• ۱۰ اردیبهشت ۱۳۹۸ - ۱۴:۴۱
  • کد خبر: 2306
  • readingTime: ۴ دقیقه
سید مصطفی صفاری

استاد دانشگاه و کارشناس مسائل اقتصادی گفت: آنچه در کشور به اسم خصوصی سازی در جریان است صرفا و ظاهرا اسمی است اما در بطن آن دولتی ها میز مسئولیت ها را چسبیده اند زیرا علیرغم واگذاری سهام فلان شرکت به بخش خصوصی، وزیر طی یک شب ریاست آن شرکت را عزل و نصب می کند لذا چنین رفتارهای زیر پوستی که از نگاه مردم و کارشناسان گم نمی شود نشان می دهد که بستر سازی لازم برای تحقق خصوصی سازی در ایران هنوز فراهم نیست.

به گزارش ایراسین، در اوضاع اقتصاد کنونی یکی از موانع بزرگ تقسیم عادلانه ثروت و کنترل نقدینگی به سمت تولید موثر در مسیر رشد و توسعه اقتصادی، میزان بالای شرکتها، نهادها و کارخانه جات کاملا دولتی می باشد. هر چقدر دولت بزرگ تر باشد هزینه های حفظ و نگهداری اش برای خودش افزایش پیدا می کند اما در حال حاضر تامین این هزینه ها جامعه و اقشار مختلف کشور را تحت فشار قرار داده است. این در حالی است که کشورهای پیشرفته ی اقتصادی به دلیل اینکه کلیه ی امور اقتصادی خود را به بخش خصوصی واگذار کرده اند بسیار چابک تر در حال حرکت اند و صاحب رونق اقتصادی بیشتری هستند. در همین زمینه پای صحبت های دکتر سید مصطفی صفاری نشستیم، که در ادامه می خوانید.
-در خصوص چالش درونی اقتصاد با نگاه ویژه به چالش های دولتی بودن بخش هایی که در حیطه ی وظایف دولت نیست نظر شما چیست؟
ابتدا باید گفت در اقتصادی که خیلی لیبرال است دولت صرفا به تامین امنیت در کشور می پردازد که در اصطلاح به آن خیابان گرد شبگرد می گویند اما در مقابل، دولت های بسیار بسته ای نیز داریم که دارای اقتصاد بسته و کمونیستی اند و بعبارت دیگر دولت به تک تک اعضای خانواده و حتی در نوع خوراک و پوشاک مردم خود نیز دخالت می کند که میتوان در این باره به کشور کره ی شمالی اشاره کرد در حالی که اقتصاد در جهان دیگر بدین نحو پیش نمی رود.
-اصولا دولت ایران چه میزان باید در اقتصاد دخالت کند؟
این اساسی ترین سوال در این بحث است.   پاسخ به این سوال که اصولا دولت به چه میزان و چقدر باید در اقتصاد ایران حضور داشته باشد، با توجه به نظریه ی فردی فرانسوی که برنده ی جایزه ی نوبل نیز شده است او می گوید دولت نباید بیشتر از ۲۰ درصد در اقتصاد کشور حضور داشته باشد.
-پس به نظر شما دولت در مورد کارخانه جات و شرکت های بزرگ فقط باید نظارت کند؟
بله دقیقا همین نقش می تواند در اقتصاد امروز موثر باشد. در خصوص سرکت های بزرگ در ایران نظیر سایپا و ایران خودرو که قیمت کالاهای آنها بر زندگی افراد جامعه تاثیر می گذارد دولت باید بعنوان ناظر حضور داشته باشد بدین ترتیب که در نحوه ی قیمت گذاری ها نظارت کند و اجازه ندهد حالت انحصاری در آن بوجود بیاید.
-اصل ۴۴  ابلاغی از طرف مقام معظم رهبری به کوچک شدن دولت اشاره دارد. این امر چه مقدار محقق شده است؟
اصل ۴۴ دارای پنج بند است که بند اول آن به صراحت به کوچک شدن دولت اشاره دارد و بند دوم آن خواهان تقسیم بندی اقتصاد کشور به سه بخش دولتی، خصوصی و تعاونی است.
