به گزارش ایراسین، سال 2020 با هیجان زیادی آغاز شده بود و همه انتظار داشتند در دهه جدید اتفاقات خوشایندی  دنیا را در بر بگیرد اما مدتی از آغاز آن نگذشته بود که همه آن تصورات نقش بر آب شد و «کویید 19» بلای خانمان‌سوز اقتصاد شد. بلایی که کشور توسعه یافته و درحال توسعه نمی‌شناخت و همه را به یک اندازه به دره‌ای از مشکلات پرتاب کرد. اقتصاد ایران نیز از این حوادث مصون نبود و مشکلات گریبان حساب و کتاب‌های اقتصادی این کشور را نیز گرفت. در این میان صنعت که به جرات می‌توان آن را یکی از مهمترین چرخ‌های تولید کشور معرفی کرد  نیز با موانع متعددی روبه‌رو شد. از یک سو سایه رکود کرونا بر سرش سنگینی می‌کرد و از سوی دیگر تحریم‌ها دست بر گلویش انداخته بود و تنفس را برایش سخت کرده بود. حال سال 2020 با همه گرفتاری‌اش تمام شد اما آیا باید امیدوار بود که مشکلاتش هم با خود برده است؟

صنعت در پیچ 2020

موانع بر سر صنایع کشور کم نیست و وقتی قرار باشد شرح حالی از این موانع مطرح شود چیزی جز رنج‌نامه نخواهد بود و سال 2020 قطعا سوز و گداز بیشتری به جای گذاشته است. البته در این میان برخی از صنایع که به قول معروف به لحاظ تامین مواد اولیه دستشان در جیب خودشان بود آنقدرها هم اوضاع برایشان طاقت‌فرسا نشد و توانست خود را در سطح قابل قبولی نگه دارد مانند صنایع فولاد؛ این حرفی است که بسیاری از کارشناسان در حوزه اقتصاد و صنعت آن را به زبان می‌آورند.

«محمدمهدی رئیس‌زاده» که علاوه بر سابقه حضور در اتاق بازرگانی مسوولیت‌هایی نیز در بخش‌های تولیدی داشته است درباره وضعیت صنعت ایران در سال 2020 به ایراسین می‌گوید: «صنعت ایران در سال 2020 مانند کشورهای دیگر با یک مشکلی به نام کرونا رو به رو شد با این تفاوت که ایران از یک مشکل دیگر به نام تحریم‌های ظالمانه نیز رنج می‌برد. وقتی این دو دست به دست هم داد، برخی صنایع کشور با محدودیت‌هایی روبه‌رو شدند اما در عین حال با وجود محدودیت‌های وارداتی که در کشور ایجاد شد برخی صنایع با یک فرصت مواجه شدند و توانستند بازار بهتری برای خود دست و پا کنند دراین راستا می توان به صنعت فولاد اشاره کرد.»

او در تشریح صحبت خود گفت: « با وجود آنکه کشور با محدودیت‌هایی  رو به رو بود اما صنعت فولاد به دلیل صادراتی که داشت و همینطور افزایش نرخ ارز فضای بهتری را در اختیار انها قرار داد که با توسل به آن توانست رشد داشته باشد.»

سید جواد حسینی کیا نائب رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس یازدهم نیز درباره وضعیت صنعت در سالی که گذشت به ایراسیل گفت: با وجود مشکلاتی که در سال گذشته تمام حوزه‌های اقتصادی را دربر گرفت اما صنعت فولاد وضعیت بهتری داشت.

وی ادامه داد: صنعت فولاد ظرفیت خوبی دارد و می‌تواند بیشتر از این توسعه پیدا کند و جایگاه بهتر و بیشتری در بازار جهانی پیدا کند اما این بستگی به آن دارد که بتواند در زمینه صارات خوش بدرخشد.

این نماینده مجلس همچنین گفت: کرونا همه حوزه های صنعت و اقتصاد را در بر گرفت اما به آن صورت نتوانست صنعت فولاد را با چالش و رکود مواجه کند لذا به نظر می رسد ظرفیت خوبی وجود دارد که لازمه آن این است که بتواند بازار دنیا را متوجه خود کند

حسینی‌کیا به موضوع کرونا و نقش صنایع فولاد در کنترل آن نیز اشاره کرد و گفت: صنعت فولاد در جریان کرونا به کمک وزارت بهداشت و کنترل کرونا آمد و با تولید کپسول اکسیژن ماسک و الکل موجب شد کمبودی از این لحاظ احساس نشود و آن کمبودهای روزهای ابتدایی مواجهه با این بیماری به سرعت حل و فصل شد لذا از این لحاظ شایسته تقدی هستند مانند بسیاری از مراکز دیگر که به این حوزه وارد شدند به هر صورت وقتی یک مشکلی در یک کشور پدید می‌آید همه واحدهای تولیدی وارد عمل می‌شوند

چشم‌اندازی به درازای 12 ماه

آنچه درباره 2020 گفته شد در قالب گذر زمان بود اما علامت سوال همچنان بر سر اما و اگرهای وضعیت صنعت در سال 2021 باقی مانده است. اینکه آیا موانعی که تا امروز چوب لاری چرخ صنعت گذاشته است در سال آینده کمتر خواهد شد یا باید خود را برای شرایطی به مراتب سخت‌تر آماده کنیم.

