل شده و 2 هزار تن دیگر تاپایان ماه تحویل داده خواهد شد.

وی تاکید کرد: ریل‌های تحویل شده تا این تاریخ همگی از نوع U33 بوده و تنها برای توسعه خطوط فرعی قابل استفاده هستند درحالی که طی قرارداد یاد شده این کارخانه متعهد به تولید ریل UIC60 شده و هنوز هیچ تولیدی از این نوع ریل با کیفیت انجام نداده است.

یزدانی درباره نرخ خرید ریل در قرارداد یاد شده نیز به ایراسین گفت: قیمت تعیین شده خرید در قرارداد ذکر و مورد تایید طرفین بوده است، بنابراین هرگونه تغییر قیمتی برای تحویل یا تولید این کالا باید براساس اصول شرکت‌های دولتی انجام شود و بدون دستورالعمل از سوی هیات دولت هیچ تغییری در نرخ‌های گذشته صورت نمی‌پذیرد.

این مقام مسئول در راه‌آهن تاکید کرد: شرکت راه‌آهن هم اکنون آمادگی انجام تعهدات خود برای تحویل تمام 40 هزار تن ریل موردنیازش را از سوی تولید کننده دارد؛ بنابراین اگر تولید کننده محصولی براساس مفاد قرارداد تولید کند قطعا از سوی راه‌آهن تحویل گرفته شده و سایر مراحل قرارداد اجرایی می‌شود.

قراردادی برای تولید UIC60 با راه‌آهن نداریم

این مقام مسئول در راه‌اهن جمهوری اسلامی ایران درحالی خبر از عدم تولید ریل UIC60 توسط ذوب آهن داد که آخرین روز مهرماه سال جاری وب سایت خبری ماین نیوز به نقل از نعمت الله محسنی، یک مقام مسئول در شرکت سهامی ذوب آهن نوشته ذوب آهن هیچ قراردادی با راه‌اهن برای تولید ریل UIC60 ندارد و با توجه به توان تولیدی اگر قراردادی منعقد شود توان تولید نیز وجود دارد.

محسنی ضمن اشاره به توان تولیدی شمش‌های مورد نیاز با استفاده از فناوری‌های نوین با راه‌اندازی واحد VD در این زمینه تصریح کرده با راه‌اندازی این واحد توان تولیدی انواع ریل‌های مورد نیاز توسعه شبکه راه‌آهن ایران وجود دارد و محصولات نهایی قابلیت پاس کردن تمام استانداردهای مورد نیاز را دارند.

البته به گفته محسنی، ریل‌های U33 و UIC60 که تا کنون در ذوب آهن اصفهان تولید شده با استفاده از شمش‌های وارداتی بوده و از این پس با راه اندازی واحد VD، امکان تامین داخلی این شمش ها مطابق با استاندارد مربوطه وجود دارد و ترجیح ذوب آهن استفاده از شمش تولیدی شرکت های داخلی است اما دلیل استفاده از شمش خارجی تاکنون اصرار شرکت راه آهن بوده است.

حال باید دید با این اظهارات متناقض در زمینه تولید ریل ملی کشورمان آیا واقعا تا اهداف تعیین شده برای توسعه شبکه ریلی ایران می‌تواند شاهد استفاده از محصولات وطنی باشد یا اینکه باید همچنان شمش مورد نیاز تولید ریل را از خارج کشور تامین کند؟