- اما به نظر می رسد این اصل جدی گرفته نشده است؟
قرار بود ۵۵ درصد از اقتصاد کشور خصوصی، ۲۵ درصدش تعاونی و و صرفا ۲۰ درصد از اقتصاد دولتی باشد و متاسفانه هیچکدام از این خواسته ها عملی نشده اند زیرا طبق آمارهای منتشر شده راجع به دولت، از سال ۱۳۸۸ تاکنون نه تنها دولت کوچک نشده بلکه شدت در حال فربه و بزرگ شدن است.
- می توانید مثالی در این مورد بزنید؟
بند چهارم از اصل ۴۴ قانون اساسی اصلا اجرا نشده است در حالی که این بند می گوید درآمدهای حاصل از خصوصی سازی باید صرف بهینه سازی شرکت ها و بیمه ی بیکاری بیکاران مثل کارگران هفت تپه شود. اما هنوز این امر محقق نشده است و نارضایتی های زیادی را هم به همراه داشته است.
- به نظر می رسد دولت به خصوصی سازی یک منبع درآمد نگاه می کند. آیا خصوصی سازی در ایران محقق شد؟
اگر قرار بود خصوصی سازی در ایران پیاده شود تمامی بیکاران کشور باید تحت پوشش بیمه ی بیکاری قرار می گرفتند لذا چنین چیزی الان وجود ندارد. هیچ مقام مسئولی در کشور به این فکر نمی کند که خصوصی سازی صرفا یک سیاست است نه راهی برای کسب درآمد لذا چون نوع نگاه به آن از پایه غلط است نباید منتظر تحقق درست آن در کشور بود.
- وظیفه دولت در اقتصاد پیشرفته چیست؟
به نظر بنده ایجاد امنیت شغلی، تدارک بیمه ی بیکاری، آموزش رایگان و بهداشت و درمان مهمترین وظایف دولت ها در اقتصاد پیشرفته است که با این تعریف اقتصاد ایران را نمی توانیم پیشرفته بخوانیم و حتی پیش به سوی پیشرفت هم نیست.
-پس دولت به وظایف خود به طور صحیح عمل نمی کند؟
بله با اندکی دقت و کنکاش در کار دولت می بینیم که محیط و وظایف آن کاملا تغییر کرده است بطوریکه به جای عمل به وظایفی که در حیطه ی وظایف اوست بدنبال تصدّی گری در محیط خصوصی سازی است.
-خصوصی سازی در ایران در چه مرحله ای است؟
 آنچه در کشور به اسم خصوصی سازی در جریان است صرفا و ظاهرا اسمی است اما در بطن آن دولتی ها میز مسئولیت ها را چسبیده اند زیرا علیرغم واگذاری سهام فلان شرکت به بخش خصوصی، وزیر طیّ یک شب ریاست آن شرکت را عزل و نصب می کند لذا چنین رفتارهای زیر پوستی که از نگاه مردم و کارشناسان گم نمی شود نشان می دهد که بستر سازی لازم برای تحقق خصوصی سازی در ایران هنوز فراهم نیست.

-خصوصی سازی در کشورهای توسعه یافته چه شکلی دارد؟
برای مثال آلمان شرقی به منظور تسریع روند خصوصی سازی اش خانمی را از سوئیس دعوت کرد و از او خواست تمام شرکت هایش را به بخش خصوصی واگذار کند و آن خانم در این ماموریت معنای واقعی اهلیت در خصوصی سازی را به همه نشان داد بطوریکه اگر کسی خواهان خرید کارخانه ی فولاد بود باید حداقل دو کارخانه ی فولاد سازی در اختیار می داشت نه اینکه امروز از راه برسد و فردا صاحب آن باشد.
-با صحبت های شما ما تلاش اندکی در پیشبرد اهداف اقتصاد مقاومتی داشته ایم؟
مهمترین دلیل این است که تا دولت کوچک نشود و هزینه های جاری اش را به حداقل نرساند تحقق اقتصاد مقاومتی و خصوصی سازی خواب و خیالی بیش نخواهد بود.

ارسال نظر

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
1 + 7 =