رئیس‌زاده این سوال را اینچنین پاسخ می‌دهد: «وضعیت سال آینده صنعت  کشور با توجه به بحث بررسی بودجه 1400 که فعلا در کمیسیون تلفیق است به عوامل مختلفی بستگی دارد مثلا اینکه  آیا قرار است قیمت دلار در بودجه 11500   تومان باشد؟ آیا مجلس با این دلار موافقت می کند؟

وی ادامه می‌دهد: « از سوی دیگر قرار است دلار تعرفه 4200 حذف شود و وقتی این دلار حذف شود و این موضوع شامل  ورودی و تعرفه برای واردات همه اقلام از جمله مواد اولیه که در داخل تولید نمی‌شود، محسوب می‌شود و طبیعی است این مسئله موجب افزایش قیمت تمام شده محصول ‌شود لذا به نسبت، ما با یک تورم مواجه خواهیم شد که می‌تواند برخی صنایع را از بازار صادرات دور کند.»

البته رئیس‌زاده این شرایط را متوجه همه بخش‌های صنعت نمی‌داند و معتقد است صنایعی مانند فولاد اوضاع بهتری خواهند داشت. او می‌گوید: البته این امر( حذف دلار 4200 و افزایش قیمت‌ها) درمورد صنایعی که با مشکل تامین مواد اولیه مواجه نیستند مانند صنعت فولا که انرژی ارزان است و نیروی کار مشخصی دارد مشکل‌ساز نخواهد بود و به نظر می‌رسد با وضعیت به مراتب بهتر از امسال رو به رو خواهد شد.»

وی می‌گوید: « اگر قرار باشد یک پیش‌بینی جامع و کاملی از وضعیت صنعت در سال 2021 داشته باشیم باید بگوییم این مسئله به نسبت زیادی بستگی به مسئله تحریم‌ها در سال آینده ندارد باتوجه به تغییر شرایطی که در نتیجه انتخابات آمریکا به وجود آمد شاید به لحاظ روانی تاثیراتی داشته باشد اما اینکه اثر واقعی خود را بگذارد قطعا زمان‌بر خواهد بود.»

او ادامه داد: « از آنجا که تاثیر بعد روانی  در بخش اقتصاد کشور ما خیلی پررنگ است احتمالا همینکه احساس شود قرار است تحریم‌ها برداشته شود، قیمت‌ها متعادل می‌شود و شرایط به رقابتی شدن نزدیک می‌شود بنابراین در وضعیت صنعت در سال 2021 عوامل زیادی دخیل است که به عنوان مثل اگر آنچه در بودجه 1400 پیش‌بینی شده است محقق شود و از سوی دیگر بار تحریم‌ها سبک‌تر شود می تواند صنعت ما رونق بیشتری پیدا کند. اما اگر تحریم ها به همین نحو ادامه پیدا کند و با این وضعیت تورم نمی‌توان سرنوشت خوبی برای صنعت کشور در نظر داشت بنابراین آینده صنعت در سال 2021 به عوامل متغیر زیادی بستگی دارد که تاثیر عمده‌ای بر سرنوشت صنعت به ویژه آن دسته از صنایعی که ناگزیرند مواد لولیه را از خارج تامین کنند خواهد داشت .»

رئیس‌زاده وضعیت را در بدینانه‌ترین حالت هم مورد ارزیابی قرار داد و گفت: «در بدبینانه‌ترین حالت صنایعی می‌تواند وضعیت خوبی داشته باشند که مواد اولیه را در داخل بتوانند تامین کنند مانند صنایع فولاد البته صنایع فولاد نیز ممکن است در بخش ماشین‌آلات با مشکلاتی مواجه شود اما مشکلاتش به مراتب کمتر از صنایع کوچک خواهد بود.» 

حسینی کیا نائب رئیس کمیسیون صنایع نیز وضعیت صنعت را در سال آینده در گرو حل و فصل برخی مشکلات دانست. او گفت: «ما اعتقاد داریم تکمیل زنجیره باید به سمت صادرات برود و مسلما این نیاز به یک مقدماتی دارد که ما در کمیسیون صنایع داریم موضوع را پیگیری می‌کنیم تا بتوانیم این مقدمات را فراهم کنیم و زنجیره صنایع فولاد را به سمت صادرات هدایت کنیم